IBPBII/1/415-228/09/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 13 marca 2009 r.), uzupełnionym w dniu 14 maja 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania renty wdowiej i sierocej wypłacanej przez Niemieckie Ubezpieczenie Rentowe - jest prawidłowe.

W dniu 13 marca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania renty wdowiej i sierocej wypłacanej przez Niemieckie Ubezpieczenie Rentowe.

Z uwagi na fakt, iż wniosek zawierał braki formalne pismem z dnia 30 kwietnia 2009 r. Znak: IBPB II/1/415-228/08/ASz wezwano do ich uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 14 maja 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od 1 maja 1999 r. z nadpłatą za okres od 1 listopada 1997 r. do 30 kwietnia 1999 r. wnioskodawczyni otrzymuje rentę wdowią i sierocą na małoletnie dziecko po zmarłym mężu, za lata przepracowane w Republice Federalnej Niemiec, wypłacaną w imieniu Deutsche Rentenversicherung Bund (Niemieckie Ubezpieczenie Rentowe - Federacja) przez Deutsche Post AG Oddział Serwisu Rentowego Berlin. Renta ta przekazywana była do 30 listopada 2008 r. na konto bankowe wnioskodawczyni w banku X. Płatnik ww. renty potrącał do 30 listopada 2008 r. podatek dochodowy od osób fizycznych i do 2004 r. składkę na NFOZ.

Z uwagi na wysokie prowizje pobierane przez bank X za prowadzenie rachunku w miesiącu grudniu 2008 r. nastąpiła zmiana płatnika ww. renty na bank Y. W związku z faktem, iż wnioskodawczyni nie otrzymała z banku Y informacji o uzyskanych dochodach PIT-11 za 2008 r. (miesiąc grudzień 2008) zwróciła się do banku o wyjaśnienie. Poinformowano ją, że renta którą otrzymuje z Niemieckiego Ubezpieczenia Rentowego nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od renty wdowiej i sierocej, jaką wnioskodawczyni otrzymuje z Niemieckiego Ubezpieczenia Rentowego płatnik - bank Y powinien potrącać podatek dochodowy.

Jeżeli renta wdowia i sieroca jest zwolniona z opodatkowania, od kogo i za jaki okres wnioskodawczyni może dochodzić zwrotu nadpłaconego podatku dochodowego.

Zdaniem wnioskodawczyni od renty wdowiej i sierocej wypłacanej przez Niemieckie Ubezpieczenie Rentowe nie powinien być pobierany podatek dochodowy od osób fizycznych w Polsce, ponieważ art. 18 ust. 2 umowy między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatku od dochodu i majątku podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) stanowi: bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym umawiającym się państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim państwie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.):

* w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2002 r. osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub których czasowy pobyt w Rzeczypospolitej Polskiej trwa w danym roku podatkowym dłużej niż 183 dni, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

* w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r.- osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy),

* w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.- osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 4a ww. ustawy:

* w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - przepisy art. 3 ust. 1 i 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska,

* w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. - przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 19 umowy zawartej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 18 grudnia 1972 r. (Dz. U. z 1975 r. Nr 31, poz. 163 z późn. zm.) dochody nie wymienione wyraźnie w poprzednich artykułach (w kategorii tej mieszczą się renty) - mogą być opodatkowane tylko w państwie, w którym mają miejsce zamieszkania osoby uzyskujące dochody z tego tytułu. Umowa ta obowiązywała do końca 2004 r. Z powyższych przepisów wynika, iż renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce, do końca 2004 r. podlegały opodatkowaniu tylko w Polsce.

Natomiast stosownie do art. 18 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.

Z kolei zgodnie art. 18 ust. 2 ww. umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji gdy świadczenia (płatności) są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec, bowiem wówczas stosownie do ww. art. 18 ust. 2 umowy płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła t. j. w Niemczech. Niemieckie ustawowe ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu działów:

* ustawowe ubezpieczenie na wypadek bezrobocia,

* ustawowe ubezpieczenie emerytalne,

* ustawowe ubezpieczenie zdrowotne,

* ustawowe ubezpieczenie od następstw wypadków oraz

* ustawowe ubezpieczenie pielęgnacyjne.

Świadczenia pochodzące z tych pięciu działów mogą mieć formę zasiłków jednorazowych lub bieżących świadczeń stałych. Niemniej jednak wyłączne prawo do opodatkowania w Niemczech dotyczy zarówno bieżących stałych świadczeń, jak i jednorazowych zasiłków pochodzących ze wszystkich ww. działów ustawowego ubezpieczenia.

Świadczeniami, których dotyczą postanowienia art. 18 ust. 2 umowy, są m.in. świadczenia przyznane przez Niemiecką Federalną Instytucję Ubezpieczeń Rentowych - Deutsche Rentenversicherung.

Z analizy przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni od 1 maja 1999 r. z nadpłatą za okres od 1 listopada 1997 r. do 30 kwietnia 1999 r. otrzymuje rentę wdowią i sierocą na małoletnie dziecko po zmarłym mężu, za lata przepracowane w Republice Federalnej Niemiec wypłacana w imieniu Deutsche Rentenversicherung Bund (Niemieckie Ubezpieczenie Rentowe) przez Deutsche Post AG Oddział Serwisu Rentowego Berlin.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że ww. renta jest świadczeniem wypłacanym z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec, o której mowa w art. 18 ust. 2 ww. umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, a zatem w świetle tej umowy nie podlega opodatkowaniu w Polsce. W takiej sytuacji płatnik (bank Y), za pośrednictwem którego wnioskodawca otrzymuje przedmiotową rentę, nie jest zobowiązany do poboru od tych należności pieniężnych zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Natomiast wnioskodawca nie ma obowiązku wykazywania tegoż dochodu w zeznaniu podatkowym.

Należy jednak zaznaczyć, że opodatkowaniu nie podlega renta wypłacana od 1 stycznia 2005 r. Natomiast renta wypłacana od 1 maja 1999 r. do 31 grudnia 2004 r. podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce - zgodnie z treścią art. 19 umowy z dnia 18 grudnia 1972 r. w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przedmiotowa renta wypłacana po 31 grudnia 2004 r. podlegała opodatkowaniu tylko w Niemczech.

Zgodnie z art. 72 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) za nadpłatę uważa się kwotę:

Zgodnie z art. 75 § 1 ww. ustawy jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. Stosownie do brzmienia art. 75 § 2 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej uprawnienie określone w § 1 przysługuje również podatnikom, których zobowiązanie powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1, jeżeli w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 § 2 (tj. m.in. zeznaniu rocznym składanym w podatku dochodowym od osób fizycznych) wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej. Zgodnie natomiast z art. 75 § 3 podatnik równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty obowiązany jest złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).

Artykuł 81 § 2 ustawy stanowi, że skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

W związku z powyższym, jako że począwszy od stycznia 2005 r. renta otrzymywana z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych w Niemczech nie podlega w Polsce opodatkowaniu, to wnioskodawczyni ma prawo wystąpić do właściwego dla siebie urzędu skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 2005-2008 składając równocześnie korekty zeznań rocznych za te lata.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawczyni należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.