IBPBII/1/415-174/11/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2011 r. (data wpływu do Organu - 11 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń wypłacanych biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym oraz zaprzysiężonym ławnikom - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 lutego 2011 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzeń wypłacanych biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym oraz zaprzysiężonym ławnikom.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sędziowie Sądu Rejonowego zlecają wykonanie określonych czynności biegłym sądowym, tłumaczom przysięgłym, adwokatom, radcom prawnym, mediatorom, kuratorom sądowym oraz zaprzysiężonym ławnikom, powołując ich do spraw toczących się w Sądzie. Należy podkreślić, że w świetle obowiązujących przepisów Sąd nie zawiera umowy cywilno-prawnej z biegłymi, tłumaczami, adwokatami, radcami prawnymi, mediatorami, kuratorami sądowymi i ławnikami, to jednak zleca im wykonanie określonych czynności. Osoba ubiegająca się o przyznanie należności (biegły sądowy, tłumacz przysięgły, adwokat, radca prawny, mediator, kurator sądowy) po wykonaniu pracy składa w Sądzie rachunek (lub fakturę) zawierający wszystkie dane niezbędne do ustalenia wysokości wynagrodzenia za wykonaną na zlecenie Sądu czynność związaną z prowadzonym postępowaniem sądowym. Wyjątek stanowią tutaj ławnicy, którzy rachunków ani faktur nie wystawiają. Wypłata dla ławników następuje na podstawie zarządzenia Sędziego, przy uwzględnianiu wcześniejszego oświadczenia ławnika. Przedmiotowe rachunki (lub faktury VAT) podlegają sprawdzeniu przez głównego księgowego lub przez innego wyznaczonego pracownika pod względem formalno-rachunkowym. Sprawdzone przez służby finansowo - księgowe rachunki (lub faktury VAT) są następnie przekazywane do uprawnionej osoby - Sędziego, celem wydania orzeczenia o przyznaniu należności. Przedmiotowe rachunki (lub faktury VAT) nie są źródłowymi dowodami księgowymi i nie stanowią podstawy wypłaty wynagrodzenia za wykonane na zlecenie Sądu czynności związane z prowadzonymi postępowaniami sądowymi. Jedynym dokumentem - źródłowym dokumentem księgowym - stanowiącym podstawę dokonania wypłaty należności jest wyłącznie prawomocne (wykonalne) orzeczenie Sądu o przyznaniu danej należności (wynagrodzenia), a w przypadku ławnika - rekompensaty, diety itd. Do oddziału finansowego spływają prawomocne (wykonalne) orzeczenia wraz z zarządzeniem Sędziego nakazującym dokonanie wypłaty wynagrodzenia na rzecz biegłego sądowego, tłumacza przysięgłego, adwokata, radcy prawnego, mediatora, kuratora sądowego, a w przypadku ławnika sprawdzone merytorycznie i zatwierdzone przez Sędziego zarządzenia o wypłacie rekompensaty.

W związku ze zmianą ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 30 ust. 1 pkt 5a czytamy: "z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł - pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu". Mając na względzie interpretację indywidualną z dnia 17 sierpnia 2009 r. o symbolu IBPB II/1/415-469/09/AŻ, w której napisano, że " art. 30 ust. 1 pkt 5a w formie obowiązującej w roku 2009 może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub 5-9 cytowanej ustawy (...). Ponadto, mimo iż wnioskodawca nie zawiera umowy z biegłymi sądowymi, tłumaczami przysięgymi, adwokatami, radcami prawnymi, mediatorami, kuratorami sądowymi oraz ławnikami to jednak zleca im wykonanie określonych czynności lub wzięcie udziału w posiedzeniu sądu." Niemniej jednak, skoro z tych zleceń nie wynikała należność określona za cały miesiąc, to oznaczało to, iż nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego w 2009 r. Jednakże od 1 stycznia 2011 r. nie ma już limitu miesięcznego. Tym samym zryczałtowanym podatkiem jest objęta każda umowa zlecenie/o dzieło zawarta z osobami wymienionymi w tym przepisie, jeżeli tylko jej wartość nie będzie przekraczała 200 zł, bez względu na to, ile takich umów w danym miesiącu zostanie wypłaconych oraz jaka będzie ich łączna wartość. Ławnikom, którzy są zaprzysiężeni na 4 - letnią kadencję, są wypłacane rekompensaty i diety za jeden dzień uczestniczenia w posiedzeniu Sądu. Rekompensaty (wypłacane na podstawie ustawy z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.)) były opodatkowane do tej pory na zasadach ogólnych, a zatem uwzględniano koszty uzyskania przychodu w wysokości 111,25 zł (zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 5), a następnie od ustalonej podstawy opodatkowania obliczano 18% zaliczki tytułem podatku. Przy obecnym stanie prawnym od każdej wypłaconej rekompensaty jest potrącany podatek zryczałtowany w wysokości 18%. Wątpliwości płatnika budzą przypadki składania przez ławników zarządzeń nie za pojedyncze dni, ale za kilka dni na jednym zarządzeniu podpisanym przez sędziego. Obecnie za 1 dzień przysługuje stawka 60,76 zł W sytuacji, gdy Pan/i ławnik złoży cztery odrębne zarządzenia po 60,76 zł od każdego z nich pobierany jest podatek zryczałtowany 18%. Jednakże, gdy złoży łączne zarządzenie na kwotę 243,04 zł stanowiące sumę czterech dni z tego samego lub różnych miesięcy, to obecnie nie stosuje się zasad dla podatku zryczałtowanego. Skoro rekompensata przysługuje za każdy jeden dzień uczestnictwa w pracach sądu to wg płatnika zasadnym jest traktowanie każdego takiego dnia jako osobnej umowy i każda z tych kwot podlega opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym. W przeciwnym wypadku istnieje możliwość celowego składania zarządzeń z opóźnieniem, w celu uniknięcia niekorzystnej zryczałtowanej formy opodatkowania. Natomiast adwokatom wynagrodzenie jest wypłacane na podstawie postanowienia/wyroku oraz zarządzenia wraz z załączoną fakturą VAT. Do danej sprawy mogą zostać przyznane dwie kwoty wynagrodzenia: za obronę w I instancji (sąd rejonowy) - kwota na przykład 1.200 zł oraz kwota 120 zł za obronę w II instancji (sąd okręgowy). W tej chwili płatnik tj. Sąd rejonowy, który wypłaca całość na podstawie jednego zarządzenia z załączonymi dwoma wyrokami/postanowieniami, traktuje każdy wyrok/postanowienie jako odrębne zlecenie i w tym przypadku od kwoty 120 zł odprowadza podatek zryczałtowany. W przypadkach, w których wystawiane są przez biegłych lub tłumaczy czy też adwokatów faktury VAT płatnik zalicza do opodatkowania podatkiem zryczałtowanym kwoty brutto wynikające z danej faktury niższe lub równe kwocie 200 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy płatnik, czyli Sąd prawidłowo zastosował od stycznia bieżącego roku zasady opodatkowania wypłaconych wynagrodzeń zryczałtowanym podatkiem dochodowym dla osób wymienionych w art. 13 pkt 5 i 6 ustawy tj. biegłych sądowych, tłumaczy przysięgłych, adwokatów, radców prawnych, mediatorów, kuratorów sądowych i ławników.

Jeżeli stanowisko płatnika, czyli Sądu zostałoby uznane za nieprawidłowe, wnioskodawca prosi o wskazanie czy ma prawo dokonać korekty odprowadzonych z nadwyżką na konto właściwego Urzędu Skarbowego zaliczek na zryczałtowany podatek dochodowy PIT-8AR, a jeżeli tak to na jakich zasadach korekta taka miałaby zostać przeprowadzona.

Zdaniem wnioskodawcy, w świetle zmiany przepisów oraz wydanej w ubiegłym roku interpretacji, art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w obecnym brzmieniu ma zastosowanie do wypłacanych przez Sąd należności z art. 13 pkt 5 i 6 powołanej ustawy, w przypadku gdy wypłacana kwota nie przekracza lub jest równa kwocie 200 zł (w przypadku faktur VAT bierzemy pod uwagę kwotę brutto), bowiem mimo, iż nie jest spisywana umowa - zlecenie czy umowa o dzieło to zgodnie z uchwałą z dnia 19 marca 1996 r. Sądu Najwyższego, stosunek łączący sąd i biegłych lub inne osoby, które wykonują czynności na jego zlecenie to (...) umowa o cechach zbliżonych do umowy o dzieło (...). Od 1 stycznia 2011 r. każda wypłacona z powyższych tytułów kwota jest opodatkowana podatkiem zryczałtowanym w wysokości 18% z wyłączeniem kosztów uzyskania przychodów oraz brakiem możliwości odliczenia 7,75% składki zdrowotnej. Sąd nie będzie wystawiał informacji PIT-11 za 2011 r. dla wypłaconych na tych zasadach wynagrodzeń.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy do przychodów z działalności wykonywanej osobiście należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7; a zatem również przychody ławników sądowych.

W myśl zaś art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Do tej kategorii przychodów zaliczyć należy przychody otrzymywane przez biegłych, tłumaczy, adwokatów, radców prawnych, mediatorów, kuratorów sądowych w związku z czynnościami wykonywanymi na zlecenie sądu.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Zgodnie z art. 42 ust. 1 cyt. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-4R, PIT-8AR). Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a). Z kolei zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy - w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu.

Ustawą z dnia 25 listopada 2010 r., o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478) znowelizowano treść przedstawionego wyżej art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która ma zastosowanie do przychodów otrzymywanych po 31 grudnia 2010 r. Mianowicie art. 1 ustawy zmieniającej ustanawia, iż od przychodów z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5-9, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł - pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu.

Analizując treść zmienionego art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy wywnioskować, iż opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlegają dochody (przychody) w sytuacji, gdy:

* kwota należności jest określona w umowie i nie przekracza ona 200 zł,

* umowa musi zostać zawarta z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.

W myśl art. 30 ust. 3 ww. ustawy zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Dodatkowo przychodów tych nie łączy się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z treści art. 30 ust. 8 ww. ustawy.

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym stwierdza, iż w świetle obowiązujących przepisów Sąd nie zawiera umowy cywilno-prawnej z biegłymi, tłumaczami, adwokatami, radcami prawnymi, mediatorami, kuratorami sądowymi i ławnikami, to jednak zleca im wykonanie określonych czynności. Biegły sądowy, tłumacz przysięgły, adwokat, radca prawny, mediator i kurator sądowy po wykonaniu prac składają w Sądzie rachunek (lub fakturę) zawierający wszystkie dane niezbędne do ustalenia wynagrodzenia za czynności wykonywane na zlecenie sądu. Takich rachunków (faktur) nie wystawiają ławnicy. Wypłata dla nich następuje na podstawie zarządzenia Sędziego, przy uwzględnianiu wcześniejszego oświadczenia ławnika. Jednak jedynym dokumentem - źródłowym dokumentem księgowym - stanowiącym podstawę dokonania wypłaty należności dla ww. osób jest wyłącznie prawomocne (wykonalne) orzeczenie Sądu o przyznaniu danej należności (wynagrodzenia), a w przypadku ławnika - rekompensaty, diety itd. Do oddziału finansowego spływają prawomocne (wykonalne) orzeczenia wraz z zarządzeniem Sędziego nakazującym dokonanie wypłaty wynagrodzenia na rzecz biegłego sądowego, tłumacza przysięgłego, adwokata, radcy prawnego, mediatora, kuratora sądowego, a w przypadku ławnika sprawdzone merytorycznie i zatwierdzone przez Sędziego zarządzenia o wypłacie rekompensaty. Przy obecnym stanie prawnym od każdej wypłaconej rekompensaty jest potrącany podatek zryczałtowany w wysokości 18%. Wątpliwości płatnika budzą przypadki składania przez ławników zarządzeń nie za pojedyncze dni, ale za kilka dni na jednym zarządzeniu podpisanym przez sędziego. Obecnie za 1 dzień przysługuje stawka 60,76 zł W sytuacji, gdy Pan/i ławnik złoży cztery odrębne zarządzenia po 60,76 zł od każdego z nich pobierany jest podatek zryczałtowany 18%. Jednakże, gdy złoży łączne zarządzenie na kwotę 243,04 zł stanowiące sumę czterech dni z tego samego lub różnych miesięcy, to obecnie wnioskodawca nie stosuje zasad dla podatku zryczałtowanego. Jednakże skoro rekompensata przysługuje za każdy jeden dzień uczestnictwa w pracach Sądu to, wg płatnika, zasadnym jest traktowanie każdego takiego dnia jako osobnej umowy i każda z tych kwot podlega opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym. W przeciwnym wypadku istnieje możliwość celowego składania zarządzeń z opóźnieniem, w celu uniknięcia niekorzystnej zryczałtowanej formy opodatkowania. Natomiast adwokatom wynagrodzenie jest wypłacane na podstawie postanowienia/wyroku oraz zarządzenia wraz z załączoną fakturą VAT. Do danej sprawy mogą zostać przyznane dwie kwoty wynagrodzenia: za obronę w I instancji (sąd rejonowy) - kwota na przykład 1.200 zł oraz kwota 120 zł za obronę w II instancji (sąd okręgowy). W tej chwili płatnik, tj. Sąd rejonowy, który wypłaca całość należności na podstawie jednego zarządzenia z załączonymi dwoma wyrokami/postanowieniami, traktuje każdy wyrok/postanowienie jako odrębne zlecenie i w tym przypadku od kwoty 120 zł odprowadza podatek zryczałtowany. W przypadkach, w których wystawiane są przez biegłych lub tłumaczy czy też adwokatów faktury VAT płatnik zalicza do opodatkowania podatkiem zryczałtowanym kwoty brutto wynikające z danej faktury niższe lub równe kwocie 200 zł.

Przychody ww. świadczeniobiorców (ławników, biegłych, tłumaczy, kuratorów, adwokatów, radców prawnych, mediatorów) należy, zdaniem wnioskodawcy, zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa art. 13 pkt 5 i 6 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż pomimo, iż wnioskodawca nie zawiera umowy z tymi osobami to jednak na mocy odrębnych przepisów zleca im wykonanie określonych czynności.

Jak już powyżej wskazano, aby zastosować zasady opodatkowania określone w treści art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych muszą zostać spełnione wszystkie warunki w nim zawarte.

Zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) ławnik, za czas wykonywania czynności w sądzie, otrzymuje rekompensatę pieniężną, gdzie obecnie za 1 dzień przysługuje stawka 60,76 zł rekompensaty. Zatem kwota wynagrodzenia ławnika nie jest znana w momencie zlecenia wykonania określonych czynności, bowiem uzależniona jest ona od ilości dni pełnienia przez niego obowiązków, do których powołał go wnioskodawca. W związku z tym nie zostaną spełnione przesłanki z treści art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy, z uwagi, iż należność przysługująca za wykonanie zleconej czynności nie została określona, gdyż nie można traktować każdego dnia pracy w sądzie jako odrębnej umowy - odrębnego zlecenia. W takiej sytuacji właściwym będzie pobranie przez płatnika zaliczki na podatek zgodnie z art. 41 cyt. ustawy o podatku dochodowym, nawet w sytuacji jeżeli jednorazowa należność wypłacona ławnikowi nie będzie przekraczała kwoty 200 zł.

W przypadku czynności wykonywanych przez biegłych sądowych zastosowanie ma rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 z późn. zm.). Za udział w czynnościach sądowych wynagrodzenie biegłego określa się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy, uwzględniając czas koniecznej obecności biegłego w sądzie lub w innym miejscu, w którym czynność się odbywa (§ 6 pkt 1 rozporządzenia). Zatem w sytuacji powołania biegłego do czynności, za które kwota należnego mu wynagrodzenia nie jest określona, ze względu na szereg czynników, które będą miały wpływ na ostateczną kwotę wypłaty i de facto uzależniona jest od czasu potrzebnego na wykonanie określonych czynności (stawka x godzina), prawidłowym będzie pobranie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z art. 41 cyt. ustawy o podatku dochodowym, nawet wtedy, gdy kwota należności nie przekroczy 200 zł.

Uregulowania dotyczące należności przysługujących powoływanym przez wnioskodawcę tłumaczom przysięgłym zawiera rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz. U. Nr 15, poz. 131 z późn. zm.), które określa wysokość stawki wynagrodzenia tłumacza przysięgłego za sporządzenie poświadczonego tłumaczenia za stronę lub w przypadku tłumaczenia ustnego za każdą rozpoczętą godzinę obecności tłumacza, przy czym godziny obecności oblicza się od godziny, na którą tłumacz został wezwany, do godziny zwolnienia go od udziału w czynności. W opisanej sytuacji nie ma podstaw do zastosowania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy, z tego względu, iż na moment powołania nie można określić w jakiej wysokości wynagrodzenie będzie należne tłumaczowi. Kwota należności jest bowiem uzależniona od stawki wynagrodzenia tłumacza przysięgłego za sporządzenie poświadczonego tłumaczenia za stronę lub w przypadku tłumaczenia ustnego za każdą rozpoczętą godzinę obecności tłumacza. Zatem w odniesieniu do świadczeń wypłacanych tłumaczom prawidłowe będzie pobranie zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet w sytuacji gdy kwota wynagrodzenia nie przekroczy 200 zł.

Odnosząc się natomiast do kuratorów sądowych to zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz. U. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), kuratorowi zawodowemu przysługuje ryczałt za wykonanie zleconych czynności w wysokości 4% kwoty bazowej ustalonej dla kuratorów zawodowych na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. Za wykonanie zlecenia znana jest zatem kwota, która będzie przysługiwać kuratorowi. Z tego względu, jeżeli z góry wiadomo, że należność nie będzie przekraczała 200 zł, płatnik będzie zobowiązany przy wypłacie pobrać zryczałtowany podatek na zasadach, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku adwokatów, kwestie wypłaty kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.). Zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia). Podstawę zasądzenia opłaty, o której mowa powyżej, stanowią stawki minimalne określone kwotowo i procentowo w rozdziałach 3-5 ww. rozporządzenia oraz opłata nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia). W związku z powyższym gdy wnioskodawca na dzień powołania jest w stanie określić kwotę wynagrodzenia, która będzie przysługiwała adwokatowi z tytułu zastępstwa prawnego w danej sprawie (tj. łącznie w I i II instancji) i jeżeli kwota ta nie przekracza 200 zł to, w tym przypadku, będą miały zastosowania przepisy art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkuje pobraniem zryczałtowanego podatku dochodowego. Gdy jednak ustalona kwota wynagrodzenia będzie przewyższała 200 zł lub nie będzie można jej ustalić w dniu powołania to przy wypłacie należności wystąpi obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie dotyczące opłat za czynności radców prawnych zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.). Zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia). Podstawę zasądzenia opłaty, o której mowa w ust. 1, stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-4. Opłata ta nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia). W związku z powyższym gdy wnioskodawca na dzień powołania jest w stanie określić kwotę wynagrodzenia, która będzie przysługiwała radcy prawnemu, i jeżeli kwota ta nie przekracza 200 zł, to w tym przypadku, będą miały zastosowania przepisy art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkuje pobraniem zryczałtowanego podatku dochodowego. Gdy jednak ustalona kwota wynagrodzenia będzie przewyższała 200 zł lub nie będzie można jej ustalić w dniu powołania to przy wypłacie należności wystąpi obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wysokość wynagrodzenia mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach cywilnych, wszczętego na podstawie skierowania sądu, i wydatki mediatora podlegające zwrotowi zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2005 r. (Dz. U. Nr 239, poz. 2018) w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym. W sprawach o prawa majątkowe wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1.000 zł za całość postępowania mediacyjnego (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia). W sprawach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, oraz o prawa niemajątkowe wynagrodzenie mediatora za pierwsze posiedzenie mediacyjne, przeprowadzone w wyznaczonym przez sąd czasie mediacji, wynosi 60 zł, a za każde następne posiedzenie - 25 zł (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia). Jeżeli sąd upoważnił mediatora do zapoznania się z aktami sprawy, wynagrodzenie za całość postępowania, o którym mowa w ust. 1 i 2, podwyższa się o 10% (§ 2 ust. 3 ww. rozporządzenia). Zatem gdy wnioskodawca na dzień powołania jest w stanie określić kwotę wynagrodzenia, która będzie przysługiwała mediatorowi, i jeżeli kwota ta nie przekracza 200 zł to, w tym przypadku, będą miały zastosowania przepisy art. 30 ust. 1 pkt 5a cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkuje pobraniem zryczałtowanego podatku dochodowego. Gdy jednak ustalona kwota wynagrodzenia będzie przewyższała 200 zł lub nie będzie można jej ustalić w dniu powołania to przy wypłacie należności wystąpi obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w świetle przytoczonych przepisów, pomimo faktu, iż wnioskodawca nie zawierał z ławnikami, biegłymi, mediatorami, tłumaczami, kuratorami, adwokatami i radcami prawnymi żadnych umów cywilnoprawnych, to jednak zlecał im - powoływał ich do wykonania określonych czynności lub wzięcia udziału w posiedzeniu sądu. Niemniej jednak, skoro z tego zlecenia nie wynika określona należność, to oznacza, że nie został spełniony jeden z warunków do zastosowania ryczałtu.

W związku z powyższym jeżeli od wspomnianych wypłat wynagrodzeń został już w danym roku pobrany zryczałtowany podatek, to przy dokonywaniu kolejnych wypłat należy pobrać zaliczkę na podatek i jednocześnie dokonać korekty wyliczenia podatku wcześniej pobranego. Czyli przy kolejnej wypłacie należy obliczyć zaliczkę od sumy dokonanych już wypłat, a następnie pobrać ją w wysokości różnicy między kwotą należną a pobranym podatkiem w formie ryczałtu. Kwotę pobranego podatku należy wykazać w informacji PIT-11. Zaznaczyć również należy, iż obliczenia zaliczki w przypadku przychodów określonych w art. 13 pkt 5 i pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy dokonywać od kwoty netto wynikającej z wystawianych przez ww. osoby faktur VAT. Zgodnie bowiem z treścią art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Kwota podatku od towarów i usług nie jest kwotą faktycznie otrzymaną czy podstawioną do dyspozycji podatnika, nie stanowi więc przychodu podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; nie jest bowiem kwotą, którą podatnik zatrzymuje dla siebie. W przypadku bowiem, gdy dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, to część przyznanej kwoty - opodatkowanej podatkiem VAT - w efekcie podlega przekazaniu do organu podatkowego.

Wobec powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.