IBPBI/2/423-906/11/MS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 19 października 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBI/2/423-906/11/MS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 20 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2011 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

1.

Podstawy systemu

Spółka (dalej także Wnioskodawca) jest spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka jest częścią międzynarodowego koncernu, który produkuje nowoczesne aktywne systemy bezpieczeństwa takie jak układy kierownicze, hamulce i układy zawieszenia, a także zaawansowane systemy bezpieczeństwa pasażerów.

Spółka przystąpiła do systemu zarządzania płynnością finansową typu "Zero balancing cash pooling scheme" (dalej: System) który działa w ramach grupy spółek należących do koncernu. Celem Systemu jest optymalizacja pozycji finansowej podmiotów należących do koncernu. Poprzez przystąpienie do Systemu Spółka zyskuje lepsze warunki w zakresie zarządzania środkami oraz operacji finansowych niż byłaby w stanie uzyskać samodzielnie.

System dotyczy rozliczeń dokonywanych w walucie polskiej (PLN). Środki finansowe w ramach Systemu udostępniają wyłącznie trzy spółki należące do koncernu, podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (dalej: Uczestnicy Systemu). W Systemie uczestniczy również należąca do koncernu spółka A, podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Niemczech, która pełni rolę agenta Systemu (dalej: Agent).

W związku z powyższym Spółka uczestniczy w Systemie na podstawie dwóch umów:

1.

umowy ("Umowa o zarządzanie środkami pieniężnymi", dalej: Umowa z Bankiem), zawartej pomiędzy uczestnikami Systemu (w tym Wnioskodawcą), a Bankiem,

2.

umowy ("Cash Management and Financing Agrement", dalej: Umowa), zawartej pomiędzy Spółką, a Agentem.

2.

Umowa z Bankiem

Dla Uczestników Systemu prowadzone są rachunki bankowe w PLN. Uczestnicy Systemu korzystają z odrębnych rachunków w Banku, z których każdy jest rachunkiem bieżącym, służącym do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie poszczególnego Uczestnika Systemu. Dla Agenta (określonego w Umowie z Bankiem jako "Posiadacz Główny") z kolei Bank prowadzi "Rachunek Rozliczeniowy" oraz "Rachunek Główny".

Zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem, na podstawie odrębnej umowy kredytowej, Bank udzieli każdemu z Uczestników Systemu kredytu w jego rachunku. Warunki kredytu, w tym w szczególności sposoby zabezpieczenia spłaty kredytu, zostaną określone każdorazowo w umowie o kredyt, zawieranej pomiędzy Bankiem, a Uczestnikiem Systemu. Każdy z Uczestników udzieli Bankowi nieodwołalnego przez czas obowiązywania Umowy z Bankiem pełnomocnictwa, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw wyłącznie pracownikom Banku, do dysponowania środkami pieniężnymi na swoim rachunku objętym postanowieniami Umowy z Bankiem i w zakresie z niej wynikającym.

Rozliczenia z Bankiem z tytułu udziału w Systemie odbywają się zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem w następujący sposób:

a.

na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona operacji matematycznego (nie fizycznego) sumowania sald na rachunkach Uczestników Systemu i Agenta (Rachunku Rozliczeniowym oraz pozostałych rachunkach, z wyłączeniem Rachunku Głównego, którego saldo nie będzie sumowane),

b.

w przypadku, gdy łączne saldo rachunków ustalone w powyższy sposób będzie dodatnie, Bank zgodnie z umową i udzielonym pełnomocnictwem niezwłocznie przekaże z Rachunku Rozliczeniowego na Rachunek Główny kwotę środków pieniężnych odpowiadającą wysokości tego salda,

c.

w przypadku, gdy łączne saldo rachunków ustalone w powyższy sposób będzie ujemne, Bank działając na postawie pełnomocnictwa niezwłocznie przekaże z Rachunku Głównego na Rachunek Rozliczeniowy kwotę środków pieniężnych o równowartości ww. salda ujemnego.

Na koniec każdego dnia roboczego oraz po wykonaniu czynności opisanych powyżej, jeżeli:

a.

Uczestnik Systemu (inny niż Agent - Posiadacz Główny), który zaciągnie kredyt, nie spłaci go do końca dnia roboczego (saldo ujemne), Bank jest upoważniony i zobowiązany do obciążenia Rachunku Rozliczeniowego kwotą nie spłaconą Bankowi przez Uczestnika Systemu, który zaciągnął kredyt i do dokonania spłaty tego kredytu środkami pochodzącymi z Rachunku Rozliczeniowego,

b.

Agent - Posiadacz Główny, który zaciągnął kredyt w Rachunku Rozliczeniowym nie spłaci go do końca dnia roboczego (saldo ujemne), wówczas Bank (po wykonaniu operacji opisanych w powyższym akapicie) jest upoważniony i zobowiązany do obciążenia z końcem dnia roboczego, rachunków Posiadaczy Rachunków kwotami odpowiadającymi łącznej kwocie nie spłaconej Bankowi przez Posiadacza Głównego, który zaciągnie kredyt w Rachunku Rozliczeniowym i do dokonania spłaty tego kredytu środkami pochodzącymi z rachunków Posiadaczy Rachunków.

Zasadniczo więc Umowa z Bankiem koncentruje się na zarządzaniu łączną nadwyżką lub niedoborem na wszystkich rachunkach Uczestników Systemu.

3.

Umowa z Agentem

Na podstawie Umowy z Agentem, polskie spółki będące Uczestnikami Systemu korzystają z udostępnianych sobie nawzajem środków w ramach Systemu, z tym że operacje przelewu środków wykonywane są za pośrednictwem Agenta. Zgodnie z Umową, Uczestnikowi Systemu można udostępnić środki do maksymalnej kwoty określonej w Umowie; uzyskuje on również prawo do wniesienia do Systemu środków w nieograniczonej kwocie.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, Agent będzie zobowiązany do założenia i prowadzenia odpowiedniej wewnętrznej ewidencji księgowej, w której dokona zapisów księgowych wszystkich operacji:

1.

przelewów środków przekazanych przez Agenta na rzecz Spółki lub na rzecz innych Uczestników Systemu w imieniu Spółki, oraz

2.

przelewów środków otrzymanych przez Agenta od Spółki lub od innych Uczestników Systemu w imieniu Spółki.

Każdego dnia zostaje wyliczone przez Agenta aktualne saldo należności / zobowiązań Spółki wynikających z uczestnictwa w Systemie. Z końcem każdego miesiąca Agent przekazuje Uczestnikom Systemu zestawienie dokonanych operacji. Na koniec miesiąca następuje pobranie lub przekazanie odsetek wynikających z uczestnictwa w Systemie.

Rozliczenie dokonywane przez Agenta obejmuje:

1.

wyliczenie odsetek należnych Spółce naliczonych za dany okres rozliczeniowy,

2.

wyliczenie odsetek do zapłaty przez Spółkę naliczonych za dany okres rozliczeniowy,

według miesięcznej wysokości oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym (WIBOR) pomniejszonego o 1 punkt procentowy.

Z tytułu wykonywania powyższych czynności, Agentowi przysługiwać będzie stałe wynagrodzenie określone w Umowie, płatne z dołu do 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Wynagrodzenie nie będzie uzależnione od ilości środków przekazywanych w ramach Systemu, ani od różnicy pomiędzy kwotą odsetek należnych danemu Uczestnikowi Systemu, a kwotą odsetek do zapłaty przez innego Uczestnika Systemu korzystającego za środków (tzw. spreadu).

Podsumowując, Umowa koncentruje się na zarządzaniu nadwyżkami i niedoborami w ramach poszczególnych rachunków Uczestników Systemu. Dopiero gdy efektem zarządzania nadwyżkami/niedoborami przez Agenta będzie łączna nadwyżka/niedobór, wówczas kwotami tymi będzie zarządzał Bank.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy rozliczenia pomiędzy Uczestnikami Systemu, związane z udziałem w Systemie, podlegają obowiązkom dokumentacyjnym, o których mowa art. 9a w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenia pomiędzy Uczestnikami Systemu, związane z udziałem w Systemie, nie stanowią transakcji z podmiotami powiązanymi i w związku z tym nie podlegają obowiązkom dokumentacyjnym, o których mowa w art. 9a w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o p.d.o.p. podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 tej ustawy - są obowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej takich transakcji w określonych przypadkach (wskazanych w pkt 1 - 6 art. 9a ust. 1 ustawy o p.d.o.p.). Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o p.d.o.p., podmiot gospodarczy jest powiązany z innym podmiotem, jeżeli:

* podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym zagranicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

* osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego (nie mniejszy niż 5%), albo

* te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, bądź też

* podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio łub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż dla powstania obowiązku sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

* wystąpienie transakcji podlegającej obowiązkowi dokumentacyjnemu (zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o p.d.o.p.), oraz

* dokonanie tej transakcji pomiędzy pomiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o p.d.o.p.

Pojęcie transakcji nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Wobec braku definicji legalnej tego pojęcia, dla jego określenia należy przyjąć znaczenie słownikowe, zgodnie z którym transakcja to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" lub też "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też: zawarcie takiej umowy" (Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN, http://sjp.pwn.pl/slownik). Warto wskazać, że podobne rozumienie pojęcia transakcji zaprezentowało również Ministerstwo Finansów w piśmie z 21 lutego 2001 r. (PBS/AK-060-1192-46/01), w którym stwierdzono, iż "pod pojęciem transakcja należy rozumieć umowę lub umowy zawarte z tym samym partnerem lub umowy zawarte z tymi samymi partnerami, przedmiotem której lub których jest dobro lub dobra, a także usługi jeżeli objęte są jedną ceną. Oznacza to, że transakcją w rozumieniu tych przepisów może być np. umowa nabycia lub sprzedaży jednego dobra, umowa sprzedaży szeregu dóbr lub wykonania szeregu usług, dla których określono łączną cenę, wieloletnia umowa dostawy za określoną cenę danego dobra lub szeregu dóbr bądź usług, itp."

Analizując relacje pomiędzy Wnioskodawcą, a pozostałymi Uczestnikami Systemu w związku z dokonywanymi płatnościami, trudno tym relacjom przypisać cechy transakcji w powyższym rozumieniu (nie występuje sytuacja kupna lub sprzedaży towarów bądź usług, ani zawarcia umowy mającej za przedmiot takie czynności, czyli dokonania transakcji pomiędzy Uczestnikami Systemu). Zdaniem Spółki, jedyna transakcja, z jaką ma do czynienia to usługa świadczona na rzecz Uczestników Systemu przez Agenta, który otrzymuje za nią należne wynagrodzenie w ustalonej kwocie. Przelewy środków pomiędzy Uczestnikami są tylko wynikiem działalności Agenta.

W związku z powyższym, Spółka stoi na stanowisku, że udział w Systemie nie powoduje powstania obowiązku dokumentowania transakcji z innymi Uczestnikami Systemu na podstawie art. 9a ust. 1 ustawy o p.d.o.p. Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w aktualnych interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów, tj. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 stycznia 2010 r. (IBPBI/2/423-19/10/MS), interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 stycznia 2010 r. (ITPB3/423-613b/09/DK), interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 maja 2010 r. (ITPB3/423-179b/10/DK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

1.

określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

2.

określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,

3.

metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,

4.

określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,

5.

wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,

6.

określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Z kolei, obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczy transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc mogą to być zarówno transakcje zawierane z podmiotami mającymi siedzibę w kraju, jak i za granicą.

Podmioty należy uznać za powiązane w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli:

1.

podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2.

osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

W art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdefiniowano pojęcie powiązań między podmiotami. Stwierdzono, że przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy (innymi słowy powiązania występują w sytuacji, kiedy):

1.

podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

2.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

* musimy mieć do czynienia z transakcją oraz

* taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego) transakcja to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" lub "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy".

W omawianym stanie faktycznym, w odniesieniu do Uczestników Systemu, w przypadku gdy występują pomiędzy tymi spółkami, a Wnioskodawcą powiązania w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, trudno w ich wzajemnych relacjach w ramach systemu "Zero balancing cash pooling scheme" doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzania transakcji pomiędzy nimi). Wypłata odsetek pomiędzy Uczestnikami Systemu nie jest zatem dokonywana w ramach transakcji pomiędzy tymi uczestnikami. Skoro bowiem Uczestnicy Systemu nie świadczą w ramach tej umowy usług, zatem nie można mówić o transakcji pomiędzy uczestnikami tej umowy. W tym przypadku brak transakcji oznacza nieziszczenie się pierwszego z dwóch ww. warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej. Dlatego też w zakresie odsetek przekazywanych/otrzymywanych przez Spółkę z tytułu uczestnictwa w opisanej wyżej strukturze "Zero balancing cash pooling scheme" nie będzie (jako jeden z jej uczestników) obowiązana sporządzać dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Spółki jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 1, 3 i 4 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl