IBPBII/1/415-181/11/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 lutego 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 22 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 lutego 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną jest właścicielem (współwłasność) nieruchomości w postaci gruntów rolnych o łącznej powierzchni ok. 1,8 ha, na których obecnie nie jest prowadzona gospodarka rolna.

W 2009 r. YY poinformował wnioskodawcę i jego żonę o planach budowy linii energetycznej NN (najwyższych napięć) o napięciu 400 kV. Linia prowadząca z Elektrowni X będzie odprowadzała moc do Krajowego Systemu Energetycznego poprzez rozdzielnię Y i ma przebiegać poprzecznie (ukośnie), przez trzy należące do wnioskodawcy i jego żony działki. Dodatkowo na jednej z ww. działek ma stanąć słup wysokiego napięcia. W związku z powyższym, po negocjacjach przeprowadzonych z pełnomocnikiem YY, dnia 10 listopada 2009 r. wnioskodawca i jego żona podpisali umowę wstępną, w której wyrazili zgodę na prawo wieczystego użytkowania ww. nieruchomości gruntowych przez YY, za co użytkownik ma wypłacić odszkodowanie pieniężne.

Dnia 19 maja 2010 r. pomiędzy wnioskodawcą i jego żoną a YY, aktem notarialnym, została zawarta umowa ustanowienia służebności przesyłu. W umowie tej zawartych jest wiele trwałych ograniczeń i niedogodności związanych z użytkowaniem nieruchomości za co wnioskodawca wraz z żoną otrzymał jednorazowe odszkodowanie w wysokości 24.378 zł Łączna powierzchnia działek wynosi 18.699 m ².

Z chwilą ustanowienia służebności przesyłu status działek określany jest jako "nieruchomości obciążone", a ograniczenia i niedogodności wynikają m.in. z:

W myśl zawartej umowy, na terenie nieruchomości obciążonej, Y ma prawo do:

Wszystkie wymienione wyżej punkty zawarte w umowie służebności przesyłu w drastyczny sposób obniżają wartość rynkową nieruchomości, czyniąc ją do niektórych celów wręcz bezużytecznymi np.: ze względu na ograniczenia wynikające z pkt 3 oraz "c" działek nie można zalesić.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane odszkodowanie podlega zwolnieniu od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, kwota odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ została wypłacona w myśl przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603), spełniając przepisy artykułów 124 i 128 ust. 4 tej ustawy, a charakter odszkodowania - w opinii wnioskodawcy - wyczerpuje znamiona art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307).

Ustanowienie służebności przesyłu było dla wnioskodawcy koniecznością wynikającą z przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami i nie było jego inicjatywą nastawioną na jakikolwiek zysk.

Wnioskodawca swoje stanowisko opiera na interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca wraz z żoną jest właścicielem (współwłasność) nieruchomości w postaci gruntów rolnych o łącznej powierzchni ok. 1,8 ha, na których obecnie nie jest prowadzona gospodarka rolna. W 2009 r. YY poinformował wnioskodawcę i jego żonę o planach budowy linii energetycznej NN (najwyższych napięć) o napięciu 400 kV. Linia prowadząca z Elektrowni X będzie odprowadzała moc do Krajowego Systemu Energetycznego poprzez rozdzielnię Y i ma przebiegać poprzecznie (ukośnie), przez trzy należące do wnioskodawcy i jego żony działki. Dodatkowo na jednej z ww. działek ma stanąć słup wysokiego napięcia. Dnia 19 maja 2010 r. pomiędzy wnioskodawcą i jego żoną a YY, aktem notarialnym, została zawarta umowa ustanowienia służebności przesyłu. W umowie tej zawartych jest wiele trwałych ograniczeń i niedogodności związanych z użytkowaniem nieruchomości za co wnioskodawca wraz z żoną otrzymał jednorazowe odszkodowanie w wysokości 24.378 zł.

Zgodnie z art. 305¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93) nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

W myśl art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - w brzmieniu obowiązującym do 24 września 2010 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm., a od 11 czerwca 2011 r. t. j. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Z kolei art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, iż odszkodowanie przysługuje również za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120 i 124-126. Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadającą temu zmniejszeniu.

W tym miejscu należy zauważyć, iż wskazane przez wnioskodawcę przepisy (art. 124 i art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami) regulują sposób postępowania w sytuacji, gdy Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej ogranicza, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości, co nie miało miejsca w przedstawionym stanie faktycznym.

Zatem - wbrew twierdzeniu wnioskodawcy - podstawą otrzymania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jest umowa zawarta z YY, a nie art. 124 i art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Tym samym stwierdzić należy brak przesłanek, na podstawie których wnioskodawca mógłby skorzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż ze stanu faktycznego nie wynika, aby ww. odszkodowanie zostało wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Katalog źródeł przychodów został uregulowany w art. 10 ust. 1 ww. ustawy. W myśl pkt 9 do źródeł przychodów zalicza się przychody z innych źródeł.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Tak więc przychodem z innych źródeł jest także przychód z tytułu odszkodowania otrzymanego w związku z ustanowieniem służebności przesyłu.

Przychód ten należy wykazać w zeznaniu rocznym, składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym go uzyskano i opodatkować zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. według skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Reasumując stwierdzić należy, iż otrzymane odszkodowanie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu stanowi przychód z tzw. "innych źródeł", który nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się natomiast do wskazanej przez wnioskodawcę interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że została one wydane w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca przy wydaniu przedmiotowej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.