IBPBII/1/415-259/12/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2012 r. (data wpływu do Organu - 28 lutego 2012 r.), uzupełnionym w dniu 15 maja 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania renty otrzymywanej z Czech - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 lutego 2012 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie opodatkowania renty otrzymywanej z Czech.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni posiada obywatelstwo polskie i otrzymuje rentę drugiej grupy z Czech wypłacaną przez urząd pocztowy, który przelicza rentę i potrąca podatek dochodowy. Wnioskodawczyni nadmienia, iż otrzymywana przez nią renta nie jest świadczeniem odszkodowawczym, tylko jest to renta przyznana dozgonnie, z tytułu stałego uszczerbku na zdrowiu.

W związku z wypadkiem przy pracy, jakiemu uległa Wnioskodawczyni w Czechach, sąd czeski zasądził od ZUS-u na rzecz Wnioskodawczyni jednorazowe odszkodowanie, które zostało doliczone przez ZUS do ww. renty. Od całości tj.: od kwoty renty i ww. odszkodowania potrącono podatek w wysokości 975 zł. Wnioskodawczyni nadmienia, iż właściwy Urząd Skarbowy w Polsce posiada wszystkie rozliczenia podatkowe dotyczące jej osoby od 2000 r.

Ponadto Wnioskodawczyni w przedstawionym stanie faktycznym odnosi się do swojej trudnej sytuacji życiowej tj.: śmierci matki, długów w bankach, braku środków do życia (na leki, rachunki), pogorszenia się stanu jej zdrowia.

Wnioskodawczyni nadmienia również, iż w Czechach osoby pracujące są obowiązane do zapłaty podatku, natomiast w sytuacji otrzymywania przez nie renty lub emerytury nie zostaje pobrany podatek od żadnego obywatela.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, iż nie posiadała zaległości wobec organu podatkowego.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawczyni nie zgadza się z faktem potrącania w Polsce podatku od otrzymywanych przez nią środków pieniężnych, tj.: renty i jednorazowego odszkodowania. Pobrany podatek, zdaniem Wnioskodawczyni, pogłębia jej trudną sytuację, w której się znalazła a nawet zagraża jej życiu.

Ponadto Wnioskodawczyni uważa, iż istnieje możliwość wydania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego w celu zwrócenia jej pobranego podatku od ww. środków pieniężnych za lata poprzednie. Wnioskodawczyni do dnia dzisiejszego nie otrzymała żadnego zwrotu pobranego wcześniej podatku z tytułu otrzymywania renty i jednorazowego odszkodowania. Jednocześnie Wnioskodawczyni zwraca się z wnioskiem o całkowite zwolnienie z opodatkowania w związku z jej trudną sytuacją życiową.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania renty otrzymywanej z Czech. W pozostałym zakresie wniosku, tj. opodatkowania odszkodowania, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Zgodnie z art. 4a powołanej wyżej ustawy, przepis art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni posiada obywatelstwo polskie i otrzymuje rentę drugiej grupy z Czech wypłacaną przez urząd pocztowy, który przelicza rentę i potrąca podatek dochodowy. Wnioskodawczyni nadmienia, iż otrzymywana przez nią renta nie jest świadczeniem odszkodowawczym tylko jest to renta przyznana dozgonnie, z tytułu stałego uszczerbku na zdrowiu. Wnioskodawczyni wskazuje również, iż w Czechach osoby pracujące są obowiązane do zapłaty podatku, natomiast w sytuacji otrzymywania przez nie renty lub emerytury nie zostaje pobrany podatek od żadnego obywatela.

Ponadto w związku z wypadkiem przy pracy, jakiemu uległa Wnioskodawczyni w Czechach, sąd czeski zasądził od ZUS-u na rzecz Wnioskodawczyni jednorazowe odszkodowanie, które zostało doliczone przez ZUS do ww. renty. Od całości tj.: od kwoty renty i ww. odszkodowania potrącono podatek w wysokości 975 zł.

Z uwagi na to, że Wnioskodawczyni jest rezydentem polskim (ma miejsce zamieszkania w Polsce) a otrzymywana renta jest wypłacana z Czech, zastosowanie w niniejszej sprawie ma umowa z dnia 24 czerwca 1993 r. zawarta między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1994 r. Nr 47, poz. 189).

Zgodnie z art. 18 ww. umowy, z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2, renty, emerytury i inne podobne wynagrodzenia, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu wcześniejszej pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym odbiorca emerytury ma miejsce zamieszkania.

Stosownie natomiast do uregulowań art. 19 ust. 2 lit. a cyt. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jakakolwiek renta lub emerytura wypłacana przez Umawiające się Państwo (Czechy), jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną osobie fizycznej z tytułu funkcji wykonywanych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednakże taka renta lub emerytura podlega opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie (w Polsce), jeżeli osoba ją otrzymująca jest obywatelem tego Państwa i posiada w nim miejsce zamieszkania (art. 19 ust. 2 lit. b) ww. umowy).

Zatem, zgodnie z treścią przywołanej powyżej umowy, wypłata świadczenia w postaci renty, emerytury oraz innych podobnych świadczeń, jest opodatkowana tylko w Polsce, jeżeli odbiorca tych świadczeń ma w Polsce miejsce zamieszkania.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, stwierdzić należy, iż przedmiotowa renta jest opodatkowana tylko w Polsce, gdyż Wnioskodawczyni ma miejsce zamieszkania w Polsce.

To oznacza, że renta ta - zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie podlega opodatkowaniu w Czechach, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Tym samym wskazane w art. 24 ust. 1 umowy metoda unikania podwójnego opodatkowania nie będzie miała zastosowania; wskazany dochód podlega bowiem opodatkowaniu tylko w jednym kraju - w Polsce.

Do opodatkowania przedmiotowej renty stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustaw źródłem przychodu jest m.in. emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 7 ww. ustawy przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwot emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

W sytuacji, gdy osoba mieszkająca w Polsce otrzymuje rentę z Czech, a prawo do jej opodatkowania ma wyłącznie strona polska - co zostało wyżej wykazane na podstawie postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - to na urzędzie pocztowym jako płatniku ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek, wynikający z art. 35 ust. 1 ustawy. Stanowi on, że do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są zobowiązane osoby prawne i jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłaconych przez nie emerytur i rent.

W myśl art. 35 ust. 3 tej ustawy zaliczki, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 1 za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1-1c, z tym że w przypadku poboru zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej z państwem, z którego pochodzą te emerytury i renty.

Reasumując z uwagi na opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, w szczególności art. 18 umowy polsko - czeskiej i art. 9, art. 10 i art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, że renta z Czech otrzymywana przez osobę zamieszkałą w Polsce podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. Tym samym urząd pocztowy, za pośrednictwem której renta jest wypłacana słusznie pobiera zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych wykonując obowiązki płatnika nałożone na nią tąże ustawą. To oznacza, że brak jest podstaw do zwolnienia Wnioskodawczyni z opodatkowania podatkiem dochodowym, jak również brak jest podstaw do stwierdzenia nadpłaty i zwrotu podatku już pobranego z tytułu omawianej renty. Przepisy podatkowe nie przewidują bowiem instytucji indywidualnego zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym z tytułu trudnej sytuacji materialnej podatnika. Zgodnie z treścią art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej organ podatkowy (czyli naczelnik właściwego urzędu skarbowego) może, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe. Jednakże, jak wynika z wniosku, Wnioskodawczyni takich zaległości nie posiada.

Końcowo należy zauważyć, iż Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie jest uprawniony do zastosowania zwolnienia z podatku.

Uprawnienie do indywidualnego zwolnienia z podatku danej osoby nie przysługuje również żadnemu innemu organowi podatkowemu.

Nadmienić należy, iż zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Tak więc, wszystkie ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania - skutkuje zwolnieniem przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, w niniejszej sprawie należy stwierdzić, iż zarówno przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują w przedmiotowej sprawie indywidualnego zwolnienia podatnika, znajdującego się w trudnej sytuacji życiowej, z obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Ponadto, nie występuje tutaj możliwość zwrotu podatku, który został wcześniej prawidłowo pobrany przez płatnika, czyli przez urząd pocztowy z tytułu wypłacania Wnioskodawczyni renty z Czech.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W związku z dołączeniem do wniosku kserokopii dokumentów należy zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.