IBPBII/1/415-483/09/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 2 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów:

* za udział w szkoleniu oraz zaliczenia tych kosztów do przychodu radnego - jest nieprawidłowe

* należności za czas podróży radnego - jest prawidłowe.

W dniu 2 czerwca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów za udział w szkoleniu i należności za czas podróży radnego oraz zaliczenia tych kosztów do przychodu radnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Radny Gminy zostaje skierowany na szkolenie, którego temat jest związany z pracą radnego w Radzie Gminy. W związku z tym otrzymuje on delegację wystawioną przez Urząd Gminy. Po odbytym szkoleniu przedstawia do wypłaty delegację oraz fakturę za udział w szkoleniu wystawioną na Urząd Gminy. Dokumenty te są finansowane ze środków budżetu Gminy. Ww. radny swą funkcję pełni społecznie, nie jest pracownikiem wnioskodawcy, za swoją pracę (udział w posiedzeniach Rady, komisjach) otrzymuje każdorazowo dietę w wysokości 140 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy należy opodatkować należność za czas podróży osoby nie będącej pracownikiem (radny) jak również czy należy opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia jakim jest otrzymana do zapłaty faktura za udział radnego w tym szkoleniu.

Czy udział w szkoleniu należy uznać za przychód radnego.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że należność za cza podróży jak i koszt szkolenia, w którym brał udział radny są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych - art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) oraz pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przepisu art. 13 pkt 5 ww. ustawy wynika, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, a takimi niewątpliwie są obowiązki radnego.

Zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), na zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż radny Rady Gminy uczestniczyć będzie w szkoleniach związanych z tematyką samorządową. Szkolenia te są finansowane ze środków budżetu Gminy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż pomimo faktu, że radni wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, to zwolnieniu z podatku dochodowego w świetle art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy nie będą podlegać jakiekolwiek świadczenia przez nich otrzymane, lecz wyłącznie należności otrzymywane na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł. Finansowane natomiast przez Urząd Gminy szkolenia radnego Rady Gminy nie zostało wymienione w art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym zatem stanowić będzie nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów radnego, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organ podatkowy dodatkowo nadmienia, iż powołany przez wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał w przedmiotowej sprawie zastosowania, gdyż zgodnie z jego treścią wolna od podatku jest wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów. Na podstawie wskazanego przepisu od podatku zwolnione będą więc wszelkie nieodpłatne lub częściowo nieodpłatne świadczenia pochodzące ze środków publicznych, jeśli przyznawane są w ramach programów rządowych. Oczywistym jest wiec, iż zwolnienie to nie może zostać zastosowane w przedmiotowej sprawie, gdyż z wniosku nie wynika, aby istniał jakikolwiek rządowy program, w ramach którego pokrywane mogłyby być koszty takiego szkolenia. Skoro pokrycie kosztów szkolenia przez Urząd Gminy radnemu nie miało związku z programem rządowym to nie są spełnione warunki do zwolnienia przyznanego świadczenia.

W tej części stanowisko wnioskodawcy uznaje się za nieprawidłowe.

W części dotyczącej zwrotu należności za czas podróży radnego, stwierdzić należy, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 oraz ust. 13 powyżej powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa zakres zwolnienia od podatku dochodowego wypłaconych osobom fizycznym diet i innych należności za czas podróży.

Zgodnie z tymi przepisami, wolne od podatku są diety i inne należności za czas:

Należy zauważyć, iż w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy normodawca posłużył się terminem "podróż" bez określenia "służbowa", dlatego też zakres tego zwolnienia jest szerszy, ponieważ nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszelkich podróży osób niebędących pracownikami, pod warunkiem, że zostały spełnione przesłanki w art. 21 ust. 13 ww. ustawy.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 13 ustawy, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

Oznacza to, że aby świadczenia otrzymywane w związku z odbywaną podróżą mogły skorzystać ze zwolnienia, kwoty te nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jak również winny być poniesione przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

W przypadku potraktowania ich jako koszty uzyskania przychodów będą stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.). Zwolnienie odnosi się także do osób niebędących pracownikami, zatem może mieć zastosowanie również do kosztów zwracanych podatnikowi (radnemu) w związku z przychodami uzyskiwanymi z osobiście wykonywanej działalności, tj. z przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, o ile wydatki z tego tytułu nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów powodując zmniejszenie podstawy opodatkowania o ich wartość.

W świetle powyższego, jeżeli Urząd (wnioskodawca) zwraca radnym koszty za czas podróży radnego - na podstawie stawek określonych w przepisach wydanych przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej, to zwracane koszty stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich. Jednak przychody te są zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy, przy spełnieniu warunków określonych w art. 21 ust. 13 cytowanej ustawy.

Przy czym zwolnienie to przysługuje do wysokości określonych w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, tj. określonych w § 5 ust. 3 rozporządzenia, natomiast ewentualna nadwyżka zwracanych przez Urząd świadczeń (ponad określone limity) stanowić będą dla radnego przychód z działalności wykonywanej osobiście, tj. przychód otrzymywany przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich.

Wobec powyższego w tej części stanowisko wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku - Białej ul. Traugutta 2a, 43-330 Bielsko - Biała.