IBPBI/2/423-33/09/PP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 12 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2009 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka podpisała z kancelarią windykacyjną Umowę Powierniczego Przelewu Wierzytelności. W oparciu o tę umowę, poprzez Cesję została przekazana trudna do odzyskania wierzytelność w celu jej ściągnięcia. Kancelaria windykacyjna po wyczerpaniu możliwości działań polubownych przekazała przeciwko dłużnikowi sprawę do sądu. Sąd wydał nakaz zapłaty i klauzulę wykonalności na aktualnego wierzyciela, czyli kancelarię windykacyjną. Kancelaria windykacyjna przekazała sprawę do egzekucji komorniczej. Komornik wydał postanowienie o bezskutecznej egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., w którym jako aktualny wierzyciel występuje firma windykacyjna.

Kancelaria windykacyjna z uwagi na fakt, że nie udało jej się odzyskać wierzytelności, zwróciła ją poprzez dokonanie Cesji Zwrotnej do pierwotnego jej właściciela, czyli Spółki. Wierzytelności o których mowa zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie postanowienia komornika o bezskutecznej egzekucji wydanego dla kancelarii windykacyjnej (jako aktualnego wierzyciela w chwili wydania postanowienia) oraz zwrotu wierzytelności Spółce na podstawie Cesji Zwrotnej można zaliczyć wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa wierzytelność może być uznana za nieściągalną (nieściągalność została prawidłowo udokumentowana) i zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w wartości w jakiej uprzednio została zaliczona do przychodów podatkowych.

Na potwierdzenie tego stanowiska powołano Interpretację Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 18 sierpnia 2005 r., sygn. 1472/ROP1/423-199-203/05/PS.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - zwanej dalej "u.p.d.o.p.") kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (...). Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p., mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów i to zarówno w zakresie kosztów bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 tej ustawy zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p. Treść analizowanego przepisu u.p.d.o.p. implikuje wniosek, że tylko wierzytelności zaliczone uprzednio do przychodów należnych, po spełnieniu przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych warunków mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Stosownie do art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p. za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

W świetle powyższego zaliczenie nieściągalnej wierzytelności w ciężar kosztów uzyskania przychodów możliwe jest tylko wtedy, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

W przytoczonym art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p. ustawodawca dokonał ścisłego i wyczerpującego wyliczenia jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument, nie wymieniony w tych przepisach, nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.

Artykuł 16 ust. 2 u.p.d.o.p. zawiera katalog orzeczeń, których wydanie przez właściwy organ pozwala uznać nieściągalność danej wierzytelności. Wśród nich znajduje się także postanowienie o nieściągalności wydane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, przy czym wymaga podkreślenia, że ich treść nie powinna budzić wątpliwości co do istnienia bądź nieistnienia majątku, z którego może być zaspokojona egzekwowana wierzytelność. Wykładnia celowościowa powołanego przepisu prowadzi zatem do wniosku, iż ocena czy wierzytelność, będąca przedmiotem roszczeń wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym, może być uznana za nieściągalną i zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, zależy od istnienia majątku dłużnika, którego wartość przewyższa koszty egzekucyjne postępowania.

Dlatego też z treści postanowień wydawanych przez organy egzekucyjne powinno jasno wynikać, czy i w jakim zakresie roszczenia te zostały zaspokojone lub nie mogą być zaspokojone i z jakiego powodu.

Samo wydanie postanowienia przez organ egzekucyjny na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), zgodnie z którym postępowanie umarza się w całości lub części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, jest niewystarczające dla uznania wierzytelności za nieściągalną.

Podstawą do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów, wierzytelności nieściągalnej nie może być postanowienie o umorzeniu postępowania, jak i inne postanowienia organów egzekucyjnych, z treści których nie wynika jednoznacznie, iż podstawą nieściągalności wierzytelności był brak majątku dłużnika. Aby zatem wierzytelność mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, z treści wydawanych w ramach postępowania egzekucyjnego postanowień organów egzekucyjnych powinien wynikać fakt braku majątku dłużnika na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności i w efekcie uznanie jej za nieściągalną. Fakt, że w postanowieniu o nieściągalności, jako wierzyciela wskazano firmę windykacyjną, nie wyklucza możliwości zaliczenia przedmiotowych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Warunkiem jest aby umowa zawarta z firmą windykacyjną przewidywała możliwość dokonania zwrotu nieodzyskanej wierzytelności (Cesja Zwrotna).

W przedstawionym stanie faktycznym z dokumentu na który powołuje się Wnioskodawca nie wynika jasno fakt braku majątku dłużnika na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności i w efekcie uznanie jej za nieściągalną.

Stanowisko wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.