IBPBII/1/415-1049/13/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 listopada 2013 r. (data wpływu do Biura - 26 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uwzględnienia w rozliczeniu rocznym faktycznych kosztów dojazdu do pracy na podstawie faktury - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 listopada 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uwzględnienia w rozliczeniu rocznym faktycznych kosztów dojazdu do pracy na podstawie faktury.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W związku z rozpoczęciem pracy poza miejscem zamieszkania Wnioskodawca codziennie pokonuję trasę A-B-A. Ze względu na dostępność i częstotliwość kursów korzysta z usług firmy przewozowej (busy). Potwierdzeniem skorzystania z przewozu jest otrzymany paragon fiskalny. Na koniec miesiąca, na podstawie przedstawionych paragonów z danego miesiąca dokumentujących skorzystanie z usługi przewozu, Wnioskodawcy zostanie wystawiona faktura imienna. Firma przewozowa nie prowadzi sprzedaży imiennych biletów okresowych. Koszty przejazdów "do" i "z" pracy są zdecydowanie wyższe niż stosowane przy wyliczaniu wynagrodzenia na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy faktura imienna wystawiona na podstawie paragonów fiskalnych, dokumentujących przejazdy "do" i "z" pracy może stanowić podstawę do rozliczenia kosztów faktycznie poniesionych w rozliczeniu rocznego.

Artykuł 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż możliwe jest aby w rocznym rozliczeniu podatku, koszty mogły być przyjęte w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego Wydawnictwo Naukowe PWN Wydanie VII zmienione i poprawione, 1992 tom I str. 165: "bilet" to kartka z odpowiednim nadrukiem wydającej ją instytucji będąca dowodem uiszczenia opłaty przez nabywcę uprawniająca do określonej, zwykle jednorazowej usługi np. bilet miesięczny, okresowy. Zatem faktura imienna według Wnioskodawcy spełnia warunki zastosowania art. 22 ust. 11 gdyż: jest imienna oraz zawiera informację o faktycznie poniesionych kosztach przejazdów okresowych (faktura wystawiana co miesiąc za usługi wykonane w danym miesiącu).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów zostały uregulowane w rozdziale 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

W myśl art. 22 ust. 1 tej ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Co do zasady, kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie wydatki pod warunkiem, że:

* istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionymi wydatkami a przychodami (wydatki poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów);

* nie jest to wydatek wskazany w zamkniętym katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy.

W niektórych, ściśle określonych przypadkach, jednak ustawodawca w inny sposób określił koszty uzyskania przychodu. Dotyczy to np. kosztów zryczałtowanych ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich.

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

Z powyższego wynika, że art. 22 ust. 2 ww. ustawy jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 22 ust. 1. Wyłącza on jego zastosowanie poprzez ograniczenie wysokości kosztów uzyskania przychodów m.in. ze stosunku pracy, do ściśle określonej wartości, nie pozwalając tym samym na uznanie za koszty uzyskania przychodów z powyższego tytułu "wszelkich kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 23".

Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 22 ust. 2 określone zostały więc w kwocie zryczałtowanej, wysokość której uzależniono od tego, czy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego lub więcej stosunku pracy oraz od tego, czy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika położone jest poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Jednakże, w myśl art. 22 ust. 13 ww. ustawy, przepisów ust. 2 pkt 3 i 4 oraz ust. 11 nie stosuje się w przypadku, gdy pracownik otrzymuje zwrot kosztów dojazdu do zakładu pracy, z wyjątkiem, gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z treścią w art. 22 ust. 11 ww. ustawy, jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 2, są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Wykładnia gramatyczna tego przepisu wskazuje, iż koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy podatnik może przyjąć w wysokości faktycznie poniesionych tylko wówczas, gdy spełnione są jednocześnie następujące przesłanki:

Użyty przez ustawodawcę zwrot "wyłącznie" jest jednoznaczny i zobowiązuje do udokumentowania wydatków faktycznie poniesionych imiennymi biletami okresowymi, tj. biletami, które w swej treści określają osobę uprawnioną do korzystania z niego i uprawniają do korzystania z komunikacji przez pewien okres czasu. Gdyby ustawodawca dopuszczał możliwość udokumentowania powyższych wydatków zwykłymi biletami (nie imiennymi) lub innymi dokumentami (rachunek, faktura VAT), to takie uregulowanie zawarłby wprost w treści wskazanego powyżej przepisu art. 22 ust. 11 ustawy. Skoro zapis zawarty w analizowanym przepisie jest jednoznaczny, to brak jest możliwości zastąpienia imiennego biletu okresowego jakimkolwiek innym dokumentem.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie wskazał definicji pojęcia "imiennego biletu okresowego", wobec czego należy odwołać się do znaczenia językowego składowych tego pojęcia.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 53: "bilet" to "karteczka, kartonik, będący dokumentem uprawniającym do czegoś jej posiadacza albo nabywcę". Na s. 274 Słownika, zdefiniowano słowo: "imienny" jako "określający imię i nazwisko (to znaczy odpowiednią osobę); zawierający spis nazwisk", a na s. 600, słowo "okresowy" jako "obejmujący pewien okres; dotyczący danego okresu".

Bilet ten w swej treści musi zatem określać osobę uprawnioną do korzystania z niego - imienny bilet i dodatkowo musi to być bilet uprawniający do korzystania z komunikacji przez pewien okres czasu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca ponosi koszty związane z dojazdem do zakładu pracy znajdującego się poza miejscem stałego zamieszkania. Potwierdzeniem skorzystania z przewozu jest otrzymany paragon fiskalny. Na koniec miesiąca, na podstawie przedstawionych paragonów z danego miesiąca dokumentujących skorzystanie z usługi przewozu, Wnioskodawcy zostanie wystawiona faktura imienna. Firma przewozowa nie prowadzi sprzedaży imiennych biletów okresowych.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w tak przedstawionym stanie faktycznym, ponoszone przez Wnioskodawcę koszty związane z dojazdem do pracy, wbrew stanowisku Wnioskodawcy, nie mogą być uwzględnione w zeznaniu podatkowym, ponieważ nie został spełniony warunek określony we wskazanym wyżej art. 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Imiennej faktury dokumentującej skorzystanie z usługi przewozu po upływie danego miesiąca nie można utożsamiać z imiennym biletem okresowym, o którym mowa w tym przepisie. Faktura taka z całą pewnością nie jest dokumentem uprawniającym jej posiadacza do odbywania przejazdu na określonej trasie w określonym przedziale czasu. Dokumentem takim jest natomiast bilet, który w swej istocie jest znakiem legitymacyjnym potwierdzającym, że okaziciel (bilety kasowane) lub osoba imiennie wskazana (bilety okresowe) posiada uprawnienie do skorzystania z usługi oferowanej przez przedsiębiorcę posługującego się biletem. Bilet stanowi dowód przysługiwania określonego prawa. Takiej cech nie można przypisać fakturze, która jest jedynie dokumentem sprzedaży, rodzajem rachunku zawierającego szczegółowe dane o transakcji, a więc dokumentem, który potwierdza nabycie towaru/usługi, nie uprawnia natomiast do wielokrotnego skorzystania z powtarzalnej usługi.

Zatem faktura imienna wystawiona na podstawie paragonów fiskalnych, dokumentujących dojazd do zakładu pracy znajdującego się poza miejscem stałego zamieszkania, nie może stanowić podstawy do rozliczenia kosztów faktycznie poniesionych w rocznym zeznaniu podatkowym Wnioskodawcy.

Jeszcze raz należy podkreślić, że gdyby ustawodawca dopuszczał możliwość udokumentowania powyższych wydatków zwykłymi biletami lub innymi dokumentami np. fakturą, to wynikałoby to wprost z treści wskazanego powyżej przepisu art. 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro ustawodawca w tymże przepisie, jednoznacznie wskazał, że wysokość wydatków faktycznie poniesionych na dojazd do zakładu pracy ma być udokumentowany "imiennymi biletami okresowymi", dodając określenie "wyłącznie", to brak jest możliwości zastąpienia imiennego biletu okresowego jakimkolwiek innym dokumentem.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.