IBPBI/2/423-404/10/AP - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych składek opłacanych z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, rady nadzorczej i prokurentów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 12 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, rady nadzorczej oraz prokurentów (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 marca 2010 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, rady nadzorczej oraz prokurentów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka zamierza zawrzeć umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dla Członków Zarządu Spółki, Prokurentów oraz Członków Rady Nadzorczej Spółki. Z przedłożonych ofert ubezpieczeniowych wynika, że ubezpieczenie dla członków wyżej wymienionych organów (Rady Nadzorczej i Zarządu) oraz Prokurentów ma charakter bezimienny. Oznacza to, że obejmuje ono wszystkich członków organów i prokurentów sprawujących funkcje w okresie objętym ochroną ubezpieczeniową bez wskazywania tych osób z imienia i nazwiska. Z treści przedłożonych ofert wynika również, że składka i suma ubezpieczeniowa nie zależą od ilości osób objętych ochroną ubezpieczeniową, czyli nie zależą od liczebności organów i liczby prokurentów. Suma gwarancyjna ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu w związku z wypłatą odszkodowania, ale nie jest przypisana w konkretnej wysokości każdemu z członków organów i prokurentom. Oznacza to, że gdyby w okresie ochrony ubezpieczeniowej wypłacono odszkodowanie do maksymalnej wysokości sumy gwarancyjnej jednej lub kilku osobom, pozostałym ubezpieczonym nie można by już wypłacić żadnych innych świadczeń.

Wysokość składki ubezpieczeniowej nie ma być uzależniona od ilości osób wchodzących w skład tych organów ani długości sprawowanej przez nich funkcji (mandatu). Ochrona ubezpieczeniowa nie dotyczy więc konkretnej osoby fizycznej powołanej do organu Spółki, lecz dowolnej osoby fizycznej powołanej do organu, z której działaniem - w konkretnych warunkach - związana byłaby odpowiedzialność cywilna. Składka ubezpieczeniowa ma być opłacona ze środków własnych Spółki (za cały rok z góry na początku każdego roku kalendarzowego lub w ratach miesięcznych). Składka nie będzie zwracana Spółce w żadnej formie przez osoby ubezpieczone wchodzące w skład organów Spółki i prokurentów. Warunki umowne ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej nie dają możliwości przypisania składki ubezpieczeniowej do poszczególnej osoby powołanej do sprawowania funkcji w zarządzie i radzie nadzorczej Spółki oraz na stanowisku prokurenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych składek opłacanych z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Członków Zarządu, Rady Nadzorczej i Prokurentów... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Spółki, umową jest ubezpieczony zarząd, rada nadzorcza i prokurenci, ale umowa faktycznie chroni samą Spółkę przed odpowiedzialnością wobec osób trzecich.

Argument ten przemawia za zaliczeniem składki ubezpieczeniowej w koszty uzyskania przychodów, zgodnie z ogólną definicją tychże kosztów w podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Poniesienie kosztów składki ubezpieczeniowej przez Spółkę w celu uwolnienia się od odpowiedzialności wobec osób trzecich wyczerpuje znamiona zabezpieczenia źródeł przychodów.

Reasumując w ocenie Wnioskodawcy możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków poniesionych na składki ubezpieczeniowe członków zarządu, rady nadzorczej i prokurentów wzmiankowanej Spółki z uwagi na ich zabezpieczająco-ochronny charakter.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów i które nie zostały wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1. Z powyższego wynika, że określony wydatek, nie wymieniony w katalogu wydatków nie stanowiących kosztów podatkowych, może stanowić koszt uzyskania przychodu pod warunkiem, że między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu zachodzi związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zachowanie przychodu podatnika.

Wydatki, które Spółka ponosi na opłacenie składek z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, rady nadzorczej i prokurentów nie mają na celu osiągnięcia przychodów przez Spółkę, lecz w istocie na skutek ich poniesienia ochroną zostaną objęte osoby, których nieprawidłowe działanie może być podstawą roszczeń kierowanych wobec Spółki. Tymczasem to właśnie te osoby, podejmując się pełnienia określonych obowiązków za określone wynagrodzenie winny ponosić odpowiedzialność za skutki podejmowanych działań. Nie można więc ich zaliczyć w ciężar kosztów podatkowych, gdyż nie spełniają ww. przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie wskazać należy, iż na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

Biorąc powyższe pod uwagę, kosztem uzyskania przychodów mogą być opłacone przez pracodawcę składki z tytułu zawartych lub odnowionych na rzecz pracowników umów ubezpieczenia:

Nie będą natomiast kosztem uzyskania przychodów składki płacone z tytułu umów ubezpieczenia innych niż wymienione powyżej. Ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej mieszczą się w innych grupach ryzyka, to jest w dziale II grupa 10-13, a zatem nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów pracodawcy opłacającego składki na rzecz osób objętych tym ubezpieczeniem.

Z powołanego przepisu wynika (po zastosowaniu argumentacji a maiori ad maius), że również składki opłacane na rzecz osób wchodzących w skład władz Spółki oraz prokurentów a nie będących pracownikami Spółki nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dodatkowo wskazać należy, iż stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Reasumując, w świetle powyższego, wydatki poniesione przez Spółkę w związku z opłacaniem składek z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, rady nadzorczej i prokurentów nie stanowią kosztu uzyskania przychodów, bez względu na to, czy członkowie organów Spółki (oraz prokurenci) są pracownikami czy też nie.

Stanowisko Spółki uznać zatem należy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku Spółka dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego (np. dokonania szczegółowej analizy zapisów zawartych w dokumentach) w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem podanym we wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.