IBPBII/1/415-268/14/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 marca 2014 r. (wpływ do Biura - 1 kwietnia 2014 r.), uzupełnionym 5 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem przez Wnioskodawcę kosztów badań lekarskich i psychologicznych dla kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy, niebędących jego pracownikami - jest prawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem przez Wnioskodawcę kosztów badań lekarskich i psychologicznych dla kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy, niebędących jego pracownikami.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 27 maja 2014 r. znak: IBPB II/1/415-267/14/BD, IBPB II/1/415-268/14/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 5 czerwca 2014 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (przedsiębiorstwo komunikacyjne) wykonuje transport drogowy osób na podstawie umowy z miejskim organizatorem transportu. Umowa realizowana jest w oparciu o posiadany tabor (autobusy i tramwaje), który obsługują zarówno pracownicy Wnioskodawcy jak i współpracownicy dwóch podmiotów gospodarczych, z którymi Wnioskodawca zawarł umowy.

Pierwszy podmiot - Spółka X, jest spółką zależną od Wnioskodawcy (100% kapitału zakładowego), posiadającą licencję na wykonywanie transportu drogowego, zawierającą umowy o współpracy z kierowcami i motorniczymi, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą. Drugi podmiot - Fundacja Y nie jest licencjonowanym przewoźnikiem, zawiera cywilnoprawne umowy zlecenia z prowadzącymi pojazdy, świadczącymi usługi przewozowe wyłącznie na rzecz Wnioskodawcy.

Wnioskodawca w celu zapewnienia prawidłowej i zgodnej z obowiązującym prawem realizacji usługi przewozowej, w zawartych z podmiotami umowach zobowiązał się do ponoszenia nałożonych przepisami prawa kosztów szkoleń, badań lekarskich i psychologicznych (wynikających z art. 39I ustawy o transporcie drogowym).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał:

* Obowiązek przeprowadzania wskazanych we wniosku szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych wynika z postanowień ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (art. 39a).

* Szkolenia okresowe w rozumieniu ustawy nie są szkoleniami BHP.

* Na Wnioskodawcy ciążą jednakże obowiązki z zakresu przepisów BHP, o których mowa w art. 304 § 1 Kodeksu Pracy.

* Z kolei sposób finansowania wskazanych we wniosku szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych określa art. 39I ustawy o transporcie drogowym.

* Dodatkowo umowy zawarte z ww. podmiotami zawierają postanowienia o pokrywaniu kosztów tych szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych przez Wnioskodawcę.

* Podmioty, z którymi Wnioskodawca zawiera umowy usługowe nie dokonują rozliczenia z Wnioskodawcą zwrotu poniesionych przez niego kosztów związanych z finansowaniem szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych (o których mowa we wniosku) dla kierowców świadczących na rzecz Wnioskodawcy usługę prowadzenia pojazdu.

* Podmioty, które "udostępniają" kierowców do obsługi taboru Wnioskodawcy prowadzą działalność przede wszystkim dla Wnioskodawcy. W pozostałym zakresie są to działania marginalne. Wnioskodawca nie zastrzegł w umowach, aby podmioty te były zobowiązane do sfinansowania kosztów szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych swoim kontrahentom oraz zleceniobiorcom wykonującym transport drogowy na rzecz Wnioskodawcy.

* Wartość szkoleń i badań nie pomniejsza przychodu kierowców uzyskanego z tytułu zawartych przez nich umów. Ponadto Wnioskodawca nie zawarł odrębnych umów z kierowcami, którzy są zleceniobiorcami podmiotów X i Y.

* Stawki kierowców ustalone w indywidualnych umowach z podmiotami wynikają z kwoty wynagrodzenia osiąganego przez te podmioty na podstawie umów zawartych z Wnioskodawcą. Wynagrodzenie to zostało skalkulowane z uwzględnieniem faktu ponoszenia przez Wnioskodawcę kosztów szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych. W umowach kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy nie ma zastrzeżenia o pokrywaniu kosztów wymaganych szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych przez kierowców.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy opłacenie przez Wnioskodawcę szkoleń okresowych oraz badań lekarskich i psychologicznych dla kierowców-współpracowników podmiotu X, wykonujących usługę prowadzenia pojazdu na rzecz Wnioskodawcy, powoduje powstanie przychodu dla tych współpracowników posiadających własną działalność gospodarczą.

Czy opłacenie przez Wnioskodawcę szkoleń okresowych oraz badań lekarskich i psychologicznych dla kierowców-zleceniobiorców podmiotu Y, wykonujących usługę prowadzenia pojazdu na rzecz Wnioskodawcy, powoduje powstanie przychodu dla tych zleceniobiorców.

W ocenie Wnioskodawcy, art. 39a ustawy o transporcie drogowym uzależnia zatrudnienie kierowcy przez przedsiębiorcę wykonującego przewóz drogowy o transporcie drogowym od ukończenia przez niego między innymi szkoleń okresowych.

Zgodnie z art. 39d ust. 2 ustawy o transporcie drogowym kierowca obowiązany jest co pięć lat, począwszy od dnia uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej poświadczającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej, ukończyć szkolenie okresowe odpowiednio do pojazdu, którym wykonuje przewóz drogowy.

Z kolei art. 39I ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy jest zobowiązany do kierowania prowadzących pojazdy na obowiązkowe badania lekarskie i psychologiczne, równocześnie ponosząc koszt tych badań, a w myśl ust. 2 może także pokryć koszty szkoleń okresowych kierowcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość obowiązkowych badań i szkoleń niezbędnych do wykonywania powierzonej usługi nie jest przychodem prowadzących pojazdy, gdyż nakłady te ponoszone są w celu zapewnienia prawidłowej i zgodnej z zobowiązującym prawem realizacji usługi przewozowej. Ponadto, biorąc pod uwagę, że ustawa nakłada na przedsiębiorcę obowiązek ponoszenia kosztów badań oraz daje możliwość ponoszenia kosztów szkoleń, koszty te w istocie nie stanowią świadczenia na rzecz usługodawcy, lecz realizację ustawowego obowiązku usługobiorcy.

W związku z brakiem charakteru świadczenia, wartości badań oraz szkoleń nie można zatem traktować jako świadczenia w naturze, powodującego powstanie po stronie usługodawcy (osoby fizycznej) przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego Wnioskodawca jako płatnik, zobowiązane byłoby do odprowadzenia zaliczki na poczet podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna z zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem przez Wnioskodawcę kosztów badań lekarskich i psychologicznych dla kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy, niebędących jego pracownikami. Natomiast w zakresie obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem przez Wnioskodawcę kosztów szkoleń okresowych dla kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy, niebędących jego pracownikami, wydano odrębne rozstrzygnięcie, znak: IBPB II/1/415-267/14/BD.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca wykonuje transport drogowy osób na podstawie umowy z miejskim organizatorem transportu. Umowa realizowana jest w oparciu o posiadany tabor (autobusy i tramwaje), który obsługują zarówno pracownicy Wnioskodawcy jak i współpracownicy dwóch podmiotów gospodarczych, z którymi Wnioskodawca zawarł umowy. Wnioskodawca w celu zapewnienia prawidłowej i zgodnej z obowiązującym prawem realizacji usługi przewozowej, w zawartych z podmiotami umowach zobowiązał się do ponoszenia nałożonych przepisami prawa kosztów szkoleń, badań lekarskich i psychologicznych (wynikających z art. 39I ustawy o transporcie drogowym). Obowiązek przeprowadzania wskazanych we wniosku szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych wynika z postanowień ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (art. 39a.). Szkolenia okresowe w rozumieniu ustawy nie są szkoleniami BHP. Na Wnioskodawcy ciążą jednakże obowiązki z zakresu przepisów BHP, o których mowa w art. 304 § 1 Kodeksu Pracy. Z kolei sposób finansowania wskazanych we wniosku szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych określa art. 39I ustawy o transporcie drogowym. Umowy zawarte z podmiotami zawierają postanowienia o pokrywaniu kosztów tych szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych przez Wnioskodawcę. Podmioty, z którymi Wnioskodawca zawiera umowy usługowe nie dokonują rozliczenia z Wnioskodawcą zwrotu poniesionych przez niego kosztów związanych z finansowaniem szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych (o których mowa we wniosku), dla kierowców świadczących na rzecz Wnioskodawcy usługę prowadzenia pojazdu. Wnioskodawca nie zastrzegł w umowach, aby podmioty te były zobowiązane do sfinansowania kosztów szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych swoim kontrahentom oraz zleceniobiorcom wykonującym transport drogowy na rzecz Wnioskodawcy. Wartość szkoleń i badań nie pomniejsza przychodu kierowców uzyskanego z tytułu zawartych przez nich umów. Ponadto Wnioskodawca nie zawarł odrębnych umów z kierowcami, którzy są zleceniobiorcami podmiotów X i Y. Stawki kierowców ustalone w indywidualnych umowach z podmiotami wynikają z kwoty wynagrodzenia osiąganego przez te podmioty na podstawie umów zawartych z Wnioskodawcą. Wynagrodzenie to zostało skalkulowane z uwzględnieniem faktu ponoszenia przez Wnioskodawcę kosztów szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych. W umowach kierowców obsługujących tabor Wnioskodawcy nie ma zastrzeżenia o pokrywaniu kosztów wymaganych szkoleń oraz badań lekarskich i psychologicznych przez kierowców.

Zgodnie z art. 39a ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1414 z późn. zm.) przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy może zatrudnić kierowcę, jeżeli osoba ta:

1. ukończyła:

a.18 lat - w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:

* C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,

* C1 lub C1+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyspieszoną,

b.21 lat - w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii:

* C lub C+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,

* D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną,

* D1 lub D1+E, o ile przewóz wykonywany jest na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km i o ile kierowca uzyskał odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną,

c.23 lata - w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii D lub D+E, o ile uzyskał on odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną;

W myśl art. 39I ust. 1 ww. ustawy, przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy jest obowiązany do:

Przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy może pokryć koszty szkoleń okresowych kierowcy - art. 39I ust. 2 cyt. ustawy.

Spełnienie przez przedsiębiorcę lub przez inny podmiot wykonujący przewóz drogowy obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, uznaje się za równoznaczne ze spełnieniem obowiązków pracodawcy w zakresie wykonywania wstępnych i okresowych badań lekarskich, o których mowa w art. 229 § 1 i 2 Kodeksu pracy - art. 39I ust. 3 ww. ustawy.

Przepis art. 229 § 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) stanowi, iż wstępnym badaniom lekarskim podlegają:

Badaniom wstępnym nie podlegają jednak osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Ponadto, stosownie do art. 304 § 1 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.

Z kolei zgodnie z art. 3041 Kodeksu pracy obowiązki, o których mowa w art. 211, w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, ciążą również na osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, a także na osobach prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą, w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę.

W myśl art. 211 pkt 5 Kodeksu pracy, przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego oraz z powołanych regulacji prawnych, Wnioskodawca został obowiązany przez ustawodawcę do pokrywania kosztów badań lekarskich i psychologicznych kierowców, którzy obsługują jego tabor, niebędąc jednocześnie jego pracownikami. Biorąc jednak pod uwagę przywołane przepisy Kodeksu pracy, które mają zastosowanie także do podmiotów organizujących pracę (niebędących pracodawcą) oraz fakt, iż jak zaznaczył Wnioskodawca - ciążą na nim obowiązki z zakresu przepisów BHP, o których mowa w art. 304 § 1 Kodeksu Pracy - należy uznać, iż pokrycie przez Wnioskodawcę kosztów badań lekarskich i psychologicznych kierowców nie będzie rodził po ich stronie powstaniem przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, iż na Wnioskodawcy nie będzie ciążył żaden obowiązek podatkowy z tytułu sfinansowania badań lekarskich i profilaktycznych dla osób obsługujących jego tabor. Przy czym podkreślić należy, iż w przypadku osób fizycznych, które usługi dla Wnioskodawcy wykonują de facto w ramach działalności gospodarczej, na Wnioskodawcy obowiązki płatnika nie będą ciążyć chociażby z tych względów, że uzyskany przez nie przychód jest zawsze przychodem z działalności gospodarczej podlegającym opodatkowaniu na zasadach określonych dla tego źródła.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.