IBPBI/2/423-47/10/MO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 8 stycznia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów spółek kapitałowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 stycznia 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów spółek kapitałowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka zawarła umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej organów spółek kapitałowych.

Zgodnie z zawartą umową w zamian za składkę określoną kwotowo dla całej polisy, ubezpieczyciel podejmuje następujące zobowiązania:

Zgodnie z umową ubezpieczenia ubezpieczonymi są spółka i podmioty zależne, wszelkie osoby fizyczne, które były, są obecnie lub będą członkiem zarządu, członkiem rady nadzorczej, dyrektorem generalnym, dyrektorem finansowym, prokurentem, głównym księgowym lub dowolnym pracownikiem jak również, w ograniczonym zakresie spadkobiercy powyższych osób oraz ich małżonkowie. Należy zaznaczyć, że spółka i podmioty zależne będą ubezpieczonymi wyłącznie w odniesieniu do roszczeń z tytułu papierów wartościowych oraz sporów pracowniczych, a także wszelkich roszczeń, objętych zakresem ubezpieczenia w stosunku do spółki wynikłych z czynu bezprawnego osoby objętej ubezpieczeniem.

Zgodnie z postanowieniami umowy ubezpieczenia ma ona zastosowanie do każdego ubezpieczonego w taki sam sposób i w takim samym zakresie, jak gdyby dla każdego z nich została zawarta oddzielna umowa ubezpieczenia. Pomimo ilości ubezpieczonych objętych ochroną łączna kwota należna z tytułu umowy ubezpieczenia nie przekroczy sumy ubezpieczenia.

Spółka jest mianowana i upoważniona do działania w imieniu ubezpieczonych oraz spółki w odniesieniu do wszelkich spraw dowolnego rodzaju odnoszących się do zawartej umowy ubezpieczenia lub mających na nią wpływ. Zgodnie z konstrukcją umowy wszelkie świadczenia wynikające z ubezpieczenia będą wypłacane spółce lub osobą trzecim, ubezpieczenia mogą jedynie uzyskać zwrot poniesionych kosztów w celu obrony przed roszczeniami oraz odwołania od nich.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszt składki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej organów spółek kapitałowych będzie stanowił koszt uzyskania przychodu Spółki.

Zdaniem Spółki, jako ubezpieczający i płatnik składek ma bezpośredni interes majątkowy w posiadaniu takiego ubezpieczenia, ponieważ jest podmiotem uprawnionym do otrzymania odszkodowania z zawartej polisy. Ubezpieczeni mogą jedynie uzyskać zwrot poniesionych kosztów w celu obrony przed roszczeniami oraz odwołania od nich, jednak taka wypłata jest możliwa tylko w sytuacji kiedy postępowanie będzie prowadzone przeciw konkretnej osobie, która w momencie opłacania składek nie jest znana. Wypłata ewentualnego odszkodowania nie wiąże się z koniecznością przypisania konkretnej osobie znanej z imienia i nazwiska odpowiedzialności za popełnienie czynu bezprawnego tj. dowolnego faktycznego lub rzekomego błędu, nieprawdziwego oświadczenia, oświadczenia wprowadzającego w błąd, zaniechanie, zaniedbanie, naruszenie obowiązków, nadużycie zaufania, które ubezpieczeni działając w ramach swoich uprawnień próbowali popełnić, rzekomo popełnili albo dowolną inną sprawę będącą podstawą roszczenia przeciwko ubezpieczonym z powodu pełnienia przez nich takich funkcji.

Zatem zawarte ubezpieczenie nie będzie pokrywać ewentualnych strat poniesionych przez ubezpieczonych, ani zwalniać ich z odpowiedzialności za poniesienie szkody, będzie jedynie zabezpieczać głównie spółkę przed ewentualnymi konsekwencjami źle podjętych decyzji przez ubezpieczonych. Należy zwrócić uwagę iż w przypadku braku przedmiotowego ubezpieczenia, Spółka ponosiłaby wymierną stratę finansową, nie mogąc wyegzekwować straty od osób odpowiedzialnych za szkodę, w przeważającej większości ewentualne odszkodowania są dużo wyższe niż ewentualne odszkodowanie uzyskane od osoby odpowiedzialnej.

Ponadto, zdaniem Spółki, nie będzie miał zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych gdyż w przypadku przedmiotowej umowy katalog ubezpieczonych jest bardzo szeroki i poza samą spółką i jej pracownikami obejmuje również osoby nie będące jej pracownikami, dlatego nieuprawnionym byłoby twierdzenie, że składka odnosi się do ubezpieczenia na rzecz pracowników. Ponadto w ocenie spółki w przedstawionym stanie faktycznym, ze względu na anonimowość ubezpieczonych, szacunkowy podział składki na rzecz pracowników i innych podmiotów nie byłby możliwy. W rezultacie przepis ten nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Podsumowując ubezpieczenie chroni przede wszystkim interesy spółki, chroniąc ją przed ewentualnymi stratami finansowymi oraz utratą płynności finansowej. Spółka opłaca składkę, co stanowi dla niej koszt uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów i które nie zostały wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1. Z powyższego wynika, że określony wydatek, nie wymieniony w katalogu wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, może stanowić koszt uzyskania przychodu pod warunkiem, że między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu zachodzi związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zachowanie przychodu podatnika.

Wydatki, które Spółka zamierza ponieść na opłacenie składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej organów spółek kapitałowych tj. wszelkich osób fizycznych, które były, są obecnie lub będą członkiem zarządu, członkiem rady nadzorczej, dyrektorem generalnym, dyrektorem finansowym, prokurentem, głównym księgowym lub dowolnym pracownikiem jak również, w ograniczonym zakresie spadkobiercy powyższych osób oraz ich małżonkowie, nie mają na celu osiągnięcia przychodów przez Spółkę; mają na celu chronić od odpowiedzialności osoby pełniące określone funkcje w organach Spółki.

Jednocześnie, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

Biorąc powyższe pod uwagę, kosztem uzyskania przychodów mogą być opłacone przez pracodawcę składki z tytułu zawartych lub odnowionych na rzecz pracowników umów ubezpieczenia:

Nie będą natomiast kosztem uzyskania przychodów składki płacone z tytułu umów ubezpieczenia innych niż wymienione powyżej. Ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej mieszczą się w innych grupach ryzyka, to jest w dziale II grupa 10 - 13, zatem ponoszone przez Spółkę wydatki z tytułu opłacania składek na ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej pracowników nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Z powołanego przepisu wynika pośrednio, że również składki opłacane na rzecz osób wchodzących w skład władz Spółki, a nie będących pracownikami Spółki, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Dodatkowo stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Zawarta umowa ubezpieczenia dotyczy odpowiedzialności cywilnej poszczególnych kategorii osób, zatem opłacane składki dotyczą nie samej Spółki (jej działalność), ale innych podmiotów (osób fizycznych: członków zarządu oraz członków rady nadzorczej), za ich działania, bądź zaniechania.

Osoba fizyczna, przyjmując funkcję członka zarządu lub zasiadając w radzie nadzorczej Spółki za określone wynagrodzenie, przyjmuje jednocześnie odpowiedzialność za pełnienie tej funkcji.

Skoro Wnioskodawca de facto ponosić będzie koszty składki z tytułu umowy ubezpieczenia, które dotyczyć mają innych podmiotów i powinny być przez nie finansowane, to wydatki takie nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów Spółki.

Podsumowując, w oparciu o przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż koszt składki ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej organów spółek kapitałowych nie będzie stanowił kosztu uzyskania przychodu Spółki.

Stanowisko należy zatem uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.