IBPBII/1/415-437/10/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 14 stycznia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 23 lutego 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 stycznia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

Z uwagi na fakt, iż wniosek zawierał braki formalne, pismem z dnia 12 lutego 2010 r. Znak: IBPB II/1/415-31/10/BD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 23 lutego 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 14 listopada 2008 r. aktem notarialnym została podpisana ugoda i umowa ustanowienia służebności przesyłu pomiędzy wnioskodawcą a Sp. z o.o. W postanowieniach tegoż dokumentu ustalono na rzecz wnioskodawcy wartość odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z części nieruchomości w kwocie 4000 zł z tytułu przebiegu kolektorów od 1978 r. do dnia sporządzenia aktu. Uzgodniono również, że do dnia 31 grudnia 2008 r. należna kwota zostanie wypłacona wniskodawcy prze Spółkę. Należną kwotę w ustalonym terminie wnioskodawca otrzymał i w rozliczeniu rocznym za 2008 r. wykazał tą kwotę jako uzyskany dochód w 2008 r., oraz naliczył i zapłacił z tego tytułu podatek dochodowy w wysokości 19%. Wypłacone odszkodowanie miało charakter jednorazowy i dotyczyło okresu minionego.

Jednocześnie w akcie tym została zawarta umowa służebności przesyłu na czas nieoznaczony odpłatnie na rzecz Spółki za wynagrodzeniem w przypadającej dla wnioskodawcy wysokości 60 zł miesięcznie płatnej do 15 dnia każdego miesiąca począwszy od stycznia 2009 r.

W dniu 9 grudnia 2009 r. doszło do pisemnej ugody zawartej pomiędzy wnioskodawcą a Gminą na podstawie, której ustalono warunki wypłaty odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości oraz ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu dla przebiegu kolektorów deszczowych zlokalizowanych na nieruchomości wnioskodawcy. Następnie w dniu 15 grudnia 2009 r. aktem notarialnym podpisana została umowa ustanowienia służebności przesyłu pomiędzy wnioskodawcą a Gminą. I tak, z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w latach 2000 - 2009 w związku z przebiegiem kolektorów deszczowych ustalono na rzecz wnioskodawcy jednorazowe wynagrodzenie w kwocie 4783 zł, którego wypłata miała miejsce w terminie do dnia 31 grudnia 2009 r. Natomiast umowa ustanowienia służebności przesyłu określa roczne wynagrodzenie z tytułu ustanowienia na rzecz Gminy służebności przesyłu w kwocie przypadającej dla wnioskodawcy 1770 zł, wypacanej począwszy od 2010 r. w formie opłaty rocznej płatnej do dnia 30 czerwca każdego roku.

Wnioskodawca dodatkowo podkreślił, iż nie jest posiadaczem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, odszkodowanie nie dotyczyło szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Odszkodowanie dotyczyło szkód powstałych na działkach budowlanych, których wnioskodawca jest współwłaścicielem, a na których w 1978 r. zabudowano studzienki kanalizacyjne i kolektory deszczowe w ilości 9 sztuk oraz rurociągi odprowadzające wody ściekowe z pobliskiego osiedla (bloków mieszkalnych). Z racji tych działań nieruchomość ta została pogorszona - a stanowiła w miejskim planie zagospodarowania przestrzennego działki pod budownictwo jednorodzinne - utraciła m.in. walory rynkowe i nie jest możliwe jej zagospodarowanie w zakresie działek z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkalne jednorodzinne. Inwestycje nie były przeprowadzone na gruntach gospodarstwa rolnego a przeprowadzone zostały przez podmioty to tego uprawnione i dotyczyły infrastruktury technicznej, zostały wybudowane pod ziemią.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy, ustalone wynagrodzenie z tytułu ustanowienie służebności przesyłu na rzecz Spółki jak i Gminy jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż z racji braku możliwości zlikwidowania znajdujących się na działkach wnioskodawcy kolektorów i rurociągów, służebność ta jest niejako przymusowa i konieczna, a przeznaczenie tych działek na inny cel nie jest możliwe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

W pozostałym zakresie, tj. w zakresie opodatkowania otrzymanych kwot za bezumowne korzystanie z nieruchomości dokonano odrębnego rozstrzygnięcia w interpretacji Znak: IBPB II/1/415-31/10/BD.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 120 przytoczonej ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod pojęciem budowy urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 3051 Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Wskazać należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Odszkodowanie nie jest tożsame z pojęciem wynagrodzenia. Jeżeli zatem ugoda między stronami dotyczy wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, to nie ma żadnych podstaw prawnych aby to wynagrodzenie, na które umówią się obie strony, i które będzie należnością za korzystanie w określony sposób z nieruchomości traktować jako odszkodowanie.

Z przedstawionego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż wnioskodawca otrzymuje bądź otrzyma wynagrodzenia za ustanowienie na nieruchomości służebności przesyłu na rzecz Spółki i Gminy ustanowionej na podstawie zawartej między stronami umowy.

Zatem, biorąc pod uwagę stan faktyczny oraz prawny obowiązujący w jego zakresie stwierdzić należy, iż podstawą zwolnienia opisanego we wniosku wynagrodzenia nie może być żaden z powołanych powyżej przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3, 3b i 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jak wynika jasno z opisu stanu faktycznego wnioskodawca nie otrzymuje (nie otrzyma) odszkodowania lecz wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Fakt, że jak twierdzi wnioskodawca - służebność ta jest niejako przymusowa nie czyni przedmiotowego wynagrodzenia odszkodowaniem. Tym samym wynagrodzenie to nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, bowiem katalog zwolnień określony w treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera zwolnienia dotyczącego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Ponadto gdyby nawet temuż wynagrodzeniu nadać charakter odszkodowania, to i tak zwolnienie nie mogłoby być zastosowane, bowiem nie zostały spełnione żadne z przesłanek, które dałyby podstawę do zwolnienia, szczegółowo wymienione w treści powoływanych powyżej przepisów.

W świetle dotychczasowych ustaleń opisane we wniosku wynagrodzenia z tytułu ustanowienie służebności przesyłu stanowić będą świadczenia, które nie podlegają żadnemu z przytoczonych zwolnień przedmiotowych, stąd też należy zakwalifikować je jako określony w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z innych źródeł.

W myśl tegoż przepisu za przychody z innych źródeł, o których mowa również w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż otrzymane kwoty wynagrodzenia zarówno od Spółki jak i od Gminy tytułem ustanowienia służebności gruntowej stanowić będą przychód "z innych źródeł", o którym mowa w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy i należy je wykazać w zeznaniu rocznym za dany rok, w którym zostały bądź zostaną wypłacone i opodatkować łącznie z pozostałymi dochodami wg obowiązującej w tych latach skali podatkowej.

Z tych też względów stanowisko wnioskodawcy uznaje się za nieprawidłowe.

Do wniosku wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.