IBPBII/1/415-109/09/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 4 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie: możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów od kwot wynagrodzenia za stosowanie projektów wynalazczych, możliwości zwolnienia z opodatkowania kwoty wypłaconych odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzenia oraz sposobu rozliczenia tych świadczeń - jest nieprawidłowe

W dniu 4 lutego 2009 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie: możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów od kwot wynagrodzenia za stosowanie projektów wynalazczych, możliwości zwolnienia z opodatkowania kwoty wypłaconych odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzenia oraz sposobu rozliczenia tych świadczeń.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest współtwórcą opatentowanych projektów wynalazczych, zastosowanych przez byłego pracodawcę. Dopiero w chwili obecnej pracodawca ten, realizując wyrok Sądu Okręgowego, dokonał wypłaty kwoty na którą składa się wynagrodzenie za zastosowanie wynalazków oraz ustawowe odsetki za nieterminową wypłatę. Otrzymana wielkość ściśle odpowiada sumie zasądzonych kwot wynagrodzeń za stosowanie wynalazków oraz obliczonych kwot ustawowych odsetek bez potrącenia zaliczki na podatek dochodowy oraz bez naliczenia kosztów uzyskania przychodu.

Wnioskodawca oświadcza, że do jego obowiązków nie należało tworzenie nowatorskich rozwiązań tylko stosowanie istniejącego stanu techniki. Opracowanie opatentowanych rozwiązań wymagało dużej inwencji twórczej oraz wiedzy i doświadczenia, znajomości stanu techniki, znajomości specyficznego rynku kolejowego pod względem eksploatacyjnym i spełniania wymagań bezpieczeństwa. Wymagało też nawiązania współpracy z wieloma instytucjami i jednostkami badawczymi, wieloma fachowcami na terenie kraju. Czynności były wykonywane w czasie pracy jak i po godzinach, również w dni wolne od pracy, na terenie i poza terenem zakładu pracy. Właścicielem projektów wynalazczych jest pracodawca. Na jeden z wynalazków zawarta była umowa na dokonanie projektu, natomiast nie było żadnej umowy na przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie:

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Sposób opodatkowania przychodów wynalazcy uzależniony jest od warunków, w jakich wynalazek został dokonany oraz w jakiej formie uzyskiwane są przychody. Status prawny twórców wynalazku w zakresie m.in. prawa do uzyskania patentu oraz prawa do wynagrodzenia regulują aktualnie przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117). Jednak zgodnie z art. 315 ust. 1 i 2 tej ustawy do praw w zakresie wynalazków i projektów racjonalizatorskich istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Tak więc w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (tekst jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy prawo do uzyskania patentu na wynalazek przysługuje twórcy. Jeżeli wynalazku dokonało więcej osób, prawo to przysługuje im wspólnie. Stosownie do art. 20 ust. 2 tej ustawy prawo do patentu na wynalazek dokonany przez twórcę w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy albo realizacji innej umowy przysługuje pracodawcy, chyba że strony ustaliły inaczej. Z kolei, w myśl przepisu art. 20 ust. 3 ustawy o wynalazczości, w przypadku dokonania wynalazku przez twórcę przy pomocy przedsiębiorcy, przedsiębiorcy temu przysługuje prawo korzystania z wynalazku we własnym zakresie. Strony mogą jednak ustalić - w umowie o udzieleniu pomocy - że prawo do uzyskania patentu na taki wynalazek przysługuje w całości lub w części przedsiębiorcy.

Jeszcze jedną sytuację, w której prawo do patentu przysługuje innej osobie niż twórca reguluje art. 98 ustawy o wynalazczości. Zgodnie z jej brzmieniem twórca wynalazku, któremu przysługuje prawo do patentu, może przenieść to prawo za uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy lub przekazać wynalazek do korzystania przez tego przedsiębiorcę. Jeżeli to nastąpi, przejście prawa do patentu następuje z dniem zgłoszenia wynalazku przedsiębiorcy, pod warunkiem przejęcia go przez tego przedsiębiorcę do korzystania w terminie jednego miesiąca od daty zgłoszenia, chyba że strony ustalą inny termin (art. 98 ust. 2 tej ustawy).

Stosownie do treści art. 98a ust. 1 ww. ustawy twórca wynalazku ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę, gdy przedsiębiorcy temu przysługuje prawo do patentu zgodnie z przepisami art. 20 ust. 2 lub art. 98 ust. 2 albo prawo do korzystania z wynalazku na podstawie art. 20 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli strony nie umówiły się inaczej. Wynagrodzenie powyższe ustala przedsiębiorca w słusznej proporcji do korzyści uzyskanych przez niego z wynalazku (art. 98a ust. 2 ustawy o wynalazczości).

Z powyższych przepisów wyraźnie wynika, iż ustawodawca rozróżnił dwie sytuacje. Jedną jest przejście lub przeniesienie prawa własności wynalazku na osobę inną niż twórca, w związku z czym twórcy może przysługiwać wynagrodzenie z tego tytułu. Odrębną kwestią jest natomiast wynagrodzenie przysługujące twórcy z tytułu późniejszego korzystania przez pracodawcę z wynalazku.

Podobne regulacje zostały zawarte w powołanej powyżej ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej.

W świetle powyższych okoliczności i zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), wypłaconej kwocie zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego za korzystanie z wynalazku nie można przypisać charakteru:

Zatem wynagrodzenie otrzymane przez wnioskodawcę stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do jego treści za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. W treści cyt. przepisu użycie zwrotu "w szczególności" oznacza wyszczególnienie przykładowo tylko kilku rodzajów praw majątkowych. Zatem możliwe jest zaliczenie do tego źródła przychodów także innych praw, nigdzie w ustawie nie wymienionych.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, iż przedmiotowa należność stanowi przychód z praw majątkowych na podstawie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

W odniesieniu natomiast do kosztów uzyskania przychodów przysługujących w związku z przedmiotową należnością stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów:

Przedmiotowe wynagrodzenie nie spełnia żadnego z wyżej wymienionych warunków. Tak więc stanowisko wnioskodawcy dotyczące możliwości zastosowania ryczałtowych - 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu zasądzonej należności jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Cytowany przepis zwalnia z opodatkowania odsetki związane z wypłatami należności związanymi ze stosunkiem pracy. Mając na uwadze, iż zasądzone wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku nie stanowi przychodu z ze źródła jakim jest stosunek pracy, lecz z praw majątkowych powyższy przepis nie ma zastosowania.

Odsetek za zwłokę nie można również utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Odsetki zawsze mają charakter uboczny względem świadczenia głównego, są skutkiem nie wykonania zobowiązania. Jeżeli zatem nie wiążą się z wypłatą świadczenia ze stosunku pracy, nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Dlatego też stanowisko wnioskodawcy w powyższej kwestii należało uznać za nieprawidłowe

Podkreślić należy, że w świetle przepisu art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty m.in. należności z tytułu praw majątkowych, na rzecz podatników objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, pełnią funkcję płatników. Ciąży na nich obowiązek obliczenia, pobrania i wpłaty do właściwego organu podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych należności. W świetle powyższego wypłacając należne wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku wraz z odsetkami płatnik winien pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, a wnioskodawca uzyskany dochód wraz z pobraną przez płatnika zaliczką winien wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym nastąpiła wypłata. Zatem wyłącznie w sytuacji, gdy wypłata świadczenia nastąpi w 2009 r. wnioskodawca wykaże je w zeznaniu podatkowym składanym do 30 kwietnia 2010 r.

Nadmienić należy, iż do wniosku dołączono wyrok Sądu Okręgowego, na który wnioskodawca powołuje się w opisie stanu faktycznego (część F, poz. 54 wniosku ORD-IN). Wprawdzie co do zasady wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zważywszy jednak na brak w ww. wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. informacji niezbędnych do merytorycznego rozpatrzenia tego wniosku, Organ wykorzystał w niezbędnym zakresie informacje wynikające z tego dokumentu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.