IBPBII/1/415-450/09/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 maja 2009 r.), uzupełnionym w dniu 29 czerwca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej osób pełniących funkcje w organach spółki - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 maja 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej osób pełniących funkcje w organach spółki.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 18 czerwca 2009 r. Znak: IBPB II/1/415-450/09/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 29 czerwca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) zawiera umowy o świadczenie usług (kontrakty menadżerskie) z członkami zarządu. Jednocześnie zawiera umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osób pełniących funkcje w organach Spółki (zarząd) bez imiennego wskazania osoby ubezpieczonej. Skład zarządu ulega zmianie. Możliwość identyfikowania osoby ubezpieczonej może zajść dopiero w momencie wypadku ubezpieczeniowego lub w chwili spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń. Do chwili obecnej nie było przypadków wystąpienia wypadków ubezpieczeniowych lub spełnienia świadczeń przez zakład ubezpieczeń. Od daty zawarcia umowy ubezpieczenia skład osobowy organów spółki zmienił się kilkakrotnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wykupienie przez wnioskodawcę polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu decyzji podejmowanych w ramach sprawowania funkcji w organie Spółki i zapłata przez wnioskodawcę składek ubezpieczeniowych jest przychodem dla członków organów Spółki pełniących funkcje w okresie trwania umowy zawartej z zakładem ubezpieczeń.

Zdaniem wnioskodawcy, w sytuacji gdy członkowie organów Spółki nie są imiennie wskazani w umowie ubezpieczenia w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację jako osób ubezpieczonych, lecz są identyfikowani dopiero w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń, brak podstaw do przyporządkowania składek z tytułu umowy ubezpieczenia członkom organów Spółki pełniącym funkcje w okresie trwania umowy z zakładem ubezpieczeń a tym samym brak podstaw do ustalenia powstania przychodu osób będących członkami organów Spółki z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia poszczególne źródła przychodów podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik. Do tych korzyści zaliczyć należy również kwoty składek odpowiedzialności cywilnej pokrywanych przez ubezpieczającego dla członków organów swoich władz. Wobec braku przepisów zwalniających je z opodatkowania stanowią one, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Na podstawie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Celem umowy ubezpieczenia jest więc udzielenie ubezpieczonemu ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Funkcja ochronna jest istotą każdej umowy ubezpieczenia. Z tej właśnie przyczyny w przedmiotowej sprawie decydujące znaczenie ma przede wszystkim fakt, kto jest chroniony (ubezpieczony) na podstawie zawartej umowy.

Stosownie bowiem do przepisów art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Jednocześnie zgodnie z § 2 ww. artykułu, roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.

Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca zawiera umowy o świadczenie usług (kontrakty menadżerskie) z członkami zarządu. Jednocześnie zawiera umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z osobami pełniącymi funkcje w organach Spółki (zarząd) bez imiennego wskazania osoby ubezpieczonej. Skład zarządu ulega zmianie.

Jako, że polisa ubezpieczeniowa jest bezimienna, zawarta przez wnioskodawcę umowa ubezpieczenia zapewnia w rezultacie ochronę każdemu członkowi zarządu Spółki. Chroni te osoby przed stratami finansowymi wynikającymi z obowiązku pokrycia szkód powstałych wskutek podejmowania przez nich decyzji w związku z pełnieniem swoich funkcji. W takiej sytuacji niewątpliwie korzyścią majątkową dla członka zarządu jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony. Wnioskodawca bowiem ubezpiecza członków swoich władz oraz opłaca składkę na to ubezpieczenie. A zatem osoby objęte ubezpieczeniem niewątpliwie uzyskują korzyść finansową w postaci ochrony prawnej, za którą nie muszą płacić.

Przy tym fakt, że umowa zawarta jest w wersji bezimiennej, nie stanowi przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę. Ilość członków zarządu, pełniących swe funkcje w okresie objętym ubezpieczeniem oraz ich dane osobowe znajdują się niewątpliwie w posiadaniu wnioskodawcy. W rezultacie można więc wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie wysokość zapłaconej składki oraz okres ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę.

Zasady określania wartości pieniężnej świadczeń w naturze określa przepis art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż wartość pieniężną świadczeń, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione, ustala się według cen zakupu. Wynika z tego, iż przychodem każdego z członków zarządu objętych ubezpieczeniem będzie przypadająca na niego część ceny zakupu usługi objęcia go ubezpieczeniem. Przy czym przychód powstanie w dniu zapłaty składki.

Przychody członków organów osób prawnych są kwalifikowane do źródeł, których rodzaj określany jest w zależności od sposobu, w jaki powierzono członkowi zarządu (rady nadzorczej) wykonywanie obowiązków. Stosownie do powyższego, mogą oni osiągać przychody ze źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. m.in. z działalności wykonywanej osobiście.

W przypadku osób otrzymujących wynagrodzenie z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, zapłacona za te osoby przez wnioskodawcę składka na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej stanowi również przychód z działalności wykonywanej osobiście. Oznacza to, że kwotę składki na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w części przypadającej na poszczególną osobę należy doliczyć do przychodów tej osoby osiąganych z ww. tytułu i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, wykupienie przez wnioskodawcę polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla członków pełniących funkcje w zarządzie Spółki oraz zapłata przez wnioskodawcę składek ubezpieczeniowych jest dla tych osób przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie nie występują zatem przesłanki uniemożliwiające przyporządkowanie składek z tytułu umowy ubezpieczenia członkom organów Spółki, pełniącym funkcje w okresie trwania umowy z zakładem ubezpieczeń, a tym samym możliwe jest ustalenie powstania przychodu u osób będących członkami zarządu Spółki z tytułu ubezpieczenia ich od odpowiedzialności cywilnej.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.