IBPBII/1/415-185/13/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 8 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniu 19 i 21 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania za działkę przejętą pod drogę publiczną - jest prawidłowe.

W dniu 8 lutego 2013 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania za działkę przejętą pod drogę publiczną.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 11 marca 2013 r. znak: IBPB II/1/415-185/13/MCZ wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono w dniu 19 marca 2013 r. (uiszczenie opłaty) i 21 marca 2013 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zgodnie z decyzją Wojewody z dnia 25 listopada 2011 r. nieruchomość o pow. 62 m² stała się z mocy prawa własnością miasta.

Na dzień 31 grudnia 1998 r. przedmiotowa działka stanowiła współwłasność Wnioskodawcy i E. Sz. Postanowieniem Sądu z dnia 13 grudnia 2005 r. spadek po zmarłej E. Sz. nabyli: Wnioskodawca oraz dwie inne osoby - B.P. i G.F. Wnioskami z dnia 25 czerwca 2005 r. - Wnioskodawca i z dnia 10 października 2005 r. - B.P. i G.F. spadkobiercy E. Sz. zwrócili się do Prezydenta Miast wykonującego zadania z zakresu administracji rządowe o wypłatę należnego odszkodowania za nieruchomość położoną na terenie tego miasta, w pasie drogowym ulicy X.

Po rozpatrzeniu wniosku w sprawie wypłaty odszkodowania za grunt zajęty pod drogę publiczną, na podstawie art. 73 ust. 2 pkt 2, ust. 4 i ust. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. -Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872 z późn. zm.) w związku z art. 129 ust. 5, art. 130 ust. 1 i 2, art. 132 ust. 1a oraz art. 134 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), ustalono odszkodowanie za nieruchomość na kwotę 8 990,00 zł.

W ww. decyzji zobowiązano Skarb Państwa do wypłaty jednorazowego odszkodowania (o którym mowa powyżej) na rzecz osób uprawnionych, tj.:

Wnioskodawcy - w kwocie 5 993,34 zł, odpowiadającej udziałowi 4/6 w prawie własności nieruchomości,

B.P. - w kwocie 1 498,33 zł, odpowiadającej udziałowi 1/6 w prawie własności nieruchomości,

G.F. - w kwocie 1 498,33 zł, odpowiadającej udziałowi 1/6 w prawie własności nieruchomości.

Odszkodowanie wypłacono w dniu 10 lipca 2012 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w wyniku otrzymania jednorazowego odszkodowania za nieruchomość, która stała się z mocy prawa własnością Miasta, należy zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych. Jeżeli tak, jaka jest kwota podatku i na jaki rachunek bankowy ewentualną kwotę należy wpłacić.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku dochodowego w związku z otrzymaniem jednorazowego odszkodowania za grunt. Wnioskodawca sądzi tak, ponieważ wypłacone odszkodowanie stanowiło jedynie rekompensatę za utracone mienie nie zaś wzbogacenie osoby fizycznej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest uzyskanie przychodu między innymi z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie za nieruchomość przejętą z mocy prawa na własność miasta. Na dzień 31 grudnia 1998 r. przedmiotowa działka stanowiła współwłasność Wnioskodawcy i E. Sz. Postanowieniem Sądu z dnia 13 grudnia 2005 r. spadek po zmarłej E. Sz. nabyli: Wnioskodawca oraz dwie inne osoby. W dniu 25 czerwca 2005 r. Wnioskodawca zwrócił się z wnioskiem do Prezydenta Miast o wypłatę należnego odszkodowania za przedmiotowa nieruchomość. Po rozpatrzeniu wniosku ustalono odszkodowanie na kwotę 8 990,00 zł. w tym Wnioskodawcy przyznano odszkodowanie w kwocie 5 993,34 zł, odpowiadającej udziałowi 4/6 w prawie własności nieruchomości. Decyzja Prezydenta Miasta wydana została na podstawie art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną oraz na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Odszkodowanie wypłacono w dniu 10 lipca 2012 r.

Zasady dotyczące ograniczenia lub pozbawienia praw do nieruchomości oraz związanych z tym odszkodowań, reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

W myśl art. 6 pkt 1 tej ustawy celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ww. ustawy działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Natomiast w myśl art. 98 ust. 3 tejże ustawy za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Na podstawie art. 128 ust. 1 powołanej ustawy wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Stosownie do art. 129 ust. 1 ww. ustawy odszkodowanie ustala starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 5.

Zgodnie z art. 130 ust. 1 ww. ustawy wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw, a w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3 i art. 106 ust. 1, według stanu i przeznaczenia nieruchomości odpowiednio w dniu wydania decyzji o podziale lub podjęcia uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Przepis art. 134 stosuje się odpowiednio.

Podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Analiza powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

Zatem, w przypadku gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca był współwłaścicielem (łącznie z E. Sz.) przedmiotowej nieruchomości gruntowej w 1989 r., natomiast postępowanie wywłaszczeniowe zostało wszczęte wnioskiem z dnia 25 czerwca 2005 r. Zatem nabycie własności tej części nieruchomości nie nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, co oznacza, że nie został spełniony pierwszy z dwóch wskazanych powyżej warunków wyłączających przedmiotowe zwolnienie.

Dalszy udział we współwłasności Wnioskodawca nabył w spadku po E. Sz., co zostało potwierdzone postanowieniem Sądu z dnia 13 grudnia 2005 r. W odniesieniu do tej części współwłasności stwierdzić należy, że fakt nabycia części wywłaszczonej nieruchomości w drodze spadku po E. Sz. nie pozwala na ustalenie ceny nabycia tej części nieruchomości. Skoro zatem brak jest ceny przy nieodpłatnym nabyciu (nabyciu tytułem dziedziczenia), to nie jest spełniony drugi z dwóch wskazanych powyżej warunków wyłączających przedmiotowe zwolnienie.

W związku z powyższym, przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu odszkodowania za działkę przyjętą pod drogę publiczną, wypłaconego na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami, w całości korzysta ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek uiszczenia z tego tytułu podatku.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem-została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.