IBPBII/1/415-524/11/MCZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-524/11/MCZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 maja 2011 r. (data wpływu do Organu - 17 maja 2011 r.), uzupełnionym w dniu 25 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia dochodu w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci oraz skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 maja 2011 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości rozliczenia dochodu w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci oraz skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku pismem z dnia 20 lipca 2011 r. znak: IBPBII/1/415-524/11/MCZ wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wniosek uzupełniono w dniu 25 lipca 2011 r. (uiszczenie opłaty).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od października 2009 r. sprawuje opiekę nad pełnoletnią córką, która zgodnie z orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 14 sierpnia 2009 r. jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Córka wnioskodawcy razem z nim zamieszkuje i w pełni jest na jego utrzymaniu, pomimo, iż jest w związku małżeńskim (nie orzeczono o separacji, rozwodzie). Cały ciężar jej utrzymania, leczenia, zapewnienia środków do życia, leków, jedzenia jak i wożenia na rehabilitację w związku z ciężkim stanem zdrowia i do poradni medycznych (jest pod ścisłą kontrolą poradni kardiologicznej, neurologicznej, rehabilitacyjnej, endokrynologicznej, psychiatrycznej, rodzinnej) spoczął na wnioskodawcy (ojcu osoby niepełnosprawnej). Mąż córki wnioskodawcy, pomimo prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego nakazującego płacić żonie alimenty w kwocie 300 zł miesięcznie, całkowicie uchyla się od obowiązku alimentacyjnego. Nie kontaktuje się z żoną, nie pomaga jej, nie płaci alimentów i nie łoży na jej utrzymanie i leczenie. Żyje w nieformalnym związku z inną kobietą, z którą ma dziecko; założył drugą rodzinę, nie troszcząc się i nie martwiąc o żonę. Córka będąca na utrzymaniu ojca nie ma żadnego dochodu, prócz zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł. Nie przysługuje jej renta, ani też inne świadczenia pomocy. Dodatkowo ubezpieczenie zdrowotne także jest opłacane za córkę przez wnioskodawcę, bowiem mąż córki wnioskodawcy nie poczuwa się do spełnienia obowiązku zgłoszenia żony do ubezpieczenia zdrowotnego, (pomimo, iż na nim ciąży ten obowiązek), wiedząc, w jakim stanie zdrowotnym jest żona (ścisła kontrola lekarska) i jak duże nakłady finansowe są potrzebne, by zapewnić jej środki do życia i leczenia. Mąż pozostawił ją i nie wykazuje żadnego zainteresowania jej osobą i jej potrzebami. Celowo też nie podejmuje się zatrudnienia w celu uniknięcia płacenia alimentów na żonę i nie wykazuje w żadnym stopniu chęci pomocy. Całkowicie zerwał kontakt z żoną i jej rodziną. Niepełnosprawna córka wnioskodawcy uczęszcza do Środowiskowego Domu Samopomocy (ŚDS), oczywiście odpłatnie i koszty jej uczestnictwa w zajęciach w ŚDS również ponosi wnioskodawca. Córka wnioskodawcy jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Jest całkowicie niezdolna do pracy, wymaga długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Z uwagi na stan zdrowia córki wnioskodawca jeździ z córką do poradni lekarskich (jw.) i do Centrum Rehabilitacji, co wymaga dodatkowych nakładów finansowych. Pomaga w najprostszych życiowych czynnościach, bowiem jego córka jest całkowicie nieporadna i wymaga pomocy w nawet najprostszych czynnościach życiowych. Oprócz trudu sprawowania opieki nad niepełnosprawną córką wnioskodawca ponosi wszystkie koszty związane z jej leczeniem, rehabilitacją, żywieniem i utrzymaniem, co jest niezwykle trudne w jego sytuacji nie tylko życiowej, bowiem od 26 sierpnia 2008 r. jest wdowcem (po śmierci ciężko chorej żony), nikt mu nie pomaga, ale i finansowej, bez żadnego dodatkowego wsparcia materialnego (jedynym dochodem niepełnosprawnej córki jest zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy wobec zaistniałej sytuacji wnioskodawca/podatnik może skorzystać z odliczeń od dochodu za rok 2010 w związku z wydatkami na zakup leków dla niepełnosprawnej córki, których stosowanie zlecił lekarz specjalista.

2.

Czy wobec zaistniałej sytuacji wnioskodawca/podatnik może skorzystać za rok 2010 z ulgi na używanie samochodu osobowego stanowiącego własność podatnika, mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, córkę zaliczoną do I grupy inwalidztwa, z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

3.

Czy wobec zaistniałej sytuacji wnioskodawca/podatnik może skorzystać za rok 2010 z ulgi na dziecko jako podatnik - rodzic, wdowiec, samotnie wychowujący dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 tj. dziecko bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymuje zasiłek/dodatek pielęgnacyjny.

Wnioskodawca uważa, że przysługują mu ulgi podatkowe przewidziane w art. 26 ust. 7a pkt 12, art. 26 ust. 7a pkt 14, art. 27f i art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca jest bowiem podatnikiem mającym na utrzymaniu niepełnosprawną córkę - której dochód roczny (z tytułu otrzymywanego zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł miesięcznie) w roku 2010 wyniósł 1.836,00 zł, zatem nie przekroczył kwoty 9.120 zł - więc skorzystanie w tym przypadku z odliczeń od dochodu na zakup leków, których stosowanie zlecili niepełnosprawnej córce lekarze specjaliści, jak i skorzystanie z odliczenia od dochodu za używanie samochodu osobowego, stanowiącego jego własność, czyli podatnika, mającego na utrzymaniu niepełnosprawną córkę, zaliczoną do I grupy inwalidztwa, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. Wielce krzywdzące byłoby, gdyby w zaistniałej sytuacji wnioskodawca nie mógł skorzystać z ww. ulg podatkowych za rok 2010, gdy mąż córki nie ponosi żadnych kosztów związanych z utrzymaniem swojej żony, jej wyżywieniem, ubraniem i leczeniem. To wnioskodawca jest podatnikiem obciążonym trudem zapewnienia jej środków do życia, także dachu nad głową i ponoszenia kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją córki, jako osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym, której dochód nie przekroczył kwoty 9.120 zł w roku 2010. Wnioskodawca uważa, iż wobec faktu, że jest ojcem samotnie wychowującym niepełnosprawne dziecko, któremu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny zasadne jest by mógł skorzystać z ulgi na dziecko, gdyż to właśnie on pełni funkcję rodzica i to właśnie z nim zamieszkuje córka.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest wyłącznie ocena stanowiska wnioskodawcy zajętego w przedstawionym stanie faktycznym dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia dochodu w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci oraz skorzystania z ulgi prorodzinnej. W pozostałym zakresie, tj. w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej została wydana odrębna interpretacja.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci:

1.

małoletnie,

2.

bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3.

do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 5 ww. ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie m.in. następujących warunków:

* posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,

* wychowywania w roku podatkowym dziecka (dzieci),

* nie uzyskiwania przez dorosłe dziecko (dzieci) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą).

Cytowane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niespełnienie choć jednego z ww. warunków wyklucza możliwość skorzystania z możliwości rozliczenia dochodu w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Zgodnie natomiast z treścią art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1.

wykonywał władzę rodzicielską,

2.

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

3.

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 tejże ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek (tj. w 2010 r. 1.112,04 zł za cały rok), określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1.

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2.

wstąpiło w związek małżeński.

Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 powołanej ustawy).

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki tj.:

* wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,

* osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Mając na uwadze treść art. 6 ust. 4 ww. ustawy oraz treść art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy,iż uprawnienie do ulgi związane jest z wychowywaniem przez podatnika - oprócz dzieci małoletnich, o których mowa w art. 27f ust. 1 ww. ustawy - również dzieci:

* bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

* do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem stwierdzić, że jak wynika z art. 27f ust. 6 ww. ustawy podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na dziecko, o którym mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 (dziecko bez względu na jego wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tegoż podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Odliczenie nie przysługuje, jednakże poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko wstąpiło w związek małżeński - art. 27f ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca od października 2009 r. sprawuje opiekę nad pełnoletnią córką, która zgodnie ze stosownym orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Jest całkowicie niezdolna do pracy, wymaga długotrwałej opieki, pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Córka wnioskodawcy razem z nim zamieszkuje i w pełni jest na jego utrzymaniu. Na wnioskodawcy spoczywa ciężar jej utrzymania, leczenia, zapewnienia środków do życia, leków, jedzenia, jak i wożenia na rehabilitację i do poradni medycznych w związku z ciężkim stanem zdrowia. Córka wnioskodawcy jest zamężna (nie orzeczono separacji, rozwodu). Mąż córki wnioskodawcy nie płacić żonie zasądzonych przez Sąd alimentów, nie kontaktuje się z żoną, nie pomaga jej, nie łoży na jej utrzymanie i leczenie. Córka otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł miesięcznie.

W związku z powyższym, mając na uwadze przedstawione okoliczności oraz stan faktyczny i prawny sprawy należy stwierdzić, że wnioskodawcy, nie przysługuje uprawnienie - do skorzystania z tzw. ulgi prorodzinnej z uwagi na istnienie przesłanki wykluczającej zastosowanie tej ulgi, wskazanej w art. 27f ust. 2 pkt 2 powołanej ustawy, tj. wstąpienie córki w związek małżeński. Zgodnie z wolą ustawodawcy ww. odliczenie nie przysługuje, gdy dziecko wstąpiło w związek małżeński. Fakt, że wnioskodawca opiekuje się i utrzymuje niepełnosprawną zamężną córką, która z nim zamieszkuje i której przysługuje zasiłek pielęgnacyjny nie jest warunkiem wystarczającym aby móc odliczyć ulgę prorodzinną. Zastosowanie ww. ulgi jest możliwe jedynie po spełnieniu wszystkich warunków wskazanych przez ustawodawcę w art. 27f ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niespełnienie wszystkich przesłanek wymaganych do zastosowania ww. ulgi powoduje, że wnioskodawca nie może odliczyć ulgi prorodzinnej za 2010 r. z tytułu opieki nad niepełnosprawną córką.

W tak przedstawionym stanie faktycznym trudno również uznać, że spełnione są przesłanki do rozliczenia się w sposób przewidziany w treści art. 6 ust. 4 powołanej ustawy. Wskazany przepis zezwala na preferencyjny sposób obliczenia podatku osobie, spełniającej określone warunki, wychowującej dziecko (dzieci). Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego utrzymywania czy też stałej opieki, ale obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej. Z wniosku wynika, iż córka wnioskodawcy jest zamężna. Trudno zatem uznać, iż w sytuacji, gdy dziecko podejmuje decyzję o wstąpieniu w związek małżeński, nadal wychowywane jest przez rodzica. Nadmienić należy, iż ustawodawca przewidział preferencyjny sposób opodatkowania dla małżonków. Zatem brak byłoby racjonalności jego działania, gdyby przyjąć, że do wspólnego opodatkowania uprawniony jest także rodzic wspólnie ze swoim zamężnym (żonatym) dzieckiem.

Wobec powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl