IBPBII/1/415-400/11/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z daty wpływu do tut. Biura - 8 kwietnia 2011 r., uzupełnionym w dniu 26 maja 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i odszkodowania za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 kwietnia 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek skierowany do Urzędu Skarbowego w W. a przekazany do Biura do załatwienia zgodnie z właściwością za pismem z dnia 5 kwietnia 2011 r. Znak:. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i odszkodowania za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 12 maja 2011 r. Znak: IBPB II/1/415-400/11/BJ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 26 maja 2011 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka Akcyjna E. w K. wybudowała w roku 2010 na zagospodarowanej działce nr... w L., będącej własnością wnioskodawcy, dwutorową linię energetyczną SN 15 kV i nW we wspólnej trasie. Działka ta, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zakwalifikowana jest jako budowlano - usługowa. Wybudowanie na niej linii energetycznej ogranicza możliwości pełnego wykorzystania ww. działki do celów przewidzianych w planie zagospodarowania przestrzennego. Tytułem pokrycia odszkodowania za wynikłe z tego powodu szkody oraz z tytułu ustanowienia służebności Spółka Akcyjna E. wypłaciła wnioskodawcy 33.700 zł. Kwota ta obejmuje wynagrodzenie za udzieloną służebność (w załączeniu akt notarialny Repertorium A Nr... z dnia 23 grudnia 2010 r.), a także zwrot kosztów za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu (w załączeniu notatka służbowa z dnia 17 marca 2010 r.).

Pokrycie strat wynosi:

odszkodowanie za utratę wartości działki------26.000 zł,

odszkodowanie za wycinkę dorosłych drzew-----2.318 zł,

zwrot kosztów nasadzenia drzewek zastępczych---1.700 zł

(warunek zezwolenia na wycinkę Urzędu Miasta) -------

- -----------------------------30.018 zł

Faktyczny dochód do opodatkowania wyniósł zatem 33.700 zł - 30.018 zł = 3.682 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opodatkowaniu podlega całkowita kwota wypłacona przez Spółkę Akcyjną E. w K. czy tylko kwota przynosząca wnioskodawcy dochód.

Wnioskodawca uważa, iż kwota 30.018 zł nie stanowi żadnego dochodu a tylko pokrywa poniesione przez wnioskodawcę straty spowodowane budową linii energetycznej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 120 cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

W myśl art. 285 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Stosownie natomiast do art. 305¹⁰ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Służebność przesyłu nie jest więc tożsama ze służebnością gruntową. Obie służebności są odrębnie uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Każda z nich jest odrębnym ograniczonym prawem rzeczowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka Akcyjna E. wybudowała w 2010 r. na zagospodarowanej działce, będącej własnością wnioskodawcy, dwutorową linię energetyczną. Tytułem pokrycia odszkodowania za wynikłe z tego powodu szkody oraz z tytułu ustanowienia służebności Spółka Akcyjna E. wypłaciła wnioskodawcy 33.700 zł. Kwota ta obejmuje wynagrodzenie za udzieloną służebność (zgodnie z aktem notarialnym Repertorium A Nr... z dnia 23 grudnia 2010 r.), a także zwrot kosztów za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu. Wnioskodawca uważa, iż odszkodowanie to nie przyniosło mu żadnego dodatkowego dochodu, a jedynie pokryło poniesione straty.

Zauważyć należy, iż odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Odszkodowanie nie jest tożsame z pojęciem wynagrodzenia.

Skoro, wypłacona wnioskodawcy kwota obejmuje wynagrodzenie za ustanowienie służebności (...), to nie ma żadnych podstaw prawnych aby to wynagrodzenie, na które umówiły się obie strony, i które jest należnością za korzystanie w określony sposób z nieruchomości, traktować jako odszkodowanie.

W świetle powyższego, otrzymane przez wnioskodawcę wynagrodzenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż wynagrodzenie to zostało przyznane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, a nie ustanowienia służebności gruntowej, którą ww. przepis wymienia jako tytuł uprawniający do zastosowania zwolnienia podatkowego.

Ponadto, żaden inny przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zwalnia takiego wynagrodzenia (przyznanego w związku z ustanowieniem służebności przesyłu) od opodatkowania.

Wnioskodawca twierdzi, że otrzymał również odszkodowanie za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu.

Należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

* jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,

* podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda pozasądowa.

Ze stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca otrzymał wypłaconą kwotę na podstawie zawartego ze Spółką Akcyjną E. w K. aktu notarialnego z dnia 23 grudnia 2010 r. i notatki służbowej z dnia 17 marca 2010 r.

Zatem, biorąc pod uwagę stan faktyczny oraz prawny obowiązujący w jego zakresie stwierdzić należy, iż jeżeli wypłacona kwota w wysokości 33.700 zł obejmowała faktycznie, jak twierdzi wnioskodawca, oprócz wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu również odszkodowanie za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz za utratę wartości gruntu, to odszkodowanie takie nie może być zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota odszkodowania wynika bowiem jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami i ma charakter czysto umowny. W związku z tym należy uznać, iż takie odszkodowanie nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem tego odszkodowania jest bowiem wola stron wyrażona w zawartym akcie notarialnym i notatce służbowej.

Odszkodowanie takie nie może również zostać zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Z przepisu tego wynika jednoznacznie, że zwolnione są z podatku inne odszkodowania niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa ale tylko jeśli otrzymano je na podstawie wyroku lub ugody sądowej. W niniejszym przypadku kwota wypłacona wnioskodawcy nie wynika ani z wyroku ani z ugody sądowej.

Takie odszkodowanie nie może korzystać ze zwolnienia również na podstawie innych przepisów wymienionych w katalogu zwolnień zawartym w treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, bowiem przepisy ww. ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wypłacanego za wycinkę drzew z nasadzeniem drzew zastępczych oraz tytułem utraty wartości nieruchomości.

Tym samym wypłacona kwota w całości stanowi dla wnioskodawcy przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie bowiem do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem są "inne źródła", za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania "w szczególności". Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy obejmuje także kwoty wypłaconego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu i wypłacone odszkodowanie.

Wobec powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawca dołączył dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny (weryfikacji); jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.