IBPBII/1/415-513/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 maja 2011 r.), uzupełnionym w dniu 20 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową różnicy wkładów mieszkaniowych w przypadku zamiany lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego o większej powierzchni na lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego o mniejszej powierzchni - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 maja 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową różnicy wkładów mieszkaniowych w przypadku zamiany lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego o większej powierzchni na lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego o mniejszej powierzchni.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 6 lipca 2011 r. Znak: IBPBII/1/415-512/11/MK, Znak: IBPBII/1/415-513/11/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono w dniu 20 lipca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W związku z zaległościami czynszowymi członek Spółdzielni w miesiącu maju 2011 r. poprosił o zamianę zajmowanego mieszkania (prawo lokatorskie) i otrzymał zgodę na zamianę na mniejszy metrażowo lokal mieszkalny.

Rozliczenie wkładu mieszkaniowego będzie przedstawiało się następująco:

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku zamiany za zgodą Spółdzielni mieszkania spółdzielczego z większego na mniejsze różnica wkładów wypłacona członkowi podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy należy wystawić informację PIT-8C na kwotę faktycznie wypłaconych środków pieniężnych.

Zdaniem Spółdzielni wypłata wkładu mieszkaniowego nie rodzi obowiązku podatkowego od osób fizycznych, gdyż środki te zostały przeznaczone na cele mieszkaniowe, tj. wkład mieszkaniowy w nowym lokalu mieszkalnym i nie występuje obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową różnicy wkładów mieszkaniowych w przypadku zamiany lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego o większej powierzchni na lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego o mniejszej powierzchni.

W zakresie skutków podatkowych wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową wkładu mieszkaniowego wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Natomiast jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Z treści powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w związku z zaległościami czynszowymi członek Spółdzielni w miesiącu maju 2011 r. poprosił o zamianę zajmowanego mieszkania (prawo lokatorskie) i otrzymał zgodę na zamianę na mniejszy metrażowo lokal mieszkalny.

Kwestę zwrotu wniesionego wkładu mieszkaniowego regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

Z przepisu art. 11 ust. 11 ww. ustawy wynika, iż spółdzielnia może podjąć uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego z następujących przyczyn:

Przepis art. 11 ust. 2 ww. ustawy stanowi, iż w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ^1, ww. ustawy w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu. Przy czym z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2 ^2, ww. ustawy).

Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2 ^1, jest opróżnienie lokalu (art. 11 ust. 2 ^4, ww. ustawy).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego, do wysokości wniesionego do Spółdzielni Mieszkaniowej wkładu jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast nadwyżka pomiędzy wypłaconym wkładem a wniesionym wkładem stanowi przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 tej ustawy. W takim przypadku wnioskodawca obowiązany jest do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ww. ustawy. Zgodnie bowiem z treścią tego artykułu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest cała kwota zwróconego wkładu (po wyłączeniu kwoty zwolnionej z opodatkowania na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a nie tylko kwota stanowiąca nadwyżkę zwróconego wkładu ponad wkład wniesiony do spółdzielni na nabycie (w drodze zamiany) nowego, odrębnego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz ponad kwotę zarachowaną tytułem należności czynszowych. Nie można bowiem zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż wypłata wkładu mieszkaniowego nie rodzi obowiązku podatkowego od osób fizycznych, gdyż środki te przeznaczono na cele mieszkaniowe, tj. wkład mieszkaniowy w nowym lokalu mieszkalnym. Jak wynika z wniosku członek Spółdzielni realnie otrzymał większą kwotę ze Spółdzielni niż wkład, który w przeszłości wniósł. Fakt, iż z kwoty tej Spółdzielnia potrąciła wkład mieszkaniowy na nowy lokalu mieszkalnym (po zamianie) oraz kwotę tytułem zaległości czynszowych nie może oznaczać, iż członek Spółdzielni nie otrzymał konkretnego przysporzenia w postaci zwracanego wkładu mieszkaniowego. Gdyby bowiem Spółdzielnia nie zgodziła się na zamianę zajmowanego mieszkania na mniejszy metrażowo lokal mieszkalny, to ww. osobie zwrócona zostałaby cała kwota wkładu mieszkaniowego (oczywiście po potrąceniu zaległości czynszowych), natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2 ^4, ww. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych osoba ta zobowiązana byłaby do opróżnienia lokalu.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż zgodnie z art. 4 ust. 3 ww. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. (...).

Zatem członek spółdzielni, który zamienił - za zgodą Spółdzielni Mieszkaniowej - zajmowane mieszkanie (prawo lokatorskie) na mniejszy metrażowo lokal mieszkalny obowiązany jest do wniesienia wkładu mieszkaniowego od nowego, mniejszego metrażowo lokalu. Wobec powyższego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych a zarazem wykazaniu przez wnioskodawcę w informacji PIT-8C podlega cała kwota zwróconego wkładu (po wyłączeniu kwoty zwolnionej z opodatkowania na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.