IBPBI/2/423-907/12/SD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. BKIP 23 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 23 lipca 2012 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca rozważa nabycie praw do znaku lub znaków towarowych. Nabycie znaku nastąpi w drodze umowy sprzedaży. Zbywającym znak towarowy może być zarówno osoba fizyczna, jak i spółka (osobowa lub kapitałowa).

Nabywane przez Wnioskodawcę znaki towarowe nie zostały zarejestrowane w polskim Urzędzie Patentowym ani w Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (dalej również jako "OHIM"). Może się jednak zdarzyć sytuacja, iż niektóre spośród przedmiotowych znaków zostały zgłoszone do rejestracji w jednym z powołanych urzędów, niemniej na moment sprzedaży nie zostało udzielone do nich prawo ochronne.

Zapłata za nabywany znak towarowy może nastąpić zarówno poprzez faktyczne uiszczenie ustalonej przez strony umowy ceny, jak i poprzez potrącenie całości lub części wzajemnych należności i zobowiązań Wnioskodawcy oraz sprzedającego znak towarowy.

Przykładowo Wnioskodawca może mieć wierzytelność wobec zbywcy znaku towarowego o:

* zapłatę ceny emisyjnej za zaoferowane podmiotowi zbywającemu znak towarowy obligacje,

* wypłatę środków z tytułu udzielenia pożyczki przez podmiot zbywający znak na rzecz Wnioskodawcy,

* dokonanie wpłaty na podwyższony kapitał zakładowy Wnioskodawcy, przez podmiot zbywający znak.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, nabyte niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej "ustawa o CIT"), zawiera zamknięty katalog wartości niematerialnych i prawnych (dalej "WNiP"). Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Aby więc znak towarowy mógł zostać uznany za WNiP w rozumieniu przepisów podatkowych muszą być spełniony następujące warunki:

* znak towarowy można zakwalifikować jako jedeną z WNiP wymienionych w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT,

* znak towarowy musi zostać nabyty przez podatnika,

* znak towarowy może być wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej,

* znak towarowy będzie wykorzystywany przez podatnika a przewidywany okres wykorzystywaniu znaku towarowego wynosi minimum rok.

Zdaniem Spółki, niezarejestrowany znak towarowy stanowi przedmiot autorskiego prawa majątkowego, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm., dalej "upa"), przedmiotem prawa autorskiego jest utwór rozumiany jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (art. 1 ust. 2 pkt 1 upa). Jednocześnie na podstawie art. 120 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm., dalej "pwp"), znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, iż niezarejestrowany znak towarowy, o którym mowa w przepisach pwp, może stanowić utwór w odniesieniu do którego przysługują prawa ochronne wynikające z przepisów upa niezależnie od objęcia lub nieobjęcia ich ochroną wynikającą z rejestracji w Urzędzie Patentowym (tak też J. Barta "System Prawa Prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie", Warszawa 2008, s. 27-28).

Dlatego też nabywane przez Wnioskodawcę znaki towarowe stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno-graficznych stanowią podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Stanowisko powyższe potwierdza praktyka organów podatkowych. Przykładowo:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 4 maja 2011 r., Znak: IPPB3/423-219/11-3/PK1, uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym "nabywane przez Wnioskodawcę w ramach aportu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa znaki towarowe stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno graficznych stanowią podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 20 sierpnia 2010 r., Znak: IPPB3/423-336/10-5/MS, w pełni zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż " (...) należy uznać, że opracowania słowno-graficzne znaków towarowych nabyte przez Spółkę w drodze aportu (jako utwory słowno-graficzne), zaliczone do autorskich praw majątkowych, będą stanowić wartości niematerialne i prawne na gruncie Ustawy CIT (w odniesieniu do tych opracowań graficznych znaków towarowych, które mogą stanowić utwory w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i co do których spółka może korzystać z ochrony w zakresie przewidzianym w tejże ustawie). W związku z powyższym, Spółka stoi na stanowisku, że stanowiące przedmiot majątkowych praw autorskich znaki towarowe niezarejestrowane jeszcze w Urzędzie Patentowym stanowią wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji na podstawie art. 16b ust. 1 pkt 4 Ustawy CIT."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (winno być w Bydgoszczy) w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2010 r., Znak: ITPB3/423-679C/09/MT "Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że skoro - jak wskazał Wnioskodawca - znaki towarowe, których dotyczy niniejsza interpretacja stanowią przedmiot prawa autorskiego, są one utworem w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Oznacza to, że w sytuacji, gdy wspólnikom spółki osobowej przysługują autorskie prawa majątkowe dotyczące poszczególnych znaków towarowych i dokonają ich skutecznego wniesienia tytułem wkładu niepieniężnego do spółki osobowej, prawa te zostaną nabyte przez spółkę osobową. W takiej sytuacji, prawa te mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli:

- będą nadawać się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,

- przewidywany okres ich używania będzie przekraczał rok,

- będą wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez spółkę osobową albo oddane przez nią do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej "ustawa o CIT"), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Na mocy powołanej regulacji, podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu. Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której, pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie są jednorazowo zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Ustawodawca postanowił bowiem w treści art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o CIT, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części. Wydatki te po ich zaktualizowaniu, zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o dokonane odpisy amortyzacyjne, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych, bez względu na czas ich poniesienia.

Z uwagi na to, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawodawca przyjął zasadę, że wydatki te zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia w postaci odpisów amortyzacyjnych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Zgodnie z art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Mając na uwadze powyższe uregulowania oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, wskazać należy, iż pod pojęciem użytym w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, mieszczą się tylko te prawa podmiotowe do znaku towarowego, które mają charakter bezwzględnego prawa majątkowego, tj. znaki towarowe, na które polski Urząd Patentowy lub OHIM wydał decyzję w sprawie udzielenia prawa ochronnego. Decyzja ta bowiem tworzy podmiotowe prawo używania znaku towarowego i oznaczania nim towarów i usług jako bezwzględne prawo majątkowe. Prawo ochronne jest więc wyłącznym prawem podmiotowym o czasowej i terytorialnej skuteczności.

W konsekwencji znaki towarowe, które nie zostały zarejestrowane w Urzędzie Patentowym lub OHIM nie mogą zostać uznane za prawa określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej, które stosownie do treści art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, stanowią wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji.

Zauważyć należy jednak, iż jak wskazuje Wnioskodawca, nabyte w drodze umowy sprzedaży znaki towarowe stanowią przedmiot prawa autorskiego.

Zgodnie natomiast z art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.

Jak wynika z cytowanego unormowania, podlegającymi amortyzacji wartościami niematerialnymi i prawnymi są autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, które spełniają następujące warunki:

Prawa, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, normuje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną (art. 1 ust. 3 ww. ustawy).

Ochrona przewidziana przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Omawiana ustawa wyróżnia przy tym:

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy (art. 41 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga przy tym zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 53 tej ustawy).

Prawa pokrewne zostały natomiast unormowane w Rozdziale 11 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Do tej kategorii należą: prawa do artystycznych wykonań, prawa do fonogramów i wideogramów, prawa do nadań programów, prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych.

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że skoro - jak wskazał Wnioskodawca - niezarejestrowane znaki towarowe, których dotyczy niniejsza interpretacja, stanowią przedmiot prawa autorskiego, są one utworem w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zwrócić należy uwagę, iż jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 czerwca 2010 r., Sygn. akt IV CSK 359/09: "Użytkowe z założenia przeznaczenie dzieła, a więc tworzenie go wyłącznie z zamiarem wykorzystania w określony sposób, jest charakterystyczne dla przedmiotów własności przemysłowej, szczególnie wzorów przemysłowych, a także znaków towarowych, z tym że w wypadku tych ostatnich najczęściej dotyczy to znaków słowno-graficznych. W prawie polskim dopuszczalna jest kumulacja niektórych praw na dobrach niematerialnych, w tym znaków towarowych i utworów oraz wzorów przemysłowych i utworów. Dopuszczalne jest również wykorzystywanie w roli znaku towarowego istniejącego już utworu, w tym utworu słownego, który miał taki autonomiczny (niezależny od ewentualnego przyszłego komercyjnego zastosowania) status. Inna jest sytuacja, w której dla konkretnego towaru tworzy się projekt znaku towarowego do oznaczania konkretnego produktu, a więc sytuacja, w której utwór w rozumieniu prawa autorskiego miałby powstać niejako "przy okazji" opracowywania znaku. (...) Trzeba dostrzec, że zrezygnowanie z oceny oznaczenia słownego, jako takiego, z punktu widzenia samoistnych cech twórczości, prowadziłoby do możliwości uznania każdego znaku towarowego za utwór, gdyż zawsze w znaku jest ucieleśniony pomysł wykorzystania użycia słowa w określonym celu. Oznaczenie pełniące rolę znaku towarowego może stanowić jednocześnie utwór, ale tylko wtedy, gdy wykazuje samodzielną wartość twórczą. Warto dodać, że chociaż kumulacja praw na dobrach niematerialnych jest dopuszczalna, to nie należy zacierać różnic pomiędzy prawami, których nie tylko natura, ale także cele, sposób uzyskania i czas trwania ochrony zasadniczo się różnią. Nie ogranicza to uzyskania przez uprawnionego prawnej ochrony jego dzieła, oznacza jedynie, że ochrona ta winna być oparta na właściwej podstawie prawnej, którą determinuje charakter dzieła. W ocenie Sądu Najwyższego, użycie słowa jako znaku towarowego nie wpływa na możliwość uznania go za utwór, gdyż istnienie utworu nie może być uwarunkowane określonym jego przeznaczeniem. Sposób korzystania z dzieła nie decyduje o uzyskaniu przez nie statusu utworu."

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczenie stwierdzić należy, że nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego, stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jeżeli:

Należy przy tym zastrzec, że istotę interpretacji indywidualnej stanowi ocena stanowiska Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (art. 14b i art. 14c Ordynacji podatkowej). W analizowanym przypadku, z uwagi na treść postawionego pytania, jednym z elementów opisu zdarzenia przyszłego (wskazanym przez Wnioskodawcę) jest okoliczność, że niezarejestrowane w polskim Urzędzie Patentowym oraz w OHIM znaki towarowe stanowią przedmiot prawa autorskiego. Kwestia ta nie jest zatem przedmiotem niniejszej interpretacji. Co więcej, zagadnienie to, jako nieregulowane przepisami prawa podatkowego, nie mogłoby stanowić przedmiotu interpretacji indywidualnej, z uwagi na treść art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, iż w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.