IBPBII/1/415-147/09/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 lutego 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu wynagrodzenia dla twórców projektów racjonalizatorskich - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 lutego 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu wynagrodzenia dla twórców projektów racjonalizatorskich.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako pracownik Zakładów G. w dniu 11 maja 1995 r. zgłosił projekt, który przyjęto do realizacji decyzją z 4 stycznia 1996 r. Projekt wdrożono 11 września 1997 r. i za okres 11 września 1997 r. - 10 września 1998 r. oraz od 11 września 1998 r. do 10 września 1999 r. wnioskodawca otrzymał część wynagrodzenia. Jednakże wynagrodzenie wnioskodawcy przekraczało wypłaconą kwotę, więc wnioskodawca zażądał reszty wynagrodzenia w 2006 r. W tym czasie wnioskodawca nie był już pracownikiem Zakładów G. Po dwuletnich negocjacjach były pracodawca, na zasadzie porozumienia wypłacił na rzecz wnioskodawcy należne wynagrodzenie w kwocie 24994,56 zł i potraktował to wynagrodzenie za korzystanie z projektu jak wynagrodzenie za pracę. Płatnik od wypłaconej reszty wynagrodzenia z tytułu projektu racjonalizatorskiego nie zastosował 50% kosztów uzyskania przychodu, które wynikają z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz zakwalifikował powyższe wynagrodzenie jako wynagrodzenie wynikające ze stosunku pracy. Wnioskodawca był pracownikiem w Zakładach G. od 10 października 1962 r. Działalność racjonalizatorska nie była wpisana do obowiązków pracowniczych wnioskodawcy jak również nie była zawarta umowa o przeniesieniu własności projektu racjonalizatorskiego. Nie było również żadnych umów o dzieło czy zlecenia na wykonanie projektu racjonalizatorskiego. Stworzenie przedmiotowego projektu racjonalizatorskiego nie wynikało z zakresu obowiązków służbowych, zatem wynagrodzenie otrzymane za korzystanie z projektu racjonalizatorskiego jest przychodem z praw majątkowych do którego maja zastosowanie koszty uzyskania przychodów ustalone na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 50%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy do przychodów z tytułu wynagrodzeń dla twórców projektów racjonalizatorskich będą miały zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodu.

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych należy odliczyć 50% koszty uzyskania przychodu od wynagrodzenia z tytułu projektu racjonalizatorskiego. Stosownie do treści art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii, układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Do przedstawienia własnego stanowiska w przedmiotowej sprawie podatnik wykorzystał postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni z dnia 24 kwietnia 2006 r. opublikowane pod nr BI/415-0614/06, PW2/415-0010/06 oraz postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Przemyślu z 16 maja 2006 r. US XV/415/19/06.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Sposób opodatkowania przychodów wynalazcy uzależniony jest od warunków, w jakich wynalazek został dokonany oraz w jakiej formie uzyskiwane są przychody.

Stosownie do art. 18 ww. ustawy za przychody z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

W treści cyt. przepisu użycie zwrotu "w szczególności" oznacza przykładowe wyliczenie tylko kilku rodzajów praw majątkowych. Zatem możliwe jest zaliczenie do tego źródła przychodów także innych praw, nigdzie w ustawie nie wymienionych.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, iż działalność racjonalizatorska wnioskodawcy nie była wpisana do jego obowiązków pracowniczych (zatem przychód ten nie może mieć charakteru wynagrodzenia ze stosunku pracy), należy uznać, iż przedmiotowa należność stanowi przychód z praw majątkowych na podstawie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Uregulowania zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące kosztów uzyskania przychodów przysługujących twórcom projektów wynalazczych (projektów racjonalizatorskich), należy rozpatrywać w kontekście przepisów o własności przemysłowej, określających status prawny twórców projektów wynalazczych w zakresie prawa do uzyskania patentu, prawa ochronnego oraz prawa do wynagrodzenia.

Status prawny twórców wynalazku w zakresie m.in. prawa do uzyskania patentu oraz prawa do wynagrodzenia regulują aktualnie przepisy ustawy - Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117). Jednak zgodnie z art. 315 ust. 1 i 2 tej ustawy do praw w zakresie wynalazków i projektów racjonalizatorskich istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe.

Tak więc w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (tekst jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117 z późn. zm.).

Podkreślić należy, iż powyższa ustawa w art. 1 ust. 1 i 2 normuje stosunki w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych i projektów racjonalizatorskich. Używane w dalszych przepisach ustawy określenie "projekty wynalazcze" oznacza wynalazki, wzory użytkowe i projekty racjonalizatorskie

Zgodnie z art. 83 ww. ustawy za projekt racjonalizatorski może być uznane przez przedsiębiorcę rozwiązanie, zgłoszone przez twórcę, nadające się do zastosowania.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy prawo do uzyskania patentu na wynalazek przysługuje twórcy. Stosownie do art. 20 ust. 2 tej ustawy prawo do patentu na wynalazek dokonany przez twórcę w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy albo realizacji innej umowy przysługuje pracodawcy, chyba że strony ustaliły inaczej. Z kolei, w myśl przepisu art. 20 ust. 3 ustawy o wynalazczości, w przypadku dokonania wynalazku przez twórcę przy pomocy przedsiębiorcy, przedsiębiorcy temu przysługuje prawo korzystania z wynalazku we właściwym zakresie. Strony mogą jednak ustalić - w umowie o udzieleniu pomocy - że prawo do uzyskania patentu na taki wynalazek przysługuje w całości lub w części przedsiębiorcy.

Jeszcze jedną sytuację, w której prawo do patentu przysługuje innej osobie niż twórca reguluje art. 98 ustawy o wynalazczości. Zgodnie z jej brzmieniem twórca wynalazku, któremu przysługuje prawo do patentu, może przenieść to prawo za uzgodnioną zapłatę na rzecz przedsiębiorcy lub przekazać wynalazek do korzystania przez tego przedsiębiorcę. Jeżeli to nastąpi, przejście prawa do patentu następuje z dniem zgłoszenia wynalazku przedsiębiorcy, pod warunkiem przejęcia go przez tego przedsiębiorcę do korzystania w terminie jednego miesiąca od daty zgłoszenia, chyba że strony ustalą inny termin.

Stosownie do treści ust. 1 art. 98a ustawy o wynalazczości powyższego artykułu twórca wynalazku ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę, gdy przedsiębiorcy temu przysługuje prawo do patentu zgodnie z przepisami art. 20 ust. 2 lub art. 98 ust. 2 albo prawo do korzystania z wynalazku na podstawie art. 20 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli strony nie umówiły się inaczej.

Wynagrodzenie powyższe ustala przedsiębiorca w słusznej proporcji do korzyści uzyskanych przez niego z wynalazku (art. 98a ust. 2 ustawy o wynalazczości).

Z powyższych przepisów wyraźnie wynika, iż ustawodawca rozróżnił dwie sytuacje. Jedną jest przejście lub przeniesienie prawa własności wynalazku na osobę inną niż twórca, w związku z czym twórcy może przysługiwać wynagrodzenie z tego tytułu. Odrębną kwestią jest natomiast wynagrodzenie przysługujące twórcy z tytułu późniejszego korzystania przez pracodawcę z wynalazku.

Jak wynika ze stanowiska Wnioskodawcy, przedmiotowe wynagrodzenie jest wynagrodzeniem należnym twórcy za korzystanie przez pracodawcę z wynalazku.

Zatem w oparciu o przedstawiony stan faktyczny i wyjaśnienia Wnioskodawcy, z których wynika, iż nie była zawarta umowa o przeniesienie własności projektu racjonalizatorskiego, stwierdzić należy, że przedmiotowe wynagrodzenie nie stanowi zapłaty za przeniesienie praw. Wypłacane jest ono bowiem zgodnie z art. 98a ustawy o wynalazczości, jako wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku (projektu racjonalizacyjnego).

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,

Przepis art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy projektu wynalazczego wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności tego projektu. Wtedy to, zgodnie z brzmieniem powołanego przepisu, przysługują koszty uzyskania przychodów z tytułu zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego, topografii, układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego przez pierwszego właściciela - w wysokości 50% uzyskanego przychodu.

Mając na względzie przytoczone przepisy prawne oraz stan faktyczny przedstawiony we wniosku, Wnioskodawcy nie przysługują 50% koszty uzyskania przychodów z tytułu wynagrodzenia za prawa autorskie z uwagi na fakt, iż nie doszło do zawarcia umowy przenoszącej prawo własności do tego projektu.

Tym samym koszty uzyskania przychodu z tytułu ww. należności będą przysługiwały - w związku z ogólną zasadą wynikającą z treści art. 22 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w wysokości faktycznie poniesionej.

Jednocześnie tutejszy Organ nadmienia, że powołane przez wnioskodawcę postanowienia Naczelników Urzędów Skarbowych z Gdyni i Przemyśla zostały wydane w indywidualnej sprawie podatnika, który zwrócił się z zapytaniem do tychże organów. Od dnia 1 lipca 2007 r. jedynym organem właściwym do wydawania interpretacji indywidualnych jest Minister Finansów działający przez uprawnionych Dyrektorów Izb Skarbowych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.