IBPBII/1/415-469/09/AŻ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 sierpnia 2009 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-469/09/AŻ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 maja 2009 r. (data wpływu do tut. Organu - 22 maja 2009 r.), uzupełnionym w dniu 1 lipca 2009 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych przez biegłych sądowych, tłumaczy przysięgłych, adwokatów, radców prawnych, mediatorów, kuratorów i ławników - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2009 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych przez biegłych sądowych, tłumaczy przysięgłych, adwokatów, radców prawnych, mediatorów, kuratorów i ławników.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne, pismem z dnia 26 czerwca 2009 r. znak: IBPB II/1/415-469/09/AŻ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 1 lipca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sędziowie Sądu Rejonowego zlecają wykonanie określonych czynności biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym oraz zaprzysiężonym ławnikom, powołując ich do spraw toczących się w Sądzie.

Wnioskodawca wskazał, iż w świetle obowiązujących przepisów Sąd nie zawiera umowy cywilno-prawnej z biegłymi, tłumaczami, adwokatami, radcami prawnymi, kuratorami sądowymi i ławnikami, jednakże zleca im wykonanie określonych czynności.

Osoba ubiegająca się o przyznanie należności (biegły sądowy, tłumacz przysięgły, adwokat, radca prawny, mediator, kurator sądowy) po wykonaniu pracy składa w sądzie rachunek (lub fakturę VAT) zawierający wszystkie dane niezbędne do ustalenia wysokości wynagrodzenia za wykonaną na zlecenie sądu czynność związaną z prowadzonym postępowaniem sądowym. Wyjątek stanowią tutaj ławnicy, którzy rachunków ani faktur nie wystawiają. Wypłata dla ławników następuje na podstawie zarządzenia sędziego, przy uwzględnieniu wcześniejszego oświadczenia ławnika.

Przedmiotowe rachunki (lub faktury VAT) podlegają sprawdzeniu przez głównego księgowego lub przez innego wyznaczonego pracownika pod względem formalno-rachunkowym. Sprawdzone przez służby finansowo - księgowe rachunki (lub faktury VAT) są następnie przekazywane do uprawnionej osoby - Sędziego, celem wydania orzeczenia o przyznaniu należności. Przedmiotowe rachunki (lub faktury VAT) nie są źródłowymi dowodami księgowymi i nie stanowią podstawy wypłaty wynagrodzenia za wykonane na zlecenie sądu czynności związane z prowadzonymi postępowaniami sądowymi.

Jedynym dokumentem - źródłowym dokumentem księgowym - stanowiącym podstawę dokonania wypłaty należności jest wyłącznie prawomocne (wykonalne) orzeczenie sądu o przyznaniu danej należności (wynagrodzenia), a w przypadku ławnika - rekompensaty, diety itd. Do oddziału finansowego spływają prawomocne (wykonalne) orzeczenia wraz z zarządzeniem sędziego nakazującym dokonanie wypłaty wynagrodzenia na rzecz biegłego sądowego, tłumacza przysięgłego, adwokata, radcy prawnego, mediatora, kuratora sądowego, a w przypadku ławnika sprawdzone merytorycznie i zatwierdzone przez Sędziego zarządzenia o wypłacie rekompensaty. Wynagrodzenia z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych są wypłacane na bieżąco w danym miesiącu (mogą wystąpić opóźnienia będące wynikiem braku środków na rachunku bankowym - Sąd Rejonowy jest dysponentem III-go stopnia).

Wnioskodawca wskazał na zmianę ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 30 mówiącą o pobieraniu zryczałtowanego podatku dochodowego, w punkcie 5a): "z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł - w wysokości 18% przychodu". Ponadto wskazał, iż wypłacane wynagrodzenia biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście zgodnie z art. 13 pkt 6. Z kolei wypłacane rekompensaty ławnikom stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście zgodnie z art. 13 pkt 5.

Sąd na początku miesiąca nie może "z góry" określić czy ww. osobom będzie wypłacane wynagrodzenie do kwoty 200 zł, czy powyżej 200 zł. Jednakże jest w stanie na bieżąco monitorować wysokość wypłacanych w danym - miesiącu kwot dla danej osoby i w razie potrzeby skorygować wysokość pobranej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w ostatnim dniu danego miesiąca.

Jako przykład wnioskodawca wskazał, iż w styczniu 2009 r. biegłemu sądowemu "A" przyznano i wypłacono wynagrodzenie za wydanie opinii w sprawie "X" w wysokości 100 zł Sąd jako płatnik zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych odprowadził zryczałtowany podatek dochodowy 18%.

W lutym 2009 r. biegłemu "A" przyznano wynagrodzenie za wydanie opinii w sprawie "Y" w wysokości 100 zł i wypłacono je 15.02.2009 (potraktowano jako zryczałtowany podatek). Jednakże 20 lutego 2009 r. otrzymano kolejne zarządzenie Sędziego o przyznaniu wynagrodzenia za wydanie opinii w sprawie "Z" dla biegłego "A" na kwotę 500,00 zł Sąd wypłacił 25 lutego 2009 r. wynagrodzenie (wg skali podatkowej).

W związku z przekroczeniem kwoty limitu 200,00 zł w miesiącu lutym, Sąd dokonał korekty poprzednich wyliczeń i od wcześniej wypłaconych 100 zł także obliczono zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych wg skali podatkowej. Zaliczka na podatek dochodowy od biegłego "A" uległa pomniejszeniu, a różnica została przelana na konto biegłego.

Wnioskodawca wskazał, iż system komputerowy, na którym pracuje Sąd, został tak zmodyfikowany, iż pozwala na bieżąco śledzić kwoty przychodów w danym miesiącu, jakie zostały przyznane postanowieniami Sądu dla danej osoby, która wykonała czynności na zlecenie Sądu. Osoby, które przekraczają limit 200,00 zł są opodatkowywane wg obowiązującej skali podatkowej z uwzględnie¬niem kosztów uzyskania przychodów (Sąd wystawi im PIT -11). Natomiast przyznane wynagrodzenia poniżej 200,00 zł są wypłacane z uwzględnieniem zryczałtowanego podatku dochodowego (Sąd nie wystawi PIT-11).W okresie od stycznia do kwietnia 2009 r. przelano łącznie na poczet zaliczki z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT- 8AR) kwotę: 6 569,00 zł pobraną od 234 osób.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Sąd prawidłowo zastosował od stycznia br. zasady opodatkowania wypłaconych wynagrodzeń zryczałtowanym podatkiem dochodowym dla osób wymienionych w art. 13 pkt 5 i 6 ustawy tj. biegłych sądowych, tłumaczy przysięgłych, adwokatów, radców prawnych, mediatorów, kuratorów sądowych oraz ławników.

Jeżeli zaś stanowisko sądu zostałoby uznane za nieprawidłowe, wnioskodawca prosi o wskazanie jakie są zasady dokonania korekty tj. od jakiej daty miałaby nastąpić korekta wyliczonych zaliczek, wystąpiłaby nadpłata z tytuł podatku zryczałtowanego (PIT- 8AR) i niedopłata na zaliczkach wyliczonych wg skali podatkowej (PIT-4R).

Zdaniem wnioskodawcy przychody z tytułów wymienionych w art. 13 pkt 5 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychody uzyskiwane przez biegłych sądowych, adwokatów, radców prawnych, tłumaczy przysięgłych, mediatorów, kuratorów sądowych i ławników są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym jeżeli kwota wypłaconych wynagrodzeń w danym miesiącu nie przekracza kwoty 200 zł.

Wypłacone na tych zasadach wynagrodzenia nie zostaną wykazane w informacjach podatkowych PIT-11 za rok 2009.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7; a zatem również przychody ławników sądowych.

Stosownie natomiast do art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Do tej kategorii przychodów zaliczyć należy przychody otrzymywane przez biegłych, tłumaczy, adwokatów, radców prawnych, kuratorów sądowych w związku z czynnościami wykonywanymi na zlecenie sądu.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy). Zgodnie z art. 42 ust. 1 cyt. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek (...) w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-4R). Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a). Z kolei zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy - w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy. Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy (PIT-8 AR).

Z treści opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca jest płatnikiem należności wypłacanych biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym oraz zaprzysiężonym ławnikom. Sąd nie zawiera umowy cywilno-prawnej z wymienionymi osobami, jednakże zleca im wykonanie określonych czynności. Dokumentem źródłowym księgowym - stanowiącym podstawę dokonania wypłaty należności jest wyłącznie prawomocne (wykonalne) orzeczenie sądu o przyznaniu danej należności (wynagrodzenia), a w przypadku ławnika - rekompensaty, diety itd. Wynagrodzenie dla ww. osób nie jest określone w stałej wysokości, jest ono zmienne i wypłacane często kilka razy w miesiącu, po wydaniu przez Sąd prawomocnego (wykonalnego) orzeczenia wraz z zarządzeniem sędziego nakazującym dokonanie wypłaty, bądź - w przypadku ławnika - zatwierdzone przez sędziego zarządzenia o wypłacie rekompensaty. Sąd na początku miesiąca nie może "z góry" określić czy ww. osobom będzie wypłacane wynagrodzenie do kwoty 200 zł, czy powyżej 200 zł. Wnioskodawca wskazał, iż system komputerowy, na którym pracuje Sąd, został tak zmodyfikowany, iż pozwala na bieżąco śledzić kwoty przychodów w danym miesiącu, jakie zostały przyznane postanowieniami Sądu dla danej osoby, która wykonała czynności na zlecenie Sądu. Osoby, które przekraczają limit 200,00 zł są opodatkowywane wg obowiązującej skali podatkowej z uwzględnie¬niem kosztów uzyskania przychodów (Sąd wystawi im PIT -11). Natomiast przyznane wynagrodzenia poniżej 200,00 zł są wypłacane z uwzględnieniem zryczałtowanego podatku dochodowego (Sąd nie wystawi PIT-11).

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

* suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz

* umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.

Przepis ten może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy, zatem przy spełnieniu wskazanych warunków mógłby obejmować również dochody o których mowa w pkt 5 i pkt 6 art. 13 ustawy. Ponadto, mimo iż wnioskodawca nie zawiera umowy z biegłymi sądowymi, tłumaczami przysięgłymi, adwokatami, radcami prawnym, mediatorami, kuratorami sądowym oraz zaprzysiężonymi ławnikami to jednak zleca im wykonanie określonych czynności lub wzięcie udziału w posiedzeniu sądu. Niemniej jednak, skoro z tych zleceń nie wynika należność określona za miesiąc, to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie tego przepisu.

Zatem w przypadku, gdy zlecenie wykonania określonych czynności nie zawiera określonej miesięcznie kwoty nieprzekraczającej 200 zł, to płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek nawet wówczas, gdy ostatecznie należność za miesiąc byłaby niższa. Bez znaczenie bowiem dla zastosowania normy określonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest to jaka kwota należności została wypłacona. Istotne jest, aby miesięczna kwota należności została określona w akcie (zleceniu, powołaniu, umowie), na podstawie którego dana czynność (zlecenie) jest wykonywana i aby należność ta nie przekroczyła kwoty 200 zł.

W związku z powyższym jeżeli od wspomnianych wypłat wynagrodzeń został już pobrany zryczałtowany podatek, to przy dokonywaniu kolejnych wypłat należy pobrać zaliczkę na podatek i jednocześnie dokonać korekty wyliczenia podatku wcześniej pobranego. Czyli przy kolejnej wypłacie należy obliczyć zaliczkę od sumy dokonanych już wypłat, a następnie pobrać ją w wysokości różnicy między kwotą należną a pobranym podatkiem w formie ryczałtu. Kwotę pobranego podatku należy wykazać w PIT-11.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl