IBPBII/1/415-433/09/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 maja 2009 r. (data wpływu do Organu - 14 maja 2009 r.), uzupełnionym w dniu 25 czerwca 2009 r. oraz 29 czerwca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania z tytułu szkód górniczych - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 maja 2009 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania z tytułu szkód górniczych.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 16 czerwca 2009 r. Znak: IBPB II/1/415-433/09/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 25 czerwca 2009 r. oraz 29 czerwca 2009 r. wpłynęły uzupełnienia wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako osoba fizyczna wraz z małżonką prowadzi gospodarstwo rolne. Gospodarstwo rolne obejmuje grunty stanowiące jego własność jak i grunty dzierżawione. Grunty położone są na obszarach, na których występują uciążliwości w produkcji rolnej związane z wpływami eksploatacji górniczej. Co roku zawierana jest ugoda z zakładem górniczym o naprawienie szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego.

Jako poszkodowany w ramach przedmiotowej ugody wnioskodawca otrzymuje odszkodowanie za dany rok kalendarzowy:

* za straty w uprawach i zasiewach z tytułu szkód górniczych spowodowanych wpływami eksploatacji górniczej oraz z tytułu pozbawienia możliwości użytkowania gruntu, a także rekompensatę za zwiększone nakłady tj. koszty zużycia maszyn, wzrostu pracochłonności, wzrostu kosztów eksploatacyjnych gruntów określonych numerami działek;

* za straty w uprawie rzepaku i pszenicy z tytułu szkód górniczych spowodowanych wpływami eksploatacji górniczej, a także utraconą dopłatę bezpośrednią do powierzchni upraw na skutek pozbawienia możliwości utrzymania gruntu w dobrej kulturze spowodowane eksploatacją górniczą. W zawartej ugodzie nie wskazano podstaw prawnych wypłaconego odszkodowania.

Za rok kalendarzowy 2008 wnioskodawca otrzymał z zakładu górniczego informację PIT-8C, gdzie w pozycji 35 wykazano kwotę otrzymanego odszkodowania, zaś w pozycji 34 wskazano, że wypłacona kwota to następujący rodzaj przychodu - "odszkodowanie dzierżawy". Za poprzednie lata podatkowe - poprzedzające 2008 r. - wnioskodawca nie otrzymał, poza podpisaną ugodą, żadnej informacji o uzyskanych dochodach. W uzupełnieniu wniosku z dnia 22 czerwca 2009 r. (wpływ do tyt. Biura - 25 czerwca 2009 r.) wnioskodawca wskazał, iż jego zdaniem podstawą ugody jest Prawo geologiczne i górnicze. Wskazał również, iż kwota wykazana w PIT-8C określona jako "odszkodowanie dzierżawy" jest pełną kwotą odszkodowania, która dotyczy gruntów w całości dzierżawionych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane z zakładu górniczego odszkodowanie korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też jest objęte podatkiem i powinno być wykazane w zeznaniu rocznym łącznie z innymi uzyskiwanymi dochodami, poza działalnością rolniczą.

Zdaniem wnioskodawcy otrzymana kwota pieniężna, określona w PIT-8C jako "odszkodowanie dzierżawa" stanowi odszkodowanie, zadośćuczynienie rekompensujące poniesione straty w prowadzonym gospodarstwie rolnym. Wnioskodawca powołując się na art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdza, iż takie odszkodowanie, jeżeli nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem nie powinno być wykazane w rocznym zeznaniu o wysokości uzyskanych przychodów łącznie z innymi dochodami, uzyskanymi poza prowadzonym gospodarstwem rolnym. Zdaniem wnioskodawcy otrzymane odszkodowanie dotyczące strat w uprawach na gruntach dzierżawionych jest w całości zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3d) cyt. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane przez właściciela nieruchomości na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego.

Zgodnie z treścią art. 94 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.) naprawienie szkody powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego. Przywrócenie stanu poprzedniego może nastąpić przez dostarczenie gruntów, obiektów budowlanych, urządzeń, lokali, wody lub innych dóbr tego samego rodzaju. Naprawienie szkody w gruntach rolnych i leśnych następuje w drodze rekultywacji, zgodnie z przepisami o ochronie tych gruntów. Obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego ciąży na przedsiębiorcy.

Natomiast stosownie do art. 95 ust. 1 i 2 powyższej ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, jeżeli nie jest możliwe przywrócenie stanu poprzedniego lub koszty tego przywrócenia rażąco przekraczałyby wielkość poniesionej szkody, naprawienie szkody następuje przez zapłatę odszkodowania. Jeżeli poszkodowany poniósł nakłady na naprawienie szkody, odszkodowanie ustala się w wysokości odpowiadającej wartości uzasadnionych nakładów.

Na podstawie wyżej cyt. art. 21 ust. 1 pkt 3d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z tyt. odszkodowania, o ile dochody te spełniają łącznie dwie przesłanki, tj.:

Powołany przepis wprowadza przedmiotowo - podmiotowe przesłanki zwolnienia, które muszą być spełnione łącznie, a mianowicie ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych korzystają dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli odszkodowania zostały wypłacone właścicielowi nieruchomości i wypłacono je na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że odszkodowanie otrzymane przez wnioskodawcę zostało wypłacone na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego (art. 94, art. 95 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze), jednakże kwota wykazana w PIT-8C określona jako "odszkodowanie dzierżawy" jest pełną kwotą odszkodowania, która dotyczy gruntów w całości dzierżawionych. Zatem nie został spełniony pierwszy z powyższych warunków zwolnienia - odszkodowanie nie zostało wypłacone właścicielowi nieruchomości (gruntów); wypłacono je dzierżawcy gruntu. W związku z tym otrzymane odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia od podatku, bowiem jak wyżej podkreślono - ze zwolnienia korzysta wyłącznie odszkodowanie otrzymane przez właściciela.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zwrot "w szczególności" użyty w ww. artykule oznacza, iż ustawodawca jedynie przykładowo wskazał, jakie przychody należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Katalog ten nie jest więc zamknięty. Oznacza to, że do "innych źródeł" należy zakwalifikować wszelkie przychody - w rozumieniu ustawy - których nie można zaliczyć do któregokolwiek z pozostałych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 - 8 ustawy.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Otrzymana przez wnioskodawcę w 2008 r. kwota odszkodowania - która dotyczy w całości gruntów dzierżawionych - jest przychodem z tzw. "innych źródeł", o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jako, że nie podlega zwolnieniu z opodatkowania winna być wykazana w zeznaniu rocznym i opodatkowana wg skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dołączono dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), został złożony przez jednego ze współmałżonków zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z nich tj. żony wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.