IBPBII/1/415-150/10/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 8 lutego 2010 r.), uzupełnionym w dniu 2 kwietnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej kwoty pieniężnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 lutego 2010 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej kwoty pieniężnej. W związku z brakami formalnymi, pismem z dnia 29 marca 2010 Znak: IBPB II/1/436-35/10/AŻ oraz IBPB II/1/415-150/10/AŻ wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 4 kwietnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Mąż wnioskodawczyni wraz z dwoma znajomymi (osoby fizyczne) wykupił w 2001 r. od Banku będącego wówczas w upadłości wierzytelność, która była poręczona hipoteką na obiekcie sportowym. W 2001 r. po wpłacie ustalonej kwoty mąż wnioskodawczyni został wpisany do księgi wieczystej tego obiektu jako jeden z nowych wierzycieli. W lipcu 2007 r. mąż wnioskodawczyni zmarł. Na mocy prawomocnego postanowienia Sądu wnioskodawczyni jest jedyną spadkobierczynią. W postępowaniu spadkowym przeprowadzonym w 2007 r. wnioskodawczyni nie wykazała majątku z tego tytułu, ponieważ go faktycznie wówczas nie było. Wnioskodawczyni nie wiedziała jaka to będzie kwota, ani też kiedy i czy w ogóle będzie. Sprawa spłaty długu ciągnęła się do grudnia ubiegłego roku kiedy to obiekt został przez właściciela sprzedany. Zgodnie z wcześniejszą umową notarialną zawartą pomiędzy właścicielem obiektu a wierzycielami oraz umową sprzedaży zawartą 4 grudnia 2009 r. nabywcy wpłacili na konto wnioskodawczyni określona kwotę. Część pieniędzy wpłynęła 23 grudnia 2009 r., a pozostała kwota 5 stycznia 2010 r. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, jest osoba niepełnosprawną i pracuje jako nauczycielka. W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, iż środki na zakup przedmiotowej wierzytelności pochodziły z pożyczki zaciągniętej na ten cel przez jej męża. Wnioskodawczyni wraz z mężem nie posiadała rozdzielności majątkowej.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy otrzymane pieniądze stanowią dla wnioskodawczyni przychód. Jeśli tak, to jak należy się z niego rozliczyć - w ciągu jednego roku czy dwóch lat podatkowych.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż pieniądze które otrzymała są efektem działań jej zmarłego męża, nie zaś jej pracy zarobkowej czy jakiejkolwiek innej działalności zarobkowej, nie powinny być zatem traktowane jako przychód wnioskodawczyni, a jedynie jako spadek po mężu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejszą interpretacją dokonano wyłącznie oceny stanowiska wnioskodawczyni w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej kwoty pieniężnej. Natomiast wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku od spadków i darowizn, został rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeks cywilny). Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym w 2007 r. - podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż mąż wnioskodawczyni wraz z dwoma znajomymi (osoby fizyczne) wykupił w 2001 r. od Banku będącego wówczas w upadłości wierzytelność, która była poręczona hipoteką na obiekcie sportowym. W 2001 r. po wpłacie ustalonej kwoty mąż wnioskodawczyni został wpisany do księgi wieczystej tego obiektu jako jeden z nowych wierzycieli. Wnioskodawczyni wraz z mężem pozostawała we wspólności ustawowej, a środki przeznaczone na zakup przedmiotowej wierzytelności pochodziły z pożyczki zaciągniętej przez męża wnioskodawczyni. W lipcu 2007 r. mąż wnioskodawczyni zmarł. Na mocy prawomocnego postanowienia Sądu wnioskodawczyni jest jedyną spadkobierczynią. W postępowaniu spadkowym przeprowadzonym w 2007 r. wnioskodawczyni nie wykazała majątku z tego tytułu. Sprawa spłaty długu ciągnęła się do grudnia 2009 r. kiedy to obiekt został przez właściciela sprzedany. Nabywcy wpłacili na konto wnioskodawczyni określoną kwotę pieniężną.

Z treści przywołanych powyżej przepisów oraz opisanego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni nabyła tytułem spadku po zmarłym mężu prawo majątkowe w postaci wierzytelności, która przysługiwała jej mężowi. Przedmiotowa wierzytelność jest prawem majątkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ale tylko w tej części, w której stanowi składnik masy spadkowej.

Odnosząc się do stanowiska wnioskodawczyni, iż pieniądze które otrzymała są efektem działań jej zmarłego męża, nie zaś jej pracy zarobkowej czy jakiejkolwiek innej działalności i tym samym nie powinny być traktowane jako przychód wnioskodawczyni, a jedynie jako spadek po mężu, należy zauważyć, iż stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje pomiędzy małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca ich dorobek (wspólność ustawowa) i ma ona charakter współwłasności łącznej (bezudziałowej). Stosownie do treści art. 32 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dorobkiem małżeńskim są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich. Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stwierdzić zatem należy, iż przedmiotowa wierzytelność wchodziła w skład majątku wspólnego małżonków, tym samym tylko połowa wierzytelności wchodziła w skład masy spadkowej po mężu wnioskodawczyni, druga część z kolei stanowi przychód wnioskodawczyni podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, kwalifikowany do przychodu z praw majątkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast z treści art. 9 ust. 1a tej ustawy wynika, że jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów. Przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Stosownie do treści art. 18 ww. ustawy za przychód z praw majątkowych, uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zacytowany powyżej przepis nie podaje normatywnej definicji przychodów z praw majątkowych i nie stanowi katalogu zamkniętego, na co wskazuje użyty przez ustawodawcę w ww. przepisie termin "w szczególności". Tym samym do tego rodzaju przychodów należy zaliczyć wszystkie te należności, które mają swe źródło w określonych prawach majątkowych. Do tej kategorii zatem zaliczyć również należy przysługujące wierzytelności.

W przedmiotowej sprawie momentem powstania przychodu będzie data faktycznego otrzymania przez wnioskodawczynię kwoty pieniężnej, a dokładnie połowy tej wartości, gdyż druga część wchodzi w skład masy spadkowej po jej mężu.

Stosownie do wyżej powołanych przepisów, przychód uzyskany przez wnioskodawczynię tytułem ww. wierzytelności - przy uwzględnieniu poniesionych kosztów - stanowi dochód, który stosownie do przepisów art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega łączeniu z innymi dochodami i należy go wykazać w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym przychód został faktycznie otrzymany, w terminie do 30 kwietnia następnego roku. W tym samym terminie podatnik jest obowiązany wpłacić należny z tego tytułu podatek dochodowy obliczony zgodnie ze skalą podatkową określoną w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawczyni winna kwotę otrzymaną w 2009 r. wykazać w zeznaniu za 2009 r. - w tej części, w której nie stanowi ona masy spadkowej, natomiast kwotę otrzymaną w 2010 r. wykazać w zeznaniu za 2010 r.; również tylko w tej części, w której nie stanowi ona masy spadkowej.

Zatem nie można było się zgodzić z twierdzeniem wnioskodawczyni, iż całość przedmiotowej kwoty stanowi dla niej masę spadkową po mężu. Część tejże kwoty, jak wskazano powyżej stanowi bowiem przychód podlegający regułom opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.