IBPBII/1/415-1054/11/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 20 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania przez najemcę lokalu zobowiązań z tytułu zaległego czynszu - jest prawidłowe.

W dniu 20 grudnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania przez najemcę lokalu zobowiązań z tytułu zaległego czynszu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Niepłacący czynszu najemca lokalu mieszkalnego w Spółdzielni mieszkaniowej, wobec którego nieskuteczne będzie postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego chce dobrowolnie odpracować zaległości czynszowe (należność główna plus odsetki), wykonując pracę na rzecz Spółdzielni, a wartość tych prac w całości zaliczyć na spłatę zadłużenia.

Spółdzielnia mieszkaniowa, zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, zamierza zawrzeć umowę z dłużnikiem o świadczenie usług w zamian za zwolnienie z długu. Jej przedmiotem będzie świadczenie różnych czynności zastępczo w zamian za opłaty. Wartość świadczenia ma być ekwiwalentna w odniesieniu do wartości prac wynikających z zawartej umowy o odpracowanie zaległości.

Spółdzielnia mieszkaniowa wskazuje, iż na podstawie art. 659 Kodeksu cywilnego przez umowę najmu wynajmującym zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, który może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniu innego rodzaju.

Wobec powyższego najemca lokalu w Spółdzielni jest zobowiązany do zapłaty czynszu na rzecz Spółdzielni, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy u najemcy lokalu mieszkaniowego w Spółdzielni powstanie przychód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z odpracowaniem przez niego zobowiązań z tytułu zaległości czynszowych.

Zdaniem Spółdzielni mieszkaniowej, w związku z odpracowaniem zaległego czynszu nie powstanie przychód u najemcy lokalu podlegający opodatkowaniu, a Spółdzielnia jako płatnik nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ponadto, Spółdzielnia uważa, że wszystkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Spółdzielni mieszkaniowej, skoro przepisy prawa cywilnego dopuszczają taką formę regulacji długów, to ustawy podatkowe nie mogą wprowadzać dodatkowego obciążenia z tytułu spłaty zobowiązania w innej formie niż pieniądze.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółdzielnia powołuje art. 453 Kodeksu cywilnego, który stanowi, iż zawarcie umowy o wykonanie świadczenia zamierzonego w celu zwolnienia dłużnika z jego zobowiązań z tytułu czynszu zaległego, a dłużnik ww. zobowiązania spełnia, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl postanowień art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Z powyższego wynika, że wynajmujący jest zobowiązany do zapłaty czynszu najemcy, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółdzielnia mieszkaniowa zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego zamierza zawrzeć umowę z dłużnikiem o świadczenie usług w zamian za zwolnienie z długu. Jej przedmiotem będzie świadczenie różnych czynności zastępczo w zamian za opłaty. Wartość świadczenia ma być ekwiwalentna w odniesieniu do wartości prac wynikających z zawartej umowy o odpracowanie zaległości.

Zgodnie z brzmieniem art. 453 Kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Jest to instytucja prawna zwana datio in solutum (świadczenie zamiast wykonania). Celem niniejszego jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania (w tym przypadku czynszu) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty czynszu), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Przechodząc do podatkowych aspektów opisanych czynności, stwierdzić należy, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego i przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, iż z tytułu wskazanego we wniosku, u najemców lokali nie powstanie przychód a co za tym idzie na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.