IBPBI/2/423-88/10/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 21 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia skutków podatkowych w momencie likwidacji spółki osobowej (pytanie oznaczone we wniosku Nr 5) - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 października 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia skutków podatkowych w momencie likwidacji spółki osobowej (pytanie oznaczone we wniosku Nr 5).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka, która prowadzi działalność opodatkowaną VAT, jest właścicielem nieruchomości.

Spółka zamierza zawiązać spółkę osobową prawa handlowego, np. komandytową lub jawną (dalej. SpK), w której Spółka zostanie wspólnikiem. Po zawiązaniu SpK Spółka zamierza wnieść nieruchomość w formie wkładu niepieniężnego do SpK. Wartość wnoszonej przez Spółkę nieruchomości określona zostanie w umowie spółki (i/lub zmianie umowy spółki). Spółka przewiduje przy tym, że wartość rynkowa nieruchomości określona na dzień wniesienia ich do SpK będzie wyższa od wartości księgowej nieruchomości ujawnionej w księgach Spółki.

Jednocześnie, Spółka planuje dokonać rozliczenia omawianej transakcji wniesienia aportem nieruchomości do SpK w taki sposób, by wynagrodzenie otrzymane przez Spółkę w związku z wniesieniem wkładu składało się w części z otrzymanego ogółu praw i obowiązków ("udziału"), a w części ze środków pieniężnych odpowiadających wartości podatku VAT należnego po stronie Spółki w związku z wniesieniem aportu (a nie w całości z otrzymanego "udziału" w odpowiedniej wartości).

W szczególności, zgodnie z planowanym rozliczeniem:

* wartość otrzymanego przez Spółkę "udziału" w SpK odpowiadać będzie wartości netto nieruchomości wnoszonej przez Spółkę w formie wkładu niepieniężnego, natomiast

* kwota VAT należnego z tytułu omawianej transakcji (wniesienie nieruchomości aportem będzie podlegało opodatkowaniu VAT, zależnie od statusu nieruchomości - z mocy prawa lub na skutek złożenia odpowiednich oświadczeń właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego przez strony transakcji), wynikająca z odpowiedniej faktury VAT wystawionej przez Spółkę, uregulowana zostanie przez SpK na rzecz Spółki w formie pieniężnej.

SpK zamierza wykorzystywać przedmiotową nieruchomość nabytą w drodze aportu od Spółki w działalności opodatkowanej VAT lub sprzedać nieruchomość wniesioną przez Spółkę w ramach aportu.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku ewentualnej przyszłej likwidacji SpK w sytuacji, gdy majątek SpK stanowić będą wyłącznie środki pieniężne, przekazanie Spółce przypadającej jej części majątku stanowiło będzie po stronie Spółki jej przychód, a jeżeli tak, to w jaki sposób należy obliczyć dochód Spółki z tego tytułu... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 5)

Zdaniem Spółki, w analizowanym stanie faktycznym, środki pieniężne otrzymane w wyniku likwidacji SpK będą podlegały opodatkowaniu p.d.o.p. jedynie w części przewyższającej określoną w umowie SpK wartość wkładu w formie nieruchomości wniesionej przez Spółkę do SpK i niewypłaconych zysków (opodatkowanych wcześniej po stronie Spółki w proporcji do posiadanego udziału w SpK).

W ocenie Spółki, w przypadku likwidacji i rozwiązania SpK w sytuacji, gdy majątek SpK stanowić będą wyłącznie środki pieniężne, zastosowanie będą miały przepisy art. 92 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm. - dalej: k.s.h.) w związku z art. 103 k.s.h. (który przewiduje, iż do spółki komandytowej, w zakresie nieuregulowanym, stosować należy przepisy dotyczące spółki jawnej), zgodnie z którymi przypadająca do podziału suma spieniężonego majątku spółki komandytowej dzielona będzie między wspólników w stosunku odpowiadającym posiadanym udziałom. W praktyce wypłata na rzecz Spółki, jako wspólnika SpK, spieniężonego majątku likwidacyjnego SpK nastąpi w kwocie nieprzekraczającej sumy wartości wniesionego przez Spółkę wkładu niepieniężnego z dnia aportu (tekst jedn. wartości nieruchomości określonej w umowie SpK) i niewypłaconych zysków (opodatkowanych wcześniej po stronie Spółki w proporcji do posiadanego udziału w SpK).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 i ust. 2 ustawy o p.d.o.p., spółki osobowe są podmiotami neutralnymi podatkowo, tzn. nie są podatnikami p.d.o.p., a osiągane przez te spółki przychody opodatkowane są jako przychody każdego ze wspólników proporcjonalnie do posiadanego przez niego udziału w zyskach spółki, przy odpowiednim zastosowaniu tych samych zasad do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

Przyjmując, iż zwrócony Spółce (jako wspólnikowi) udział w majątku SpK (w wyniku jej likwidacji) podlega opodatkowaniu p.d.o.p. na zasadach wskazanych w art. 5 ustawy o p.d.o.p., to należy przyjąć, iż w świetle powyższej regulacji opodatkowanie dotyczyć będzie jedynie kwoty stanowiące, różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą Spółce w związku z likwidacją SpK, a wartością wkładu Spółki do SpK z dnia jego wniesienia powiększoną o opodatkowany udział w zyskach SpK.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji wydanych przez organy podatkowe, z których jako przykładowe można wskazać:

* interpretację indywidualną z dnia 8 kwietnia 2009 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBI/2/423-262/09/MS, w której organ podatkowy stwierdził, iż: "wypłata na rzecz Spółki spieniężonego majątku likwidacyjnego spółki komandytowej w kwocie nieprzekraczającej sumy określonej w umowie spółki komandytowej wartości wniesionego przez Spółkę wkładu niepieniężnego z dnia aportu i niewypłaconych zysków spółki (opodatkowanych wcześniej po stronie Spółki jako zyski spółki działającej), nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.";

* interpretacje indywidualne z dnia 20 marca 2009 r. wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBI/2/423-1224/08/BG oraz nr IBPBI/2/423-1221/08/PH, zgodnie z którymi w przypadku likwidacji spółki komandytowej należy przyjąć że: "opodatkowanie dotyczyć może jedynie kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy (i) kwotą wypłaconą Spółce w związku z likwidacją podmiotu, a (ii) wartością wkładu Spółki do spółki komandytowej ustaloną przez wspólników na dzień jego wniesienia, wynikającą z umowy spółki, powiększoną o już opodatkowany udział w zysku związany z działalnością spółki komandytowej.";

* interpretację indywidualną z dnia 26 listopada 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPB3/423-1391/08-2/MS, w której organ potwierdził stanowisko podatnika, zgodnie z którym: "w przypadku likwidacji spółki komandytowej dochodem Spółki do opodatkowania z tytułu podziału majątku likwidacyjnego spółki komandytowej będzie wartość tego majątku przekraczająca sumę wartości wniesionego przez Spółkę wkładu z dnia aportu i udziału (kapitałowego) już raz opodatkowanego (jako zyski spółki działającej).";

* interpretację indywidualną z dnia 30 listopada 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPB3/423-705/08/MO, potwierdzającą stanowisko podatnika, zgodnie z którym: "środki pieniężne otrzymane przez Wnioskodawcę w związku z likwidacją spółki komandytowej będą stanowić dla Spółki przychód podlegający opodatkowaniu, w części przekraczającej wartość wkładu wniesionego do spółki komandytowej.";

* interpretację indywidualną z dnia 20 października 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IP-PB3-423-1077/08-2/MS zgodnie z którą: "w przypadku rozwiązania spółki komandytowej, w której Spółka będzie komandytariuszem, wartość majątku spółki komandytowej otrzymanego przez Spółkę będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT w części przekraczającej wartość wkładu niepieniężnego wniesionego przez Spółkę do spółki komandytowej określonej w umowie spółki komandytowej.";

* interpretację indywidualną z dnia 14 października 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPB3/423-371/08/DK, zgodnie z którą: "w przypadku rozwiązania spółki jawnej, w której Spółka będzie jednym ze wspólników, wartość majątku spółki jawnej otrzymanego przez Spółkę będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w części przekraczającej wartość wkładów {pieniężnych i niepieniężnych) wniesionych przez Spółkę do spółki jawnej, która to wartość wkładów określona będzie w umowie spółki jawnej. Wartość wkładu niepieniężnego będzie przy tym równa wartości rynkowej wkładu na dzień wniesienia do spółki jawnej.";

* interpretację indywidualną z dnia 19 września 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IP-PB3-423-968/08-2/MS. zgodnie z którą, w przypadku likwidacji spółki komandytowej "dochodem do opodatkowania Spółki jako komandytariusza SK z tytułu jej likwidacji jest nadwyżka wartości rynkowej majątku otrzymywanego w związku z likwidacją SK nad kosztem objęcia udziału w SK. Jednocześnie koszt objęcia udziału w SK odpowiada wartości wkładu wniesionego przez Spółkę jako komandytariusza do nowo utworzonej SK tytułem objęcia w niej udziału rozumianego jako ogół praw i obowiązków wspólnika SK."; powyższe stanowisko Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie przedstawił ponadto w wiążącej interpretacji z dnia 8 września 2008 r., sygn. IP-PB3-423-960/08-2/MS;

* interpretację indywidualną z dnia 30 czerwca 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IP-PB3-423-531/08-3/MS, w której organ wskazał, iż: "wypłacenie wspólnikowi wartości ustalonego na dzień poprzedzający jego wystąpienie ze spółki udziału kapitałowego nie będzie stanowił przychodu dla Wnioskodawcy do wysokości odpowiadającej wartości wniesionego wkładu określonego w statucie spółki, natomiast nadwyżkę Wnioskodawca powinien zaliczyć do przychodów podatkowych.".

Biorąc powyższe pod uwagę w opinii Spółki, w przypadku rozwiązania SpK, wartość majątku SpK otrzymanego przez Spółkę będzie stanowić dla Spółki przychód podlegający opodatkowaniu w części przekraczającej określoną w umowie SpK wartość aportu wniesionego przez Spółkę do SpK i niewypłaconych zysków (opodatkowanych wcześniej po stronie Spółki w proporcji do posiadanego udziału w SpK).

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, dochodzi do likwidacji spółki osobowej, której majątek stanowią wyłącznie środki pieniężne. W konsekwencji, Wnioskodawca jako wspólnik tej spółki otrzyma część jej majątku polikwidacyjnego, odpowiadającą jego udziałowi w tej spółce. W związku z powyższym, ma on wątpliwości odnośnie skutków podatkowych opisanego zdarzenia, a mianowicie odnośnie sposobu ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Należy zatem wskazać, że ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., określanej w dalszej części skrótem "ustawa o p.d.o.p.") nie zawiera szczególnych uregulowań dotyczących ustalania dochodu (straty) podatnika z tytułu likwidacji spółki osobowej, której był on wspólnikiem. Wobec powyższego, skutki podatkowe likwidacji tej spółki powinny zostać ustalone na zasadach ogólnych.

Na mocy art. 7 ust. 2 ustawy o p.d.o.p., dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. W sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. W celu ustalenia dochodu (straty) wspólnika będącego osobą prawną z likwidacji spółki osobowej konieczne jest zatem ustalenie, czy zgodnie z unormowaniami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zaistnienie tego zdarzenia skutkuje powstaniem przychodów lub prawa potrącenia kosztu uzyskania przychodów.

Należy przy tym wyjaśnić, że omawiana ustawa nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Zgodnie z ww. przepisem, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (art. 12 ust. 1 pkt 1 - 2 ustawy o p.d.o.p.). Na podstawie powołanego art. 12 ust. 1 można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.

Wyjątek od ww. reguły zawiera m.in. art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., mocą którego za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przepis ten pozwala ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń.

W analizowanym przypadku, w związku z likwidacją spółki osobowej, Wnioskodawca otrzyma część jej majątku polikwidacyjnego, tj. część jej środków pieniężnych, odpowiadającą wartości jego udziałów w zyskach tej spółki. Co do zasady, środki pieniężne otrzymane przez Zainteresowanego stanowią jego przychód podatkowy, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.d.o.p. Mając jednak na względzie art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., należy podkreślić, że część tych faktycznie uzyskanych przez Wnioskodawcę środków, mogła być już ujęta w rozliczeniach podatkowych tego podmiotu jako przychody należne - nie będzie wobec tego ponownie wykazywana jako przychody podatkowe w dacie otrzymania.

Kosztami uzyskania przychodów są natomiast - w myśl definicji zawartej w art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. - koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Jak wynika z treści powołanego przepisu, aby dany wydatek mógł zostać uznany za koszt podatkowy musi spełniać łączne następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. nastąpiło faktyczne i definitywne przesunięcie określonej wartości z majątku podatnika do majątku odrębnego podmiotu,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez niego działalnością,

* jego poniesienie było celowe, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a uzyskiwaniem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła,

* nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wobec powyższego, w przypadku likwidacji spółki osobowej, kosztem uzyskania przychodów Wspólnika z tego tytułu są wydatki poniesione przez niego w związku z przystąpieniem do likwidowanej spółki, w tym niezaliczone wcześniej do kosztów podatkowych wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie składników majątku wniesionych do tej spółki, pomniejszone o ewentualne odpisy amortyzacyjne dokonane przez Wspólnika od ich wartości początkowej.

Należy jednak podkreślić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, przedmiotem wkładu Wnioskodawcy do spółki osobowej są nieruchomości. Na moment likwidacji spółki, jej majątek składać się będzie natomiast wyłącznie ze środków pieniężnych. Oznacza to, że w trakcie funkcjonowania, spółka osobowa dokona sprzedaży przedmiotowych nieruchomości w celu spieniężenia swojego majątku. W związku z powyższym, wydatki Wnioskodawcy na nabycie przedmiotowych nieruchomości zostaną przez niego rozliczone w związku ze zbyciem nieruchomości.

Wbrew twierdzeniom Spółki, dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w analizowanej sytuacji nie ma znaczenia wartość jego wkładu do spółki osobowej na dzień wniesienia. W istocie bowiem, wartość ta stanowi jedynie efekt dokonanej na określony moment wyceny składników majątkowych będących jego własnością. Nie można utożsamiać określenia wartości wkładu do spółki osobowej z poniesieniem kosztu w celu przystąpienia do tej spółki. Kosztem takim, jak wskazano powyżej są w szczególności wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, a nie późniejsza wycena ich wartości.

Stanowisko Spółki w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 5 jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Odnosząc się do powoływanych we wniosku postanowień i interpretacji organów podatkowych stwierdzić należy, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Nadmienić należy, iż w sprawach będących przedmiotem pytań oznaczonych we wniosku Nr 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.