IBPBI/2/4510-83/15/KP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 22 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych:

* w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., odsetek pochodzących z bieżących rachunków bankowych - jest prawidłowe;

* w zakresie w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., odsetek pochodzących z lokat terminowych i rachunków lokacyjnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 stycznia 2015 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia od podatku przychodów z tytułu gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca buduje mieszkania na wynajem i gospodaruje należącymi do niego zasobami mieszkaniowymi zgodnie z ustawą o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 1995 r. poz. 133 z późn. zm.). Środki finansowe uzyskiwane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi są gromadzone na rachunkach bankowych i są przeznaczone na pokrycie kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Prowadzone są rachunki bankowe bieżące, rachunki lokacyjne (środki na tych rachunkach dostępne są jak środki zgromadzone na rachunku bieżącym). Ponadto nadwyżki środków finansowych są gromadzone na lokatach terminowych. Wszystkie rachunki są oprocentowane, z tym, że otrzymane odsetki z rachunku lokacyjnego oraz lokat terminowych, są wyższe niż na rachunku bieżącym. Dochód uzyskany z odsetek od środków na rachunkach bankowych oraz oprocentowanie lokat przeznaczone jest na utrzymanie zasobów mieszkaniowych TBS. Na lokatach Wnioskodawca utrzymuje między innymi środki z kaucji, którą po rozwiązaniu umowy najmu, zwaloryzowaną wskaźnikiem wzrostu czynszu wypłaca najemcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskany dochód z odsetek od zgromadzonych na rachunkach bankowych środków finansowych, pochodzących z wpłat z tytułu gospodarki zasobami mieszkaniowymi (czynsze, kaucje, itp.), jest przychodem związanym z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, a tym samym jest zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych, zgodnie z ustawą z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody z tytułu:

* odsetek bankowych od środków finansowych pochodzących z gospodarki zasobami mieszkaniowymi (np. czynsze, zaliczki na media, itp.),

* odsetek od lokat bankowych środków finansowych pochodzących z lokat kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tyt. najmu lokalu,

- w przypadku przeznaczenia ich na utrzymanie zasobów mieszkaniowych, są wolne od podatku dochodowego.

W przypadku rozwiązania umowy najmu i rozliczeniu kaucji - przychód lub strata jest związana z gospodarką zasobami mieszkaniowymi.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji, zgodnie z zadanym we wniosku pytaniem wyznaczającym jej zakres, jest wyłącznie kwestia czy dochód z odsetek od zgromadzonych na rachunkach bankowych środków finansowych, pochodzących z wpłat z tytułu gospodarki zasobami mieszkaniowymi (czynsze, kaucje, itp.), jest przychodem związanym z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, zwolnionym z podatku dochodowego od osób prawnych. Tut. Organ nie odniósł się zatem kwestii czy w przypadku rozwiązania umowy najmu i rozliczeniu kaucji - przychód lub strata jest związana z gospodarką zasobami mieszkaniowymi.

Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 255), towarzystwa budownictwa społecznego mogą być tworzone w formie:

W myśl art. 23 ust. 2 ww. ustawy, do towarzystwa budownictwa społecznego, zwanego dalej "towarzystwem", stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych lub ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.), z późn. zm. wynikającymi z przepisów niniejszego rozdziału.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p., przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści cyt. przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego, muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

* dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;

* dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Podkreślić przy tym należy, że oba ww. warunki muszą zostać spełnione łącznie. Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (to jest cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu.

Powołana ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji "zasobów mieszkaniowych" oraz "gospodarki zasobami mieszkaniowymi", tym samym zasadne jest skorzystanie w tym zakresie z reguł wykładni językowej. W języku potocznym, pojęcie "gospodarka" - w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. "zasób" zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie "mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN...). Tak więc przymiotnik "mieszkaniowy", "mieszkaniowych" określa rzeczy związane z mieszkaniem. W konsekwencji, z interpretacji językowej pojęcia "gospodarka zasobami mieszkaniowymi" wynika, że gospodarka ta obejmuje dysponowanie i zarządzanie zgromadzonymi rzeczami związanymi z zamieszkiwaniem. Przez "zasoby mieszkaniowe", należy natomiast rozumieć nie tylko lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Do "zasobów mieszkaniowych" należy zaliczyć również grunty, na których posadowione są budynki mieszkalne bądź inne budynki, których istnienie jest niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, np. budynki administracyjno-gospodarcze.

Co do zasady, związane z ww. lokalami mieszkalnymi, pomieszczeniami, obiektami i urządzeniami służącymi tym mieszkaniom przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu u.p.d.o.p. (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1). Natomiast dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., jest wolny od podatku dochodowego, o ile uzyskany jest ze źródła przychodów, jakim jest gospodarka zasobami mieszkaniowymi i przeznaczony na cele związane z utrzymaniem tych zasobów.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że środki finansowe uzyskiwane przez Wnioskodawcę z gospodarki zasobami mieszkaniowymi są gromadzone na rachunku bankowym bieżącym i rachunkach lokacyjnych. Ponadto nadwyżki środków finansowych gromadzone są na lokatach terminowych. Wszystkie rachunki są oprocentowane, z tym, że otrzymane odsetki z rachunku lokacyjnego oraz lokat terminowych, są wyższe niż na rachunku bieżącym. Dochód uzyskany z odsetek od środków na rachunkach bankowych oraz oprocentowanie lokat przeznaczone jest na utrzymanie zasobów mieszkaniowych Wnioskodawcy.

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychodem są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Jak wynika z art. 12 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p., odsetki od należności, w tym od środków zgromadzonych, np. lokatach lub na rachunkach lokacyjnych, naliczone, lecz nieotrzymane zgodnie z warunkami umowy, nie stanowią u wierzyciela przychodów.

Użycie sformułowania "otrzymane" oznacza, że momentem powstania przychodu pieniężnego jest moment otrzymania, czyli wpływu bezpośrednio do majątku podatnika - względnie na jego rachunek - wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami. W obrocie bezgotówkowym będzie to dzień uznania rachunku bankowego podatnika, jako rachunku wierzyciela. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika. Zatem odsetki od lokaty terminowej lub rachunku lokacyjnego stanowią przychód w momencie otrzymania i w tym momencie powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych. Należy mieć na uwadze, że odsetki od środków zgromadzonych na bankowych lokatach terminowych oraz rachunkach lokacyjnych, zaliczane są do kategorii przychodu uzyskanego z kapitałów. Nie można zatem uznać, że zostały one uzyskane z działalności określonej w art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. W tym przypadku posiadanie rachunków lokacyjnych lub lokat terminowych nie jest niezbędne dla prowadzenia działalności związanej z gospodarką zasobami mieszkaniowymi. Powierzenie bankom środków pieniężnych jest formą inwestowania kapitału, w celu uzyskania przychodu w postaci odsetek. Zatem dochód ten nie pochodzi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi lecz z inwestycji kapitałów pieniężnych. Niniejszy fakt wyklucza więc zastosowanie zwolnienia przedmiotowego na podstawie powołanego wyżej przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji także cel przeznaczenia uzyskanych środków, gdyż nie został spełniony warunek, co do źródła ich pochodzenia. Natomiast posiadanie bieżącego rachunku bankowego za pośrednictwem którego dokonywane są wpłaty i wypłaty związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, jest niezbędne dla prowadzenia tego rodzaju działalności. Zatem otrzymane odsetki z bieżącego rachunku bankowego na którym gromadzone są środki finansowe pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.

Reasumując, odsetki od lokat terminowych i rachunków lokacyjnych stanowią przychód w momencie ich otrzymania i w tym momencie może powstać obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast dochody z tytułu odsetek z bieżącego rachunku bankowego mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., jeżeli środki finansowe na nim zgromadzone pochodziły z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i zostały przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Należy zwrócić uwagę, że norma prawna wynikająca z art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., stanowi formę ulg podatkowych, które naruszają zasadę równości oraz powszechności opodatkowania i tym samym powinna być interpretowana w sposób niezwykle precyzyjny i ścisły. Niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy:

* w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., odsetek pochodzących z bieżących rachunków bankowych - jest prawidłowe;

* w zakresie w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., odsetek pochodzących z lokat terminowych i rachunków lokacyjnych - jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.