IBPBII/1/415-270/14/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 30 marca 2014 r. (data wpływu do Biura - 1 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego odszkodowania ze stosunku pracy - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego odszkodowania ze stosunku pracy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wskazała, że po zwolnieniu jej z pracy pracodawca nie uregulował należności wobec Wnioskodawczyni i dlatego skierowała sprawę do sądu pracy. Po roku, w 2013 r. została zawarta w sądzie ugoda. Wnioskodawczyni zostały wypłacone przysługujące jej należności w formie odszkodowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni powinna to odszkodowanie doliczyć do dochodu za 2013 r. i zapłacić należny podatek.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odszkodowanie, które otrzymała w wyniku ugody sądowej jest wolne od podatku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z przepisami art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za pracownika, zgodnie z art. 12 ust. 4 ww. ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Użyty w powyżej wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wyszczególnione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Z treści wniosku wynika, że po zwolnieniu Wnioskodawczyni z pracy pracodawca nie uregulował należności wobec niej i dlatego skierowała sprawę do sądu pracy. W 2013 r. została zawarta w sądzie ugoda. Wnioskodawczyni zostały wypłacone przysługujące jej należności w formie odszkodowania.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sadowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną oraz zacytowane powyżej przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że zapisy art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy nie pozwalają na zastosowanie tego artykułu do omawianego przypadku. W dyspozycji ostatnio wymienionego przepisu znajduje się sformułowanie, że zwolnione z opodatkowania są odszkodowania lub zadośćuczynienia, których podstawową cechą jest to, że ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że kwalifikacja tej cechy powinna nastąpić przez przysłówek "wprost", który definiuje, że wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą mieć charakter samoistny i muszą być określone w ustawie bezpośrednio. W analizowanym przypadku tak nie jest.

Odnosząc się natomiast do dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy w świetle przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy należy zauważyć, że powołany przepis zwalnia od podatku inne odszkodowania lub inne zadośćuczynienia (niż wymienione w poprzednio cytowanym przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy), w dalszym ciągu tego przepisu chodzi jednak o należności powstałe na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej oraz w wysokości określonej w tym wyroku lub w tej ugodzie sądowej. Jednak i w tym przepisie zawarte są wyłączenia, które powodują, że kwoty otrzymane po spełnieniu wstępnych warunków nie będą podlegać zwolnieniu z uwagi na: związek z prowadzoną działalnością lub gdy chodzi o korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, jeśliby mu szkody nie wyrządzono.

W rozpatrywanej sprawie należy odnieść się do drugiej sytuacji i stwierdzić, że zwolnione mogą być jedynie te odszkodowania (rekompensaty), które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Oznacza to, że takie odszkodowanie (czyli to, które powoduje przysporzenie majątkowe) będzie podlegać opodatkowaniu, ponieważ gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści w postaci wypłaty należności bez udziału sądu, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Należy podkreślić, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy.

W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na konkretnym ubytku w majątku i wówczas wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas.

Strata może też dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać gdyby mu szkody nie wyrządzono i wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

W omawianym stanie faktycznym należy przyjąć - jak wskazuje Wnioskodawczyni - że otrzymała ona odszkodowanie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracodawcą. Jednocześnie należy uznać, że odszkodowanie to stanowi rekompensatę z tytułu nieuregulowania przez pracodawcę należnych Wnioskodawczyni świadczeń z tytułu łączącego strony stosunku pracy. Zatem należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni wyegzekwowała za pomocą postępowania sądowego określoną kwotę pieniężną, którą powinna normalnie otrzymać będąc uprzednio zatrudnioną. Oznacza to, że Wnioskodawczyni otrzymała tzw. utracone korzyści, których mogła się spodziewać, gdyby nie zachowanie pracodawcy, który tych należności Wnioskodawczyni nie wypłacił. Zatem Wnioskodawczyni nie staje się bogatsza, tylko otrzymuje należności, które jej przysługiwały.

W związku z tym, należy przyjąć kwalifikację tego świadczenia jako korzyści, którą Wnioskodawczyni otrzymałaby, gdyby nie nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę i która wówczas podlegałyby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu przychodów uzyskanych ze stosunku pracy. Taki rodzaj rekompensaty wyczerpuje więc znamiona wyłączenia od zwolnienia z opodatkowania tej kwoty na zasadzie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że wypłacona na rzecz byłej pracownicy (Wnioskodawczyni) kwota odszkodowania tytułem nieuregulowanych przez pracodawcę należności, wynikająca z ugody sądowej nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym od tej kwoty należny jest podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dołączone zostały przez Wnioskodawczynię dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.