IBPBI/2/423-558/09/AP - Czy kosztem uzyskania przychodu w związku z transakcją nabycia akcji w drodze konwersji wierzytelności będzie dla spółki wartość nominalna udzielonych pożyczek wraz z odsetkami od nich?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 25 lutego 2009 r.) uzupełnionym 1 kwietnia 2009 r. to udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia wysokości kosztów uzyskania przychodów w związku z udzielonymi przez Spółkę pożyczkami - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 lutego 2009 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie wysokości kosztów uzyskania przychodów w związku z udzielonymi przez Spółkę pożyczkami.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 27 marca 2009 r. wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 1 kwietnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka zamierza nabyć nowo wyemitowane akcje w podwyższonym kapitale zakładowym niemieckiego podmiotu powiązanego (zwanego dalej "Spółką Córką") w drodze konwersji własnych wierzytelności Spółki wobec Spółki Córki. Wierzytelnościami Spółki są udzielone, oprocentowane pożyczki. Spółka obejmie nowoutworzone akcje w drodze konwersji wierzytelności w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności Spółki z tytułu udzielonych pożyczek. Wartość wkładu niepieniężnego, będąca jednocześnie wartością emisyjną akcji ustalona zostanie na poziomie rynkowym, na bazie wyceny przeprowadzonej przez biegłego rewidenta. Ustalona w powyższy sposób wartość emisyjna wyemitowanych akcji będzie odbiegać od ich wartości nominalnej. Wycena pożyczek wraz z odsetkami (wartość emisyjna) może odbiegać też od ich wartości wynikającej z umów o udzieleniu pożyczek zawartych pomiędzy Spółką i Spółką Córką.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy kosztem uzyskania przychodu w związku z tą transakcją będzie dla Spółki wartość nominalna udzielonych pożyczek wraz z odsetkami od nich (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, kosztami uzyskania przychodów w związku z powyższą transakcją będą ujęte w księgach Spółki na dzień ich udzielenia wartości nominalne udzielonych pożyczek wraz z należnymi odsetkami za okres od udzielenia pożyczek do dnia konwersji wierzytelności.

Dopuszczalność konwersji

Istota konwersji polega na tym, że w jej wyniku dochodzi do objęcia akcji przez wierzyciela spółki w zamian za przysługujące mu wobec niej wierzytelności. Tym samym w analizowanym stanie faktycznym zobowiązanie niemieckiej spółki powiązanej względem Spółki wygaśnie, a pakiet własnościowy w Spółce Córce ulegnie zwiększeniu o dodatkowe akcje. Należy podkreślić, że dopuszczalność takiej formy wygasania zobowiązań, pomimo, że podwyższenie następuje bez jednoczesnego przekazania spółce - dłużnikowi wkładu pieniężnego na kapitał jest powszechnie akceptowalne. Przyjmuje się, że taka forma spłaty wierzytelności jest możliwa pod warunkiem, że spółka w chwili dokonania konwersji nie jest niewypłacalna, a wartość podwyższonego kapitału znajduje odzwierciedlenie w jej aktywach.

W zakresie dopuszczalności konwersji wierzytelności udziałowca wobec spółki wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z 26 marca 1993 r. (III CZP 20/93). Podobne stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w piśmie nr PO4/AS-722-1037/95 z dnia 14 lutego 1996 r. Ministerstwo Finansów uznało, że zgodnie z art. 453 Kodeksu Cywilnego wydanie pożyczkodawcy akcji zamiast spłaty pożyczki powoduje wygaśnięcie zobowiązania, a konwersja jako forma wygasania zobowiązań jest akceptowalna. W konsekwencji, zastosowanie przez Spółkę w analizowanym stanie faktycznym instytucji konwersji pożyczki na akcje nie budzi jakichkolwiek wątpliwości.

Koszty uzyskania przychodów

Zdaniem Spółki, skoro w analizowanym stanie faktycznym czynność objęcia akcji implikuje powstanie po stronie Spółki przychodu na podstawie przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT, zatem zachodzi potrzeba określenia co stanowi w tym przypadku koszt jego uzyskania.

Koszt ten ustala się, zgodnie z art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy o CIT na dzień objęcia akcji w spółce powiązanej. Zgodnie z regulacją tego artykułu jeżeli akcje zostały tak jak w przypadku Spółki objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności kosztem uzyskania przychodu są wydatki faktycznie poniesione na ich nabycie, pod warunkiem, że wydatków tych wcześniej Spółka nie zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów. Ze względu na fakt, iż zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w związku z tym również wydatkowanie środków pieniężnych na udzielenie pożyczek nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. W konsekwencji, zdaniem Spółki warunek określony w art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy odnośnie uznania wartości nominalnej wierzytelności z tytułu pożyczek, będących przedmiotem wkładu niepieniężnego za koszt uzyskania przychodu, został spełniony. Wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu udzielenia przedmiotowych pożyczek pierwotnie nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów. Powyższe powoduje, że wartość nominalna pożyczek będących przedmiotem wkładu niepieniężnego, stanowi koszt uzyskania przychodu określonego w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy. Stanowisko Spółki w tym zakresie zostało potwierdzone decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w z dnia 24 maja 2007 r. (sygn. 1401/BP-II/4210-15/07/EŹ).

Zdaniem Spółki, za koszt uzyskania przychodów uznać również należy odsetki od pożyczek za okres od ich udzielenia do dnia objęcia akcji, gdyż one również odnoszą się do wydatków związanych z uzyskaniem przychodu w postaci objętych akcji w niemieckiej spółce powiązanej. W przypadku przedstawionym przez Spółkę fakt poniesienia przez Podatnika określonych wydatków na udzielenie pożyczek wykreował bowiem po stronie Spółki wierzytelności będące przedmiotem aportu, obejmujące zarówno kwotę pożyczek jak i należnych odsetek. W takim ujęciu Spółka uważa, że pożyczki wraz z odsetkami stanowiły wydatki na nabycie składników majątkowych w postaci akcji, w rozumieniu art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy o CIT. Biorąc pod uwagę, że przedmiotowe wydatki nie zostały przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, spełnione zostały wszelkie przesłanki dla ich rozliczenia w rachunku podatkowym: przychód-koszt transakcji konwersji wierzytelności na kapitał. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Piasecznie w postanowieniu z dnia 1 kwietnia 2004 r. (sygn. US18/ZD/FD/415/362/2004) uznał - w odniesieniu do analogicznej regulacji art. 22 ust. 1e pkt 2 lit. a) ustawy o PIT, że kosztem uzyskania przychodów w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego w zamian za objęcie akcji jest wartość tego wkładu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), za koszty uzyskania przychodów uznaje koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zatem, aby wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, winien pozostawać w związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika oraz nie może być wymieniony w art. 16 ust. 1 ustawy, jako wydatek niestanowiący kosztów uzyskania przychodów.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1j pkt 3 ww. ustawy, w przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część - na dzień objęcia tych udziałów (akcji), wkładów - ustala się koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 w wysokości faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie innych niż wymienione w pkt 1 i 2 składników majątku podatnika - jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki.

Zgodnie z art. 15 ust. 1o powołanej ustawy, jeżeli podatnik w związku z obejmowaniem udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny poniósł wydatki związane z objęciem tych udziałów (akcji), to wydatki te powiększają koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 1j. Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawca będzie miał prawo zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartości nominalnej udzielonych pożyczek.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca będzie miał także możliwość zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatków faktycznie poniesionych, związanych z objęciem udziałów w zamian za wkład niepieniężny, stosownie do art. 15 ust. 1o powołanej ustawy. Za wydatki faktycznie poniesione o jakich mowa w powołanym wcześniej art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie można uznać odsetek od pożyczek. Odsetki te nie są bowiem wydatkiem "faktycznie poniesionym". W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powoływanych we wniosku interpretacji podatkowych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.