IBPBI/2/423-553/09/PC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 5 maja 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 12 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na usunięcie uszkodzeń w przewożonym towarze - jest prawidłowe.

W dniu 12 maja 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na usunięcie uszkodzeń w przewożonym towarze.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka wykonuje usługę przewożenia samochodów na autotransporterach. Obok tego Spółka działa także jako spedytor, zlecając wykonanie tej usługi podwykonawcom. W trakcie wykonywania tych usług zdarza się nierzadko, iż przewożone na transporterze samochody ulegają drobnym uszkodzeniom, np. porysowanie lakieru, odpryski na lakierze etc. Szkody te powstają bez jakiejkolwiek winy kierowcy, gdyż często przyczyną są np. drobne kamyki, na które najeżdżają samochody na drogach, a które uderzają w przewożony ładunek. Kierowcy podatnika nie mają na to żadnego wpływu. Zdarzały się również duże uszkodzenia samochodów, spowodowane np. gradobiciem czyli czynnikiem w 100% losowym, niezależnym od kierowcy ani od Spółki. Kontrahenci odbierając od Spółki przewożony ładunek sprawdzają jego stan. W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń kontrahenci albo obciążają Spółkę notą za szkodę, albo wymagają naprawy przewożonego towaru. Obecnie zgłaszane szkody wnioskodawca naprawia własnym sumptem lub wypłaca odszkodowania. Obciążenie odszkodowaniem wyliczane jest na podstawie kalkulacji kosztu naprawy wyrządzonej szkody. Obecnie tego typu sytuacje finansowane są z polisy OC przewoźnika.

Spółka zamierza jednak zrezygnować z polisy OC przewoźnika. Chciałaby utworzyć rezerwę finansową na potrzeby finansowania usuwania we własnym zakresie (lub z pomocą podwykonawców) szkód których przewożone towary doznały w transporcie. Szkody byłyby likwidowane nie poprzez wypłatę odszkodowania ale wyłącznie poprzez naprawę uszkodzonych towarów własnym sumptem i na własny koszt. Taki sposób naprawienia szkody zostałby uzgodniony z kontrahentem.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy kwota wydatków poniesionych na usunięcie uszkodzeń w przewożonym towarze, który im uległ w trakcie transportu jest kosztem uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w zapytaniu sytuacja podlega regułom wynikającym z przepisów Kodeksu cywilnego (określanego dalej skrótem "k.c.") oraz z ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601; ost. zm. w Dz. U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935), jeżeli umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej (np. konwencja CMR). W świetle tych reguł przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie usług transportowych ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki (art. 65 ust. 1 powołanej ustawy). Przedsiębiorca odpowiada za szkody również wtedy, gdy zleci wykonywanie usługi podwykonawcy, co wynika z art. 5 powołanej ustawy. Naruszenie tych obowiązków traktowane jest jako nienależyte wykonania umowy, podlegające reżimowi odpowiedzialności kontraktowej. Zatem ten, kto poniósł szkodę w wyniku np. uszkodzenia towaru podczas transportu, może żądać od przewoźnika odszkodowania. Podobnie sprawę regulują przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy spedycji. Zgodnie z art. 799 k.c. spedytor jest odpowiedzialny za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, chyba że nie ponosi winy w wyborze. Jedyna modyfikacja odpowiedzialności za podwykonawców w zakresie umowy spedycji polega na fakcie, iż odpowiedzialność spedytora za ich działania i zaniechania, rozpatrywana na podstawie art. 799 k.c., opiera się na domniemaniu winy w wyborze. A zatem ciężar udowodnienia braku tej winy i zachowania należytej staranności przy wyborze podwykonawcy spoczywa na spedytorze (art. 6 k.c.). Nie wystarczy zatem zbadać tylko obowiązki "wynikające z umowy spedycji zawartej przez strony", ale także, a nawet przede wszystkim okoliczności, którymi kierował się spedytor przy wyborze przewoźnika. Sama okoliczność, że wybór padł na przewoźnika profesjonalnego nie jest równoznaczna z brakiem winy w wyborze. Należyta staranność spedytora w rozumieniu art. 355 k.c. jest zachowana, jeżeli wykaże, że powierzył określone usługi przewozowe przewoźnikowi, którego profesjonalizm i poziom świadczonych usług budził zaufanie. Zaufanie spedytora oparte musi być na jego wiedzy dotyczącej poziomu usług świadczonych przez wybranego przewoźnika. Jeżeli jednak Spółka - jako spedytor - posługuje się niewielkimi firmami spedycyjnymi o znacząco mniejszym potencjale i doświadczeniu, nie sposób zwolnić się z odpowiedzialności cywilnej i przerzucić ją na podwykonawcę. Innymi słowy - przewoźnik odpowiada zawsze za szkody wyrządzone przez podwykonawców. Spedytor również ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez jego podwykonawców, z tym, że może się od takiej odpowiedzialności uwolnić, jeżeli wykaże, że nie ponosi winy w wyborze.

Zasadą jest więc, że bez względu na fakt, czy świadczenie usług następuje bezpośrednio przez Spółkę, czy też przez podwykonawców, to Spółka odpowiada wobec swojego kontrahenta, który poniósł szkodę w wyniku nienależytego wykonania umowy przez takiego podwykonawcę. Oczywiście Spółce przysługuje - jako poszkodowanemu - prawo do roszczenia regresowego względem podwykonawcy, z którego winy szkoda powstała.

Zgodnie z art. 363 k.c. naprawienie szkody - wg wyboru poszkodowanego - może się odbywać bądź to w naturze (poprzez przywrócenie stanu poprzedniego), bądź to w pieniądzu (poprzez wypłatę ekwiwalentu równowartego obniżeniu wartości oraz kosztów naprawy). Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, ażeby umówić się z kontrahentem w ten sposób, że szkoda zawsze będzie usuwana poprzez przywrócenie przez podatnika towaru do stanu poprzedniego (poprzez naprawę siłami własnymi lub podwykonawców).

Z podatkowego punktu widzenia sprawa przedstawia się następująco;

Ogólna zasada kwalifikowania kosztów do kosztów uzyskania przychodów (art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.p./0) nakazuje łączne spełnienie dwóch warunków:

* celem kosztu powinno być osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* koszt nie może być wymieniony w katalogu rodzajowo określonych kosztów (zawartym w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.), które są wyłączone z tej kategorii kosztów.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p., do kosztów podatkowych nie zalicza się jedynie kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów oraz wykonywanych robót i usług. Jest to jedyne wyłączenie, które obejmuje koszty związane z naprawą szkody. Nie dotyczy ono jednak sytuacji opisanej w pytaniu. Pozostaje zatem dokonać analizy na tle ogólnej definicji kosztu uzyskania przychodu. Działania podmiotu gospodarczego mogą czasami doprowadzić do naruszenia dóbr innych osób i z tego tytułu może być on zmuszony do zrekompensowania wyrządzonej szkody, w tym zapłaty kary umownej lub odszkodowania, albo naprawienia szkody w naturze poprzez przywrócenie stanu poprzedniego towaru. Sytuacja opisana w pytaniu nie mieści się w dyspozycji art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p., albowiem mamy do czynienia z fizycznym przywróceniem uszkodzonego towaru do stanu poprzedniego. Równowartość wydatków poniesionych na naprawienie szkody powstałej w przewożonym ładunku w trakcie wykonywania usługi transportowej może więc być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, gdyż jest to wydatek służącyosiąganym przychodom oraz zabezpieczeniu źródła przychodów. Nieusunięcie szkód narażałoby podatnika na utratę kluczowych klientów.

Zatem wydatek poniesiony na naprawę przewożonego towaru Spółka może zaliczyć do kosztów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.