IBPBI/2/423-892/14/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 21 lipca 2014 r. (data wpływu do tut. BKIP 23 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy nabyte w drodze umowy sprzedaży prawa do niezarejestrowanych znaków towarowych, stanowiące przedmiot prawa autorskiego, podlegają amortyzacji (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 23 lipca 2014 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy nabyte w drodze umowy sprzedaży prawa do niezarejestrowanych znaków towarowych, stanowiące przedmiot prawa autorskiego, podlegają amortyzacji.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca rozważa nabycie od spółki komandytowo-akcyjnej praw do znaku lub znaków towarowych (dalej: "prawa do znaków towarowych"). Nabycie praw do znaków towarowych nastąpi w drodze umowy sprzedaży.

Nabywane przez Wnioskodawcę prawa do znaków towarowych nie podlegają obecnie ochronie wynikającej z rejestracji w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "UPRP") ani w Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (dalej: "OHIM"). Możliwa będzie sytuacja, że na moment zawarcia umowy sprzedaży w stosunku do praw do znaków towarowych Wnioskodawca dokona zgłoszenia w UPRP lub OHIM w celu udzielenia prawa ochronnego.

Zapłata za nabywane prawa do znaków towarowych w części nastąpi poprzez faktyczne uiszczenie ustalonej przez strony umowy ceny. W pozostałej części rozliczenie nastąpi poprzez potrącenie całości lub części wzajemnych należności i zobowiązań Wnioskodawcy oraz sprzedającego prawa do znaków towarowych. Przykładowo Wnioskodawca może mieć wierzytelność wobec zbywcy praw do znaków towarowych o:

* zapłatę ceny emisyjnej za zaoferowane podmiotowi zbywającemu prawa do znaków towarowych obligacje; lub

* wypłatę środków z tytułu udzielenia pożyczki przez podmiot zbywający prawa do znaków towarowych na rzecz Wnioskodawcy; lub

* dokonanie wpłaty na podwyższony kapitał zakładowy Wnioskodawcy, przez podmiot zbywający prawa do znaków towarowych.

Istotne elementy opisu zdarzenia przyszłego wynikają również z własnego stanowiska w sprawie, gdzie wskazano, że prawa mające być przedmiotem umowy sprzedaży stanowią przedmiot prawa autorskiego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy nabyte w drodze umowy sprzedaży prawa do niezarejestrowanych znaków towarowych, stanowiące przedmiot prawa autorskiego, podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Spółki, nabyte prawa do niezarejestrowanych znaków towarowych, stanowiące przedmiot prawa autorskiego, podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT") zawiera zamknięty katalog wartości niematerialnych i prawnych (dalej: "WNiP"). Zgodnie bowiem z art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Aby więc prawa do znaków towarowych mogły być uznane za WNiP w rozumieniu przepisów podatkowych, muszą być spełnione następujące warunki:

Zdaniem Wnioskodawcy, prawa do niezarejestrowanych znaków towarowych stanowią przedmiot autorskiego prawa majątkowego, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Zgodnie bowiem z art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm., dalej: "upa") przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, rozumiany jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy). Jednocześnie, na podstawie art. 120 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm., dalej: "pwp"), znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów drugiego przedsiębiorstwa.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że niezarejestrowany znak towarowy, o którym mowa w przepisach pwp, może stanowić utwór w odniesieniu do którego przysługują prawa ochronne wynikające z przepisów upa niezależnie od objęcia lub nieobjęcia ich ochroną wynikającą z rejestracji w Urzędzie Patentowym (tak też J. Barta "System Prawa Prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie", Warszawa 2008, s. 27-28).

Z uwagi na powyższe, nabywane przez Wnioskodawcę prawa do znaków towarowych stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno-graficznych stanowią podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Stanowisko powyższe potwierdza praktyka organów podatkowych. Przykładowo:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 26 lutego 2014 r., nr IPPB3/423-1031/13-2/MS1 zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, w myśl którego niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno-graficznych stanowią podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 października 2013 r., nr IPPB3/423-553/13-2/PK1 uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym nabyte niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 11 października 2014 r., nr IPPB3/423-537/13-2/PK1 uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, w myśl którego nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe stanowiące przedmiot prawa autorskiego, stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskimi prawach pokrewnych, mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 5 października 2012 r" nr ITPB3/423-403a/12/DK, stwierdził, że pomimo braku formalnej rejestracji w Urzędzie Patentowym, czy też Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, niezarejestrowane prawa do znaków towarowych mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 4 maja 2011 r., nr IPPB3/423-219/11-3/PK1, w której uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym nabywane przez Wnioskodawcę w ramach aportu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa znaki towarowe stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno-graficznych stanowią podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

W takiej sytuacji, prawa te mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jeżeli:

* będą nadawać się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,

* przewidywany okres ich używania będzie przekraczał rok,

* będą wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez spółkę osobową albo oddane przez nią do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, nabyte prawa do niezarejestrowanego znaku towarowego, stanowiące przedmiot prawa autorskiego, podlegają amortyzacji w księgach Spółki jako wartości niematerialne i prawne - autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej "ustawa o CIT"), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Na mocy powołanej regulacji, podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu. Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której, pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie o CIT wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie są jednorazowo zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Ustawodawca postanowił bowiem w treści art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o CIT, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części. Wydatki te po ich zaktualizowaniu, zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o dokonane odpisy amortyzacyjne, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych, bez względu na czas ich poniesienia.

Z uwagi na to, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawodawca przyjął zasadę, że wydatki te zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia w postaci odpisów amortyzacyjnych. Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Zgodnie z art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Mając na uwadze powyższe uregulowania oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, wskazać należy, że pod pojęciem użytym w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, mieszczą się tylko te prawa podmiotowe do znaku towarowego, które mają charakter bezwzględnego prawa majątkowego, tj. znaki towarowe, na które polski Urząd Patentowy lub OHIM wydał decyzję w sprawie udzielenia prawa ochronnego. Decyzja ta bowiem tworzy podmiotowe prawo używania znaku towarowego i oznaczania nim towarów i usług jako bezwzględne prawo majątkowe. Prawo ochronne jest więc wyłącznym prawem podmiotowym o czasowej i terytorialnej skuteczności.

W konsekwencji znaki towarowe, które nie zostały zarejestrowane w Urzędzie Patentowym lub OHIM nie mogą zostać uznane za prawa określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej, które stosownie do treści art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, stanowią wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji.

Zauważyć należy jednak, że jak wskazuje Wnioskodawca, nabyte w drodze umowy sprzedaży znaki towarowe stanowią przedmiot prawa autorskiego.

Zgodnie natomiast z art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania autorskie lub pokrewne prawa majątkowe.

Jak wynika z cytowanego unormowania, podlegającymi amortyzacji wartościami niematerialnymi i prawnymi są autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, które spełniają następujące warunki:

Prawa, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, normuje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną (art. 1 ust. 3 ww. ustawy).

Ochrona przewidziana przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Omawiana ustawa wyróżnia przy tym:

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy (art. 41 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga przy tym zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 53 tej ustawy).

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że skoro - jak wskazał Wnioskodawca - niezarejestrowane znaki towarowe, których dotyczy niniejsza interpretacja, stanowią przedmiot prawa autorskiego, są one utworem w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zwrócić należy uwagę, że jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 22 czerwca 2010 r., sygn. akt IV CSK 359/09: Użytkowe z założenia przeznaczenie dzieła, a więc tworzenie go wyłącznie z zamiarem wykorzystania w określony sposób, jest charakterystyczne dla przedmiotów własności przemysłowej, szczególnie wzorów przemysłowych, a także znaków towarowych, z tym, że w wypadku tych ostatnich najczęściej dotyczy to znaków słowno-graficznych. W prawie polskim dopuszczalna jest kumulacja niektórych praw na dobrach niematerialnych, w tym znaków towarowych i utworów oraz wzorów przemysłowych i utworów. Dopuszczalne jest również wykorzystywanie w roli znaku towarowego istniejącego już utworu, w tym utworu słownego, który miał taki autonomiczny (niezależny od ewentualnego przyszłego komercyjnego zastosowania) status. Inna jest sytuacja, w której dla konkretnego towaru tworzy się projekt znaku towarowego do oznaczania konkretnego produktu, a więc sytuacja, w której utwór w rozumieniu prawa autorskiego miałby powstać niejako "przy okazji" opracowywania znaku. (...) Trzeba dostrzec, że zrezygnowanie z oceny oznaczenia słownego, jako takiego, z punktu widzenia samoistnych cech twórczości, prowadziłoby do możliwości uznania każdego znaku towarowego za utwór, gdyż zawsze w znaku jest ucieleśniony pomysł wykorzystania użycia słowa w określonym celu. Oznaczenie pełniące rolę znaku towarowego może stanowić jednocześnie utwór, ale tylko wtedy, gdy wykazuje samodzielną wartość twórczą. Warto dodać, że chociaż kumulacja praw na dobrach niematerialnych jest dopuszczalna, to nie należy zacierać różnic pomiędzy prawami, których nie tylko natura, ale także cele, sposób uzyskania i czas trwania ochrony zasadniczo się różnią. Nie ogranicza to uzyskania przez uprawnionego prawnej ochrony jego dzieła, oznacza jedynie, że ochrona ta winna być oparta na właściwej podstawie prawnej, którą determinuje charakter dzieła. W ocenie Sądu Najwyższego, użycie słowa jako znaku towarowego nie wpływa na możliwość uznania go za utwór, gdyż istnienie utworu nie może być uwarunkowane określonym jego przeznaczeniem. Sposób korzystania z dzieła nie decyduje o uzyskaniu przez nie statusu utworu.

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczenie stwierdzić należy, że nabyte w drodze umowy sprzedaży niezarejestrowane znaki towarowe, stanowiące, jak wskazał Wnioskodawca, przedmiot prawa autorskiego, stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, mogą zostać uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jeżeli:

Należy przy tym zastrzec, że istotę interpretacji indywidualnej stanowi ocena stanowiska Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (art. 14b i art. 14c Ordynacji podatkowej). W analizowanym przypadku, z uwagi na treść postawionego pytania, jednym z elementów opisu zdarzenia przyszłego (wskazanym przez Wnioskodawcę) jest okoliczność, że niezarejestrowane w polskim Urzędzie Patentowym oraz w OHIM znaki towarowe stanowią przedmiot prawa autorskiego. Kwestia ta nie jest zatem przedmiotem niniejszej interpretacji. Co więcej, zagadnienie to, jako nieregulowane przepisami prawa podatkowego, nie mogłoby stanowić przedmiotu interpretacji indywidualnej, z uwagi na treść art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.