IBPBI/2/423-316/14/CzP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 3 lipca 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 13 marca 2014 r. (data wpływu do tut. BKIP 17 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania podatkiem u źródła wypłat z tytułu dzierżawy dokonanych na rzecz podmiotu japońskiego - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 marca 2014 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania podatkiem u źródła wypłat z tytułu dzierżawy dokonanych na rzecz podmiotu japońskiego.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności Spółki jest głównie produkcja ceramicznych wkładów do silników wysokoprężnych służących do filtracji gazów spalinowych, wykorzystywanych w pojazdach silnikowych. W ramach prowadzonej działalności Spółka kupuje oraz dzierżawi elementy typu "X" i "Y" (dalej: "Elementy") używane w maszynach w początkowej fazie produkcji ceramicznych wkładów do silników wysokoprężnych służących do filtracji gazów spalinowych. Spółka nabywa lub dzierżawi powyższe Elementy od kontrahenta z siedzibą w Japonii. Spółka posiada certyfikat rezydencji kontrahenta potwierdzający jego rezydencję w Japonii. Elementy mają ograniczoną żywotność, uzależnioną od kilometrażu masy, przetworzonego przez maszynę. Dlatego też, Spółka w przypadku zakupu Elementów (a nie w przypadku ich dzierżawy), kwalifikuje je dla celów ewidencyjnych jako "części zamienne". Elementy nie mogą być wykorzystywane niezależnie od maszyny - samodzielnie nie spełniają żadnej funkcji (zarówno "Y", "X", jak i oba te Elementy w zestawieniu "Y" + "X" same w sobie pozbawione są funkcjonalności). Dla prawidłowego funkcjonowania Elementy muszą zostać umieszczone w maszynie w zestawieniu "Y" + "X".

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy opłaty ponoszone przez Spółkę z tytułu dzierżawy Elementów podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: "podatek CIT") na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT.

Zdaniem Spółki, opłaty ponoszone przez Spółkę z tytułu dzierżawy Elementów nie podlegają opodatkowaniu podatkiem CIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT. Zdaniem Spółki, opłaty te stanowią zyski przedsiębiorstw opodatkowane w kraju siedziby danego przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT, przychody za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, uzyskane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez podatników, niemających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają opodatkowaniu w wysokości 20% tych przychodów.

Termin "urządzenie przemysłowe" nie został zdefiniowany w przepisach prawa podatkowego. Wobec braku legalnej definicji, prawo podatkowe korzysta w tym zakresie z definicji słownikowej pojęcia, z której wynika, że urządzenie jest "mechanizmem lub zespołem mechanizmów, służącym do wykonania określonych czynności" (definicja "urządzenia" zawarta w Słowniku Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, sjp.pwn.pl). Słownikowa definicja "przemysłu" wskazuje, że jest on definiowany jako "produkcja materialna polegająca na wydobywaniu z ziemi bogactw naturalnych i wytwarzaniu produktów w sposób masowy przy użyciu urządzeń mechanicznych" (definicja "przemysłu" zawarta w Słowniku Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, sjp.pwn.pl). Zgodnie z powyższym, urządzenie przemysłowe to urządzenie mające zastosowanie, funkcjonujące w przemyśle. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że opisane wyżej Elementy, wykorzystywane przez Spółkę w maszynach produkcyjnych, nie mogą zostać zaliczone do "urządzeń przemysłowych". Elementy te nie stanowią bowiem rodzaju mechanizmu, czy zespołu mechanizmów służącego do wykonywania określonych czynności. Jak zostało wcześniej wskazane, same w sobie pozbawione są one funkcjonalności. Dopiero umieszczenie Elementów w maszynie pozwala na wykorzystanie ich zgodnie z przeznaczeniem. Ponadto, wskazać należy, że przepisy art. 21 ust. 1 Ustawy o CIT stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 21 ust. 2 Ustawy o CIT). Zatem, niezbędne jest odniesienie się do zapisów Umowy między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Tokio dnia 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12, poz. 60, dalej: "Umowa").

Zgodnie z art. 7 Umowy, zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład.

Odstępstwa od tej zasady przewidziane są dla odrębnie uregulowanych rodzajów źródeł dochodów, w tym także należności licencyjnych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 Umowy, należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie. Jednocześnie, zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt a) Umowy, należności licencyjne z tytułu technologii przemysłowych mogą być również opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Umawiającego się Państwa, lecz podatek ustalony w ten sposób nie może przekraczać 10% kwoty brutto tych należności.

"Należności licencyjne z tytułu technologii przemysłowych" zdefiniowane zostały w art. 12 ust. 3 pkt a) Umowy, zgodnie z którym określenie to oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane między innymi z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania wyposażenia przemysłowego, handlowego czy naukowego. Z powyższego wynika, że dla konieczności opodatkowania podatkiem u źródła, jako należności licencyjnej, przychodów z tytułu dzierżawy Elementów od japońskiego rezydenta podatkowego decydujące znaczenie ma fakt, czy Elementom można przypisać przymiot bycia wyposażeniem przemysłowym.

W tym miejscu Spółka pragnie zaznaczyć, że określenie "wyposażenie przemysłowe" nie zostało zdefiniowane zarówno w Umowie, jak i w Modelowej Konwencji OECD. Natomiast, zgodnie ze słownikową definicją "wyposażenie" to "urządzenia potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś; urządzenie dodatkowe do danej maszyny lub do urządzenia głównego" (definicja "wyposażenia" zawarta w Słowniku Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, sjp.pwn.pl). Natomiast, jak Spółka wskazywała wcześniej, Elementy nie mogą zostać uznane za mechanizm służący do wykonania określonych czynności - tj. "urządzenie". Tym samym, Elementy nie mogą również zostać uznane za "wyposażenie" - definicja wyposażenia odnosi się bowiem do pojęcia urządzenia. Spółka podkreśla, że Elementy same w sobie pozbawione są funkcjonalności - Spółka nie może ich wykorzystać w produkcji w jakikolwiek inny sposób. Dopiero umieszczenie Elementów w maszynie pozwala na wykorzystanie ich zgodnie z przeznaczeniem. W związku z tym, opłaty z tytułu dzierżawienia Elementów, zdaniem Spółki, nie powinny zostać zaliczone do "należności licencyjnych z tytułu technologii przemysłowych" w rozumieniu Umowy. Dlatego też, zdaniem Spółki, w stosunku do opłat z tytułu dzierżawy Elementów zastosowanie powinien znaleźć art. 7 Umowy, tj. opłaty te stanowią zyski kontrahenta Spółki opodatkowane w kraju jego siedziby. Zatem przychody z tego tytułu nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W powyższej regulacji wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła. Niezależnie od miejsca lokalizacji siedziby danego podmiotu - opodatkowaniu w danym państwie podlegać będą te dochody, które w państwie tym powstały. W stosunku do niektórych dochodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku od tych dochodów spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego dochodu. Takie rodzaje przychodów zostały określone w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 u.p.d.o.p.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) - ustala się w wysokości 20% przychodów.

Stosownie do art. 21 ust. 2 przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W niniejszej sprawie zastosowanie będzie miała umowa zawarta między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisana w Tokio dnia 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12, poz. 60, dalej "umowa polsko-japońska").

Przepisy poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierają rozwiązania szczególne w stosunku do przepisów ustaw podatkowych i na podstawie art. 91 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, mają pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.

Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p., osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2b, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże od należności z tytułu odsetek od papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa i zapisanych na rachunkach papierów wartościowych albo na rachunkach zbiorczych, wypłacanych na rzecz podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, zryczałtowany podatek dochodowy pobierają, jako płatnicy, podmioty prowadzące te rachunki, jeżeli wypłata należności następuje za ich pośrednictwem. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Obowiązek pobrania podatku "u źródła" wynika z faktu dokonania wypłaty należności na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd za granicą. Dla rozstrzygnięcia kwestii obowiązku pobrania podatku nie ma znaczenia miejsce wykonania usług określonych w art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., lecz miejsce siedziby odbiorcy tych należności.

Powyższe regulacje prawne wskazują na fakt, że w przypadku podmiotu, który nie ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu a uzyskuje przychody na tym terytorium, w kwestii sposobu opodatkowania pierwszeństwo mają postanowienia właściwej umowy w sprawie zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu. Przy czym, zastosowanie stawki podatku wynikającej z takiej umowy lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego zaświadczeniem (certyfikatem rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że przedmiotem działalności Spółki jest głównie produkcja ceramicznych wkładów do silników wysokoprężnych służących do filtracji gazów spalinowych, wykorzystywanych w pojazdach silnikowych. Spółka kupuje oraz dzierżawi elementy typu "X" i "Y" (dalej: "Elementy") używane w maszynach w początkowej fazie produkcji ceramicznych wkładów do silników wysokoprężnych służących do filtracji gazów spalinowych. Spółka nabywa lub dzierżawi powyższe Elementy od kontrahenta z siedzibą w Japonii. Spółka posiada certyfikat rezydencji kontrahenta potwierdzający jego rezydencję w Japonii. Elementy mają ograniczoną żywotność, uzależnioną od kilometrażu masy, przetworzonego przez maszynę. Dlatego też, Spółka w przypadku zakupu Elementów (a nie w przypadku ich dzierżawy), kwalifikuje je dla celów ewidencyjnych jako "części zamienne". Elementy nie mogą być wykorzystywane niezależnie od maszyny - samodzielnie nie spełniają żadnej funkcji (zarówno "Y", "X", jak i oba te Elementy w zestawieniu "Y" + "X" same w sobie pozbawione są funkcjonalności). Dla prawidłowego funkcjonowania Elementy muszą zostać umieszczone w maszynie w zestawieniu "Y" + "X".

Wątpliwości Spółki dotyczą opodatkowania podatkiem u źródła wypłat dokonanych na rzecz podmiotu japońskiego z tytułu dzierżawy Elementów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy polsko-japońskiej, zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej wysokości, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

Jak wynika z art. 7 ust. 7 tej umowy, jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie zostają naruszone przez postanowienia niniejszego artykułu.

W myśl art. 12 ust. 1 umowy polsko-japońskiej, należności licencyjne pochodzące z Umawiającego się Państwa, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

Stosownie natomiast do art. 12 ust. 2 pkt a) ww. umowy polsko-japońskiej, należności licencyjne z tytułu technologii przemysłowych mogą być również opodatkowane w Umawiającym Państwie, w którym powstały, i zgodnie z prawem tego Umawiającego się Państwa, lecz podatek ustalony w ten sposób nie może przekraczać 10% kwoty brutto tych należności, jeżeli uprawniony właściciel należności licencyjnych jest osobą mającą miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie.

Z kolei art. 12 ust. 3 pkt a) tej umowy wskazuje, że określenie "należności licencyjne z tytułu technologii przemysłowych", użyte w ustępie 2, oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania jakiegokolwiek patentu, znaku towarowego, rozwiązania konstrukcyjnego oraz modelu, planu, tajemnicy lub technologii produkcyjnej albo z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania wyposażenia przemysłowego, handlowego czy naukowego oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 3 ust. 2 umowy polsko - japońskiej, przy stosowaniu postanowień niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści przepisu nie wynika inaczej, każde określenie niezdefiniowane odmiennie będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego Umawiającego się Państwa w zakresie podatków, do których stosuje się niniejszą Umowę.

Wobec tego należy wskazać, że polskie przepisy podatkowe nie definiują pojęcia urządzenia (wyposażenia) przemysłowego. Jedynie w art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. stwierdza się, że przez urządzenie przemysłowe należy rozumieć także środki transportu.

Zatem, aby wyjaśnić sens tego pojęcia należy sięgnąć do języka potocznego wyrażonego w określeniach słownikowych. I tak, według "Słownika Języka Polskiego" (Słowniku Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, sjp.pwn.pl), wyposażenie to "urządzenia potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś; urządzenie dodatkowe do danej maszyny lub do urządzenia głównego". Można w tym miejscu wskazać również, że "wyposażyć" to "zaopatrzyć w przedmioty potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś lub do wykonywania czegoś".

Z kolei przymiotnik "przemysłowy" oznacza natomiast dotyczący przemysłu, związany z przemysłem, stosowany w przemyśle (Mały słownik języka polskiego; PWN Warszawa 1995 r.).

W efekcie można postawić tezę, że pojęcie wyposażenia przemysłowego należy rozumieć maksymalnie szeroko, ponieważ ma ono charakter sformułowania ogólnego, mieszczącego w sobie wszelkie możliwe urządzenia stanowiące zespół elementów technicznych. Nie można go zatem zawężać do urządzeń wykorzystywanych bezpośrednio przy produkcji.

W świetle zaprezentowanego rozumienia omawianego terminu uzasadniony jest pogląd, że specjalistyczne narzędzia/sprzęt (np. Elementy X i Y) należy traktować jako wyposażenie przemysłowe. Niewątpliwie wskazane Elementy są przedmiotami niezbędnymi do produkcji ceramicznych wkładów do silników wysokoprężnych, mimo że samodzielnie nie spełniają funkcji produkowania.

Tym samym, należności wypłacane przez Spółkę z tytułu dzierżawy niniejszych Elementów będą podlegały opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. oraz jednocześnie w art. 12 umowy polsko - japońskiej, zgodnie z przywołanym art. 3 ust. 2 ww. umowy.

Ponadto należy wskazać, że w ocenie Organu, przyjęcie "wąskiego" rozumienia pojęcia "wyposażenia przemysłowego" prowadziłoby do wyłączenia z opodatkowania dochodów uzyskiwanych w Polsce przez osoby zagraniczne z tytułu używania przez krajowe podmioty gospodarcze różnego rodzaju urządzeń służących działalności przemysłowej, stanowiących własność kontrahentów zagranicznych, co byłoby sprzeczne z ratio legis art. 3 ust. 2 i art. 21 u.p.d.o.p.

Reasumując, w związku z tym, że wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę z tytułu dzierżawy Elementów X i Y na rzecz kontrahenta japońskiego stanowi należność licencyjną w świetle u.p.d.o.p. oraz polsko - japońskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Spółka jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku u źródła z tego tytułu, stosownie do postanowień art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p.

Stanowisko Spółki jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.