IBPBI/2/423-838/11/PC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2011 r. (data wpływu do tut. BKIP 7 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) - jest prawidłowe.

W dniu 7 lipca 2011 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka jest częścią międzynarodowego koncernu, który produkuje nowoczesne aktywne systemy bezpieczeństwa takie jak układy kierownicze, hamulce i układy zawieszenia, a także zaawansowane systemy bezpieczeństwa pasażerów.

Spółka przystąpiła do systemu zarządzania płynnością finansową typu "Zero balancing cash pooling scheme" (dalej: "System"), który działa w ramach grupy spółek należących do koncernu. Celem Systemu jest optymalizacja pozycji finansowej podmiotów należących do koncernu. Poprzez przystąpienie do Systemu Spółka zyskuje lepsze warunki w zakresie zarządzania środkami oraz operacji finansowych niż byłaby w stanie uzyskać samodzielnie.

System dotyczy rozliczeń dokonywanych w walucie polskiej (PLN). Środki finansowe w ramach Systemu udostępniają - wyłącznie trzy spółki należące do koncernu, podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (dalej: "Uczestnicy Systemu"). W Systemie uczestniczy również należąca do koncernu spółka T., podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Niemczech, która pełni rolę agenta Systemu (dalej: Agent).

W związku z powyższym Spółka uczestniczy w Systemie na podstawie dwóch umów:

Dla Uczestników Systemu prowadzone są rachunki bankowe w PLN. Uczestnicy Systemu korzystają z odrębnych rachunków w Banku, z których każdy jest rachunkiem bieżącym, służącym do prowadzenia bieżących rozliczeń na zlecenie poszczególnego Uczestnika Systemu. Dla Agenta (określonego w Umowie z Bankiem jako "Posiadacz Główny") z kolei Bank prowadzi "Rachunek Rozliczeniowy" oraz "Rachunek Główny".

Zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem, na podstawie odrębnej umowy kredytowej, Bank udzieli każdemu z Uczestników Systemu kredytu w jego rachunku. Warunki kredytu, w tym w szczególności sposoby zabezpieczenia spłaty kredytu, zostaną określone każdorazowo w umowie o kredyt, zawieranej pomiędzy Bankiem, a Uczestnikiem Systemu. Każdy z Uczestników udzieli Bankowi nieodwołalnego przez czas obowiązywania Umowy z Bankiem pełnomocnictwa, z prawem udzielania dalszych pełnomocnictw wyłącznie pracownikom Banku, do dysponowania środkami pieniężnymi na swoim rachunku objętym postanowieniami Umowy z Bankiem i w zakresie z niej wynikającym.

Rozliczenia z Bankiem z tytułu udziału w Systemie odbywają się zgodnie z postanowieniami Umowy z Bankiem w następujący sposób:

Na koniec każdego dnia roboczego oraz po wykonaniu czynności opisanych powyżej, jeżeli:

Zasadniczo więc Umowa z Bankiem koncentruje się na zarządzaniu łączną nadwyżką lub niedoborem na wszystkich rachunkach Uczestników Systemu.

Na podstawie Umowy z Agentem, polskie spółki będące Uczestnikami Systemu korzystają z udostępnianych sobie nawzajem Środków w ramach Systemu, z tym że operacje przelewu środków wykonywane są za pośrednictwem Agenta. Zgodnie z Umową, Uczestnikowi Systemu można udostępnić środki do maksymalnej kwoty określonej w Umowie; uzyskuje on również prawo do wniesienia do Systemu środków w nieograniczonej kwocie.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, Agent będzie zobowiązany do założenia i prowadzenia odpowiedniej wewnętrznej ewidencji księgowej, w której dokona zapisów księgowych wszystkich operacji:

Każdego dnia zostaje wyliczone przez Agenta aktualne saldo należności/zobowiązań Spółki wynikających z uczestnictwa w Systemie. Z końcem każdego miesiąca Agent przekazuje Uczestnikom Systemu zestawienie dokonanych operacji. Na koniec miesiąca następuje pobranie lub przekazanie odsetek wynikających z uczestnictwa w Systemie.

Rozliczenie dokonywane przez Agenta obejmuje:

Z tytułu wykonywania powyższych czynności. Agentowi przysługiwać będzie stałe wynagrodzenie określone w Umowie, płatne z dołu do 31 grudnia danego roku kalendarzowego. Wynagrodzenie nie będzie uzależnione od ilości środków przekazywanych w ramach Systemu, ani od różnicy pomiędzy kwotą odsetek należnych danemu Uczestnikowi Systemu, a kwotą odsetek do zapłaty przez innego Uczestnika Systemu korzystającego ze środków (tzw. spreadu).

Podsumowując, Umowa koncentruje się na zarządzania nadwyżkami i niedoborami w ramach poszczególnych rachunków Uczestników Systemu. Dopiero gdy efektem operacji zarządzania nadwyżkami/niedoborami przez Agenta będzie łączna nadwyżka/niedobór, wówczas kwotami tymi będzie zarządzał Bank.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy odsetki od zobowiązań Wnioskodawcy wobec innych Uczestników Systemu przekazywane za pośrednictwem Agenta w związku z funkcjonowaniem Systemu podlegają ograniczeniom niedostatecznej kapitalizacji określonym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od zobowiązań Spółki wypłacane Uczestnikom Systemu za pośrednictwem Agenta w związku z uczestnictwem w Systemie nie podlegają ograniczeniom niedostatecznej kapitalizacji zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm. - dalej: "ustawa o p.d.o.p."). W konsekwencji, nawet jeżeli pozostali uczestnicy Systemu byliby powiązani ze Spółką w sposób określony w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub pkt 61 ustawy o p.d.o.p., odsetki wypłacane przez Spółkę za pośrednictwem Agenta podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów bez względu na ograniczenia zawarte w tych przepisach ustawy u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

* odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 60),

* odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 61).

Z kolei na podstawie art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p. przez pożyczki, o których mowa powyżej rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Zdaniem Spółki, powyższe zobowiązania Spółki wobec Uczestników Systemu powstające w związku z przelewami wykonywanymi w ramach Systemu za pośrednictwem Agenta nie spełniają definicji pożyczki określonej w art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p., a w szczególności:

* nie jest skonkretyzowany przedmiot umowy, tzn. nie dochodzi do przeniesienia własności określonej ilości pieniędzy, gdyż przelewy są wykonywane automatycznie, w wysokości aktualnego, wyliczanego codziennie, salda rachunku Spółki,

* w momencie zawarcia Umowy nie są skonkretyzowane strony, które będą dokonywać wzajemnych (zarządzanych przez Agenta) operacji finansowania niedoborów na rachunkach Uczestników Systemu, a tym samym nie może być mowy o zwrocie tej samej ilości pieniądza, gdyż, co do zasady nie ma możliwości powiązania środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie przejściowych niedoborów na rachunkach Spółki z Uczestnikiem Systemu efektywnie finansującym takie niedobory;

* w analizowanej sytuacji nie dochodzi również do emisji papierów wartościowych o charakterze dłużnym, ani utworzenia depozytu nieprawidłowego, czy też lokaty.

W świetle powyższego, nie ma podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 ani pkt 61 ustawy o p.d.o.p. i odsetki wypłacane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w Systemie nie podlegają ograniczeniom z zakresu niedostatecznej kapitalizacji. Umowy, na podstawie których Spółka uczestniczy w Systemie, nie spełniają warunków niezbędnych do uznania ich za umowy pożyczki zgodnie z powyższą definicją. Uczestnicy Systemu zobowiązują się do konsolidowania swoich środków ze środkami innych podmiotów uczestniczących w Systemie, a nie do pożyczenia ich konkretnemu Uczestnikowi Systemu. Ponadto, zgodnie z założeniem Systemu w sytuacji, gdy Spółka będzie wykazywać saldo ujemne na rachunku, zostanie ono pokryte ze środków, które w ramach Systemu udostępnili Uczestnicy Systemu wykazujący salda dodatnie (w tym również Spółka). W związku z tym, z chwilą pełnego wdrożenia Systemu, Spółka nie będzie w stanie stwierdzić, czy i w jakiej części oraz jaki konkretnie podmiot udzielił Spółce finansowania, będzie jedynie wiadomo, że jest to podmiot Polski.

W świetle przytoczonych argumentów, a w szczególności z uwagi na fakt, że relacje Spółki z Uczestnikami Systemu w ramach Systemu nie stanowią umowy pożyczki/pożyczek, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przepisy o niedostatecznej kapitalizacji nie mają zastosowania do odsetek płaconych przez niego pozostałym Uczestnikom Systemu za pośrednictwem Agenta. W związku z tym przedmiotowe odsetki nie podlegają ograniczeniom określonym w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub pkt 61 ustawy o p.d.o.p.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów, np. w interpretacji Indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 lipca 2009 r. (IPPB3/423-323/09-5/ER), w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 maja 2009 r. (IPPB3/423-86/09-6/ER), w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 maja 2009 r. (IPPB3/423-150/09-2/ER).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 - 3 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.