IBPBII/1/415-500/09/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 czerwca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 12 czerwca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych przez biegłych sądowych i ławników - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 czerwca 2009 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych przez biegłych sądowych i ławników.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Sąd Okręgowy, wypłaca ławnikom sądowym, w związku z wypełnianiem ich obowiązków, rekompensaty pieniężne zgodnie z zapisem art. 172 § 3 i 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych. Nadto w Sądzie Okręgowym biegli sądowi przedstawiają do realizacji rachunki, dotyczące wynagrodzenia przyznanego im przez Sąd, a obliczonego w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym, wydanych na podstawie art. 10 ust. 2 oraz art. 16 dekretu z dnia 26 paźdzernika 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym. W związku z nowelizacją art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dnia 1 stycznia 2009 r. od dochodów (przychodów), określonych w art. 13 pkt 2 oraz pkt 5-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. m.in. przychodów, otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności, związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich (np. ławników sądowych lub biegłych sądowych) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu, jeżeli suma należności, określonych w umowie lub umowach zawartych z osobą nie będącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł.

W sytuacji, gdy przychód przekracza kwotę 200 zł w miesiącu, płatnik ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 18% z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów. Począwszy od dnia 1 stycznia 2009 r. Sąd Okręgowy, jako płatnik, na bieżąco realizuje wobec ławników sądowych i biegłych sądowych płatności jednorazowo przekraczające kwotę 200 zł lub sumy należności przekraczających kwotę 200 zł - wówczas pobierana jest zaliczka na podatek dochodowy. Z kolei należności, których suma nie przekracza kwoty 200 zł realizowane są wobec ławników sądowych i biegłych sądowych na koniec miesiąca - wówczas pobierany jest zryczałtowany podatek dochodowy.

Zdaniem wnioskodawcy realizowanie zbiorcze rekompensat dla ławników oraz realizowanie zbiorcze wynagrodzeń należnych biegłym (które w sumie nie przekraczają kwoty 200 zł) na koniec miesiąca jest konieczne, gdyż wówczas jest wiadome, czy suma należności ławników sądowych i biegłych sądowych przypadająca do wypłaty w danym miesiącu przekroczy kwotę 200 zł czy nie i tym samym wiadome jest czy należy pobrać zryczałtowany podatek czy też zaliczkę na podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Sąd Okręgowy prawidłowo stosuje zasady opodatkowania (opisane powyżej) dla osób, wymienionych w art. 13 pkt 5-6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. ławników i biegłych sądowych.

Zdaniem Sądu w przepisie art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca postanowił, że pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9, jeżeli suma należności, określonych w umowie lub umowach, zawartych z osobą nie będącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł - w wysokości 18% przychodu. Ze specyfiki przyznawanych rekompensat ławnikom oraz przyznawanych wynagrodzeń biegłym wynika, że nie sposób określić na początku danego miesiąca czy suma przyznanych ławnikom rekompensat i przyznanych biegłym wynagrodzeń przekroczy w miesiącu kwotę 200 zł czy też nie. Dlatego też, zdaniem wnioskodawcy stosowana przez niego praktyka polegająca na realizowaniu zbiorczym rekompensat dla ławników oraz realizowaniu zbiorczym wynagrodzeń dla biegłych (które w sumie nie przekraczają kwoty 200 zł) na koniec miesiąca jest prawidłowa, gdyż tym samym wiadomo jest czy należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7; a zatem również przychody ławników sądowych.

Stosownie natomiast do art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9. Do tej kategorii przychodów zaliczyć należy przychody otrzymywane przez biegłych sądowych w związku z czynnościami wykonywanymi na zlecenie sądu.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy). Zgodnie z art. 42 ust. 1 cyt. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek (...) w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-4R). Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a). Z kolei zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy - w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy. Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy (PIT-8 AR).

Z treści opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca jest płatnikiem należności wypłacanych biegłym sądowym oraz ławnikom. Przedstawiając swoje stanowisko wnioskodawca stwierdził, iż ze specyfiki przyznawanych rekompensat ławnikom oraz przyznawanych wynagrodzeń biegłym wynika, że nie sposób określić na początku danego miesiąca czy suma przyznanych ławnikom rekompensat i przyznanych biegłym wynagrodzeń przekroczy w miesiącu kwotę 200 zł czy też nie. Dlatego wnioskodawca dopiero na koniec miesiąca realizuje płatność tytułem przysługującej rekompensaty dla ławników oraz wynagrodzenia należnego biegłym sądowym, gdyż wówczas jest wiadome, czy suma przypadająca do wypłaty w danym miesiącu przekroczy kwotę 200 zł czy nie i tym samym wiadome jest czy należy pobrać zryczałtowany podatek czy też zaliczkę na podatek.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy

* suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz

* umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika

Przepis ten może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy, zatem przy spełnieniu wskazanych warunków mógłby obejmować również dochody o których mowa w pkt 5 i pkt 6 art. 13 ustawy. Ponadto, mimo iż wnioskodawca nie zawiera umowy z biegłymi sądowymi oraz zaprzysiężonymi ławnikami to jednak zleca im wykonanie określonych czynności lub wzięcie udziału w posiedzeniu sądu. Niemniej jednak, skoro z tych zleceń nie wynika należność określona za miesiąc, co wynika z treści wniosku (zajętego stanowiska), to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie tego przepisu.

Zatem w przypadku, gdy zlecenie wykonania określonych czynności nie zawiera określonej miesięcznie kwoty nieprzekraczającej 200 zł, to płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek nawet wówczas, gdy ostatecznie należność za miesiąc byłaby niższa. Bez znaczenie bowiem dla zastosowania normy określonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest to jaka kwota należności została wypłacona. Istotne jest, aby miesięczna kwota należności została określona w akcie (zleceniu, powołaniu, umowie), na podstawie którego dana czynność (zlecenie) jest wykonywana i aby należność ta nie przekroczyła kwoty 200 zł.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.