IBPBII/1/415-297/13/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 11 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek od zasądzonego podwyższenia renty wyrównawczej - jest prawidłowe.

W dniu 11 marca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek od zasądzonego podwyższenia renty wyrównawczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W czasie wykonywania pracy w kopalni Wnioskodawca uległ wypadkowi, w wyniku którego decyzją ZUS jest uznany za częściowo niezdolnego do pracy. W związku z utraconymi dochodami, na skutek wniesienia pozwu do sądu o rentę wyrównawczą, na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego Sąd Rejonowy zasądził od kopalni na rzecz Wnioskodawcy rentę wyrównawczą płatną do 10 dnia każdego miesiąca, mającą na celu pokrycie szkody stanowiącej różnicę pomiędzy dochodami, jakie mógł osiągnąć, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała a świadczeniami, jakie faktycznie otrzymuje z ZUS.

W dniu 18 stycznia 2010 r. Wnioskodawca złożył pozew o podwyższenie ww. renty wyrównawczej. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego - płatnika poszczególne raty renty za okres wstecz nieprzedawniony oraz dalszą, wraz z odsetkami ustawowymi rozpoczynając ich naliczanie od dnia 6 lutego 2010 r.

Wyrok w niniejszej sprawie zapadł w dniu 24 października 2011 r., jednakże pozwany - płatnik renty wyrównawczej złożył apelację od wyroku, którą to Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 8 marca 2012 r. oddalił, nadając mu z urzędu klauzulę wykonalności. W tym dniu z chwilą ogłoszenia, wyrok stał się prawomocny, co obligowało pozwanego - płatnika do natychmiastowej wypłaty należnych rat renty wraz z odsetkami ustawowymi, jakie zasądził Sąd. Jednakże, pomimo prawomocnego wyroku i kilku pism Wnioskodawcy kierowanych do dłużnika wzywających go do wypłaty należności związanych z wyrokiem Sądu, tak się nie stało. Trwało to od momentu ogłoszenia (uprawomocnienia się) wyroku, tj. 8 marca 2012 r., do dnia 6 czerwca 2012 r., kiedy to należności zostały dopiero wpłacone na konto Wnioskodawcy.

Zatem od dnia uprawomocnienia się wyroku sądowego, tj. 8 marca 2012 r. do dnia 6 czerwca 2012 r. z powodu opieszałości dłużnik nie wypłacał należnej kwoty, czyli w świetle przepisów zobowiązany spóźniał się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego i doprowadził do nieterminowej wypłaty świadczenia z tytułu renty wyrównawczej.

Fakt jest taki, iż płatnik wystawił Wnioskodawcy PIT-8C, w którym umieścił, jako dochód z innych źródeł kwotę odsetek zasądzonych przez Sąd od należności głównej za cały ten okres, czyli od momentu wystąpienia z roszczeniem do momentu wypłaty przez siebie należności, czyli uwzględnił w nim również okres trzech miesięcy, tj. od uprawomocnienia się wyroku (8 marca 2012 r.) do momentu wypłaty czyli (6 czerwca 2012 r.).

Po zapoznaniu się z przepisami, zasięgnięciu informacji w urzędzie skarbowym i na infolinii Wnioskodawca zwrócił się z pismem do płatnika wnioskując o wprowadzenie korekty w PIT-8C. Wnioskodawca wskazał, że jest to nie zgodne z przepisami podatkowymi od osób fizycznych, podając przy tym odpowiednie przepisy z tym związane, iż w tym przypadku część odsetek za spóźnianie się płatnika z wypłatą zasadzonych kwot renty wyrównawczej jest zwolniona z podatku dochodowego. Płatnik nie wprowadził żadnej korekty w PIT-8C uznając tym samym swoje stanowisko za prawidłowe. Przy takim stanowisku płatnika Wnioskodawca jest zmuszony do rozliczenia się z całej kwoty jaką podał w PIT-8C, w tym z części zwolnionej z podatku z powodu nieterminowości wypłaty świadczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy płatnik (dłużnik) należycie wykazał w PIT-8C wysokość odsetek podlegających opodatkowaniu uwzględniając przy tym cały okres czyli od momentu wystąpienia z roszczeniem do dnia rzeczywistej zapłaty, czy powinien, jak to wynika z przepisów prawa podatkowego, uwzględnić tylko okres od momentu wystąpienia z roszczeniem do momentu uprawomocnienia się wyroku, który to dla płatnika był momentem zapłaty, a okres za który sam zwlekał z zapłatą zasądzonej kwoty, tj. od chwili uprawomocnienia się wyroku do chwili rzeczywistej zapłaty powinien uznać jako nieterminową wypłatę świadczeń i jako okres, za który odsetki ustawowe są zwolnione z podatku dochodowego.

Wnioskodawca uważa, że kwota odsetek zasądzonych przez sąd jaką płatnik wyliczył i wykazał w PIT-8C, która ma według niego podlegać opodatkowaniu jest zawyżona o okres od uprawomocnienia się orzeczenia sądu do dnia zapłaty (odsetki za ten okres według przepisów są zaliczone jako odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 - m.in. emerytur i rent i nie podlegają opodatkowaniu). Na poparcie powyższego Wnioskodawca przywołał interpretację indywidualną Ministra Finansów znak: DD3/033/149/MCA/10/ PK-994 z 29 października 2010 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, okres, w którym płatnik celowo z własnej winy opóźniał wypłatę należności nie powinien podlegać opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Z kolei przez emeryturę lub rentę - stosownie do art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Przytoczona wyżej definicja nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Z wniosku wynika, iż w czasie wykonywania pracy w kopalni Wnioskodawca uległ wypadkowi, w wyniku którego decyzją ZUS jest uznany za częściowo niezdolnego do pracy. W związku z utraconymi dochodami, na skutek wniesienia pozwu do sądu o rentę wyrównawczą, na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego Sąd Rejonowy zasądził od kopalni na rzecz Wnioskodawcy rentę wyrównawczą płatną do 10 dnia każdego miesiąca, mającą na celu pokrycie szkody stanowiącej różnicę pomiędzy dochodami, jakie mógł osiągnąć, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała a świadczeniami, jakie faktycznie otrzymuje z ZUS.

W dniu 18 stycznia 2010 r. Wnioskodawca złożył pozew o podwyższenie ww. renty wyrównawczej. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego - płatnika poszczególne raty renty za okres wstecz nieprzedawniony oraz dalszą wraz z odsetkami ustawowymi rozpoczynając ich naliczanie od dnia 6 lutego 2010 r. Wyrok w niniejszej sprawie zapadł w dniu 24 października 2011 r., jednakże pozwany - płatnik renty wyrównawczej złożył apelację od wyroku, którą to Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 8 marca 2012 r. oddalił, nadając mu z urzędu klauzulę wykonalności. W tym dniu, z chwilą ogłoszenia, wyrok stał się prawomocny, co obligowało pozwanego - płatnika do natychmiastowej wypłaty należnych rat renty wraz z odsetkami ustawowymi, jakie zasądził Sąd. Od dnia uprawomocnienia się wyroku sądowego, tj. 8 marca 2012 r., do dnia 6 czerwca 2012 r. z powodu opieszałości dłużnik nie wypłacał należnej kwoty, czyli w świetle przepisów zobowiązany spóźniał się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego i doprowadził do nieterminowej wypłaty świadczenia z tytułu renty wyrównawczej.

Wnioskodawca uważa, że kwota odsetek zasądzonych przez sąd, jaką płatnik wyliczył i wykazał w PIT-8C do opodatkowania jest zawyżona o okres od uprawomocnienia się orzeczenia sądu do dnia zapłaty. Przedmiotowe odsetki - zdaniem Wnioskodawcy - nie podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z treścią art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W konsekwencji, świadczenie w postaci renty wyrównawczej, o której mowa w przepisach prawa cywilnego, należy kwalifikować do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z kolei w myśl art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej normy.

Odsetki za zwłokę (opóźnienie) stanowią zatem świadczenie uboczne, niezależnie od tego, czy i w jakiej wysokości podatnik poniósł szkodę. Odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody), stąd otrzymane odsetki za zwłokę w wykonywaniu zobowiązania cywilnoprawnego są na gruncie przepisów podatkowych traktowane odrębnie od świadczenia głównego i są - co do zasady - przychodem wierzyciela podlegającym opodatkowaniu.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziano jednak wyjątki od powyższej reguły i w katalogu zwolnień przedmiotowych wymieniono wprost odsetki wolne od podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

W świetle powołanego przepisu o zastosowaniu przedmiotowego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

W przypadku renty wyrównawczej, która nie jest świadczeniem przyznawanym z "urzędu" lecz na żądanie poszkodowanego (o ile dojdzie do zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu w tej sprawie, określających m.in. wysokość oraz terminy wypłaty przyznanego świadczenia), odsetki przyznane za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia ich zapłaty zgodnie z ww. umową, ugodą lub wyrokiem, nie spełniają warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 cyt. ustawy. Przepis ten będzie miał jedynie zastosowanie w sytuacji gdy - od momentu zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu, przyznających rentę wyrównawczą - zobowiązany spóźni się z wypłatą tego świadczenia na rzecz poszkodowanego.

Ww. przepis nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, iż wypłacone odsetki od przyznanej renty wyrównawczej za okres w którym zobowiązany (płatnik) spóźnił się z wypłatą świadczenia zgodnie z wyrokiem sądu, w którym przyznano rentę wyrównawczą, spełniają przesłanki zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym odsetki te nie podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż kwota odsetek od zasądzonego podwyższenia renty wyrównawczej za okres od uprawomocnienia się wyroku do chwili rzeczywistej zapłaty świadczenia, z uwagi na opóźnienie w wypłacie, nie powinna być wykazana w informacji PIT-8C sporządzonej za rok, w którym dokonano wypłaty tych odsetek.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.