IBPBII/1/415-385/14/MK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 4 sierpnia 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-385/14/MK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu do Biura - 2 maja 2014 r.), uzupełnionym 21 lipca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia części odsetek od kredytu.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z 8 lipca 2014 r. znak: IBPB II/1/415-385/14/MK wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 21 lipca 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2007 r. pozostając w związku małżeńskim i majątkowej małżeńskiej wspólności ustawowej Wnioskodawca wystąpił do banku wraz z byłą żoną o kredyt. W umowie kredytu z bankiem oboje występują z żoną jako solidarni kredytobiorcy z określonym w deklaracji zgody udziałem po 50% i w takim też charakterze oboje podpisali umowę kredytową przystępując do długu. Następnie w 2010 r. nastąpiło rozwiązanie małżeństwa i ustanie małżeńskiej wspólności majątkowej. Kredyt po jego zaciągnięciu początkowo spłacany był terminowo, później nieterminowo, aż w konsekwencji zaprzestali jego spłaty. Bank wypowiedział im jako solidarnym kredytobiorcom umowę kredytową i tak w konsekwencji sprawa trafiła do windykacji. W 2013 r. zawarli ugodę z bankiem dotyczącą spłaty pozostałej części kredytu wraz z odsetkami. Ugoda z bankiem przewidywała spłatę kwoty głównej kredytu, odsetek od kredytu oraz części odsetek karnych, natomiast pozostała cześć odsetek karnych miała zostać umorzona. Wnioskodawca wraz z byłą żoną zastosowali się do propozycji banku i wspólnie spłacili po 50% wyliczonego zadłużenia, na co Wnioskodawca posiada dowód wspólnej wpłaty Wnioskodawcy i żony. Ten sam dowód wpłaty posiada bank. Ugoda z bankiem została natomiast podpisana tylko przez Wnioskodawcę. Chociaż Wnioskodawca domagał się żeby ugoda została sporządzona na niego i na byłą żonę, nie zostało to przez bank zrobione. Faktem jednak jest, że zadłużenie spłacili solidarnie. Następnie bank wystawił informację PIT-8C tylko dla Wnioskodawcy na całą kwotę umorzenia pomimo, że zadłużenie spłacili wspólnie i obydwoje byli solidarnymi kredytobiorcami.

Wnioskodawca uważa, że przecież w wyniku umorzenia była żona również pozbyła się wymagalnej zaległości. Zaległość ciążyła solidarnie po 50% na każdym z nich.

Z uzupełnienia wniosku, który wpłyneło do Biura 21 lipca 2014 r., wynika, że:

1. Z ugody zawartej z bankiem wynika, że część odsetek od kredytu bank umorzył Wnioskodawcy.

2. Wskazane odsetki były wymagalne na dzień umorzenia, bank je naliczył a ich wysokość była określona w ugodzie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w skutek umorzenia części odsetek naliczonych przez bank w opisany powyżej sposób od wymagalnego kapitału kredytu, który spłacony został wspólnie z byłą żoną a ugodę podpisał Wnioskodawca sam, powstały przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w związku z art. 366-378 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny przypada proporcjonalnie po 50% na solidarnych współkredytobiorców.

2. Czy w przypadku, gdy z tytułu umowy kredytu do spłaty zadłużenia zobowiązani solidarnie są dwaj kredytobiorcy, wierzyciel, jeżeli jest zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C, powinien przychód podzielić na dwóch kredytobiorców i dla każdego z nich wystawić oddzielną informację PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód powstały z umorzenia części odsetek od kredytu przypada proporcjonalnie, w tym przypadku po 50% na każdego z solidarnych współkredytobiorców.

Ponadto Wnioskodawca uważa, że w przypadku dłużników solidarnych tam gdzie powstaje obowiązek podatkowy w przypadku przysporzenia, bank zobowiązany jest do ustalenia proporcjonalnej wartości umorzenia dla poszczególnych zobowiązanych, stanowiącej przychód podlegający opodatkowaniu i wystawieniu dla każdego, w stosunku do którego dokonano umorzenia oddzielnej informacji PIT-8C. W tym konkretnym przypadku zgodnie z umową kredytu bank powinien podzielić ten przychód po 50% każdemu z małżonków i wystawić dwa PIT-8C dla każdego z solidarnie zobowiązanych kredytobiorców w umowie.

Wnioskodawca informuje, że podobne stanowisko zostało wydane przez KIP w poniżej wymienionych interpretacjach:

* ITPB2/415-654/11/ENB z 21 września 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy,

* ILPB1/415-515/08-5/AMN z 13 października 2008 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że spłaty wyliczonego zadłużenia dokonał wspólnie z byłą żoną, na potwierdzenie czego posiada kopię dowodu wpłaty podpisanego przez ich oboje. Fakt podpisania ugody spowodował przysporzenie majątkowe u obojga kredytobiorców, na których zadłużenie ciążyło solidarnie.

W ocenie Wnioskodawcy - nie ma znaczenia, iż ugoda jest podpisana tylko przez niego, ponieważ nie zmienia to faktu, że przysporzenie z tytułu umorzenia odsetek powstało w stosunku do obojga kredytobiorców.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 9 ustawodawca wymienia inne źródła.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności", wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy powstaje w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód).

Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek (w sposób niebudzący wątpliwości, co do wysokości), jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu, których termin płatności upłynął jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2007 r. pozostając w związku małżeńskim i majątkowej małżeńskiej wspólności ustawowej Wnioskodawca wystąpił do banku wraz z byłą żoną o kredyt. W umowie kredytu z bankiem oboje występują z żoną jako solidarni kredytobiorcy z określonym w deklaracji zgody udziałem po 50% i w takim też charakterze oboje podpisali umowę kredytową przystępując do długu. Następnie w 2010 r. nastąpiło rozwiązanie małżeństwa i ustanie małżeńskiej wspólności majątkowej. Kredyt po jego zaciągnięciu początkowo spłacany był terminowo, później nieterminowo, aż w konsekwencji zaprzestali jego spłaty. Bank wypowiedział im jako solidarnym kredytobiorcom umowę kredytową i tak w konsekwencji sprawa trafiła do windykacji. W 2013 r. zawarli ugodę z bankiem dotyczącą spłaty pozostałej części kredytu wraz z odsetkami. Ugoda z bankiem przewidywała spłatę kwoty głównej kredytu, odsetek od kredytu oraz części odsetek karnych, natomiast pozostała cześć odsetek karnych miała zostać umorzona. Wnioskodawca wraz z byłą żoną zastosowali się do propozycji banku i wspólnie spłacili po 50% wyliczonego zadłużenia, na co Wnioskodawca posiada dowód wspólnej wpłaty Wnioskodawcy i żony. Ugoda z bankiem została natomiast podpisana tylko przez Wnioskodawcę. Chociaż Wnioskodawca domagał się żeby ugoda została sporządzona na niego i na byłą żonę, nie zostało to przez bank zrobione. Zadłużenie spłacili solidarnie. Następnie bank wystawił informację PIT-8C tylko dla Wnioskodawcy na całą kwotę umorzenia pomimo, że zadłużenie spłacili wspólnie i obydwoje byli solidarnymi kredytobiorcami.

Z ugody zawartej z bankiem wynika, że część odsetek od kredytu bank umorzył Wnioskodawcy.

Wskazane odsetki były wymagalne na dzień umorzenia, bank je naliczył a ich wysokość była określona w ugodzie.

Jak stanowi art. 366 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego artykułu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Solidarność dłużników charakteryzuje się wielością podmiotów po stronie zobowiązanej, niepodzielnością zobowiązania bez względu na przedmiot świadczenia, możliwością żądania przez wierzyciela według jego wyboru całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna utrzymaniem zobowiązania wszystkich dłużników aż do całkowitego zaspokojenia wierzyciela, zwolnieniem wszystkich dłużników na skutek zaspokojenia wierzyciela przez któregokolwiek z nich.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

Biorąc pod uwagę powyżej powołane przepisy prawa oraz fakt, że ugoda z bankiem podpisana została tylko z Wnioskodawcą, jak i to, że z treści zawartej ugody wynika, iż część odsetek od kredytu bank umorzył Wnioskodawcy (a nie jego byłej żonie czy też po 50% każdemu z wierzycieli, czyli Wnioskodawcy i jego byłej żonie) - kwota umorzonych przez bank odsetek od kredytu stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dlatego też bank wystawił informację PIT-8C tylko Wnioskodawcy. Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się natomiast do wskazanych przez Wnioskodawcę, interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące przy wydaniu przedmiotowej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl