IBPBI/2/423-448/10/MO - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki z o.o. wydatków w postaci opłat notarialnych oraz sądowych związanych z umorzeniem udziałów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 16 marca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki związane z umorzeniem udziałów stanowią koszt uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 marca 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki związane z umorzeniem udziałów stanowią koszt uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką z o.o. produkującą kondensatory, konstrukcje stalowe, zbiorniki ze stali, dennice itp. Jeden z udziałowców Spółki został postawiony w stan upadłości i wystawił do sprzedaży posiadane 11,80% udziałów Spółki. W celu zablokowania możliwości zakupu udziałów Spółki przez konkurenta Spółki (który prowadzi działalność o profilu takim jak Spółka) i pozbawienia go możliwości dostępu do informacji o technologii produkcji Spółki oraz do jej bazy danych o odbiorcach i dostawcach i ewentualnemu wykorzystaniu ich do przejęcia produkcji Spółki.

Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwałę o nabyciu udziałów w celu ich umorzenia. Umorzenie udziałów nastąpi z funduszu tworzonego z odpisów z czystego zysku z lat poprzednich. Z umowy wynika, te koszty związane z umorzeniem udziałów (koszty notariusza sporządzającego umowę, opłata za dokonanie zmian w KRS) ponosi Spółka.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy poniesione wydatki (koszty notariusza sporządzającego umowę, opłata za dokonanie zmian w KRS) stanowią koszt uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia...

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 15 ust 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W związku z tym, że powodem zakupu własnych udziałów w celu ich umorzenia było uniemożliwienie konkurencji dostępu do informacji o technologii oraz do bazy danych o odbiorcach i dostawcach Spółki co w konsekwencji pozwoliło na zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów Spółki, ponadto wydatki na zakup udziałów własnych spółki w celu ich umorzenia nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 jako koszty niestanowiące koszty uzyskania przychodów, Spółka uważa, że poniesione koszty będą stanowiły koszty uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm. - dalej: "ustawa o p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Warunkiem koniecznym zakwalifikowania konkretnego wydatku do kosztu uzyskania przychodów jest występowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

Kosztami uzyskania przychodu są więc wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.

Możliwość nabycia przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością własnych udziałów w celu ich umorzenia wynika z treści art. 200 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), który stanowi, iż Spółka nie może obejmować lub nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. Zakaz ten dotyczy również obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę albo spółdzielnię zależną. Wyjątek stanowi nabycie w drodze egzekucji na zaspokojenie roszczeń spółki, których nie można zaspokoić z innego majątku wspólnika, nabycie w celu umorzenia udziałów oraz nabycie albo objęcie udziałów w innych przypadkach przewidzianych w ustawie.

Kwestie związane z umarzaniem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością normuje art. 199 Kodeksu spółek handlowych, który stanowi, iż udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).

Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 ww. ustawy).

Umorzenie udziałów może przybrać dwie formy:

Ustawodawca wskazał, iż umorzenie udziałów z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 6 Kodeksu). W razie zaś umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego (wówczas bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów).

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Walne Zgromadzenie Spółki w celu zablokowania możliwości zakupu udziałów Spółki przez konkurenta Spółki, który prowadzi działalność o profilu takim jak Spółka i pozbawienia go możliwości dostępu do informacji o technologii produkcji Spółki oraz do jej bazy danych o odbiorcach i dostawcach i ewentualnemu wykorzystaniu ich do przejęcia produkcji Spółki, podjęło uchwałę o nabyciu udziałów w celu ich umorzenia. Umorzenie udziałów nastąpi z funduszu tworzonego z odpisów z czystego zysku z lat poprzednich.

Odnosząc powyższe do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego należy stwierdzić, że wydatki tj. koszty notariusza sporządzającego umowę, opłata za dokonanie zmian w KRS, poniesione przez Spółkę w celu umorzenia udziałów nie przyczynią się do osiągnięcia przez Nią przychodów ani zachowania bądź zabezpieczenia źródła Jej przychodów. Należy zatem stwierdzić, iż ww. wydatki Spółka nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, gdyż brak jest związku przyczynowo-skutkowego poniesionego wydatku z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami.

Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia stwierdzić należy, iż wśród wskazanych w przepisach ustawy zdarzeń prawnych powodujących powstanie przychodu nie wskazano wprost ww. sytuacji. Niezależnie jednak od faktu, iż katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny należy stwierdzić, iż czynność nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia na gruncie ustawy o p.d.o.p. jest dla Spółki neutralna podatkowo. Tym samym koszty związane z umorzeniem udziałów jako związane ze zdarzeniem obojętnym podatkowo dla Spółki nie mogą stanowić kosztów podatkowych. Nie mogą bowiem pomniejszać podstawy opodatkowania, a tym samym wysokości obciążenia podatkowego wydatki związane ze zdarzeniem nieobjętym zakresem przedmiotowym ustawy o p.d.o.p.

Stanowisko Spółki jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.