IBPBI/2/423-205/09/BG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP w dniu 26 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie m.in. obowiązków podatkowych dotyczących różnic kursowych w związku z umową cash poolingu (pytanie wymienione we wniosku jako 4)- jest prawidłowe.

W dniu 26 listopada 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie m.in. obowiązków podatkowych dotyczących różnic kursowych w związku z umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka planuje zawarcie z Bankiem "A." umowy kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej (cash pooling; zwanej dalej "Umową "A"-CashSweep"), opartej na następującej strukturze:

* Spółka, wchodząca w skład międzynarodowej "Grupy G", otwiera rachunek (zwany dalej "Rachunkiem") w Banku "B.";

* Dodatkowo, Spółka otwiera rachunek w Banku "A." z siedzibą w Niemczech (zwany dalej "Rachunkiem");

* Rachunek Spółki otwarty w Banku "A." z siedzibą w Niemczech wykorzystywany będzie również dla celów bieżącej działalności, a klienci Spółki będą mogli wykorzystywać go dla regulowania swoich zobowiązań wobec Spółki;

* Zagraniczne i krajowe spółki z "Grupy G", także uczestniczące w systemie cash poolingu, otwierają swoje rachunki w "B." i w "A." lub w innym banku zagranicznym (zwane dalej "Rachunkami");

* "G AG" będąca podmiotem niemieckim pełni w ramach omawianego cash poolingu rolę tzw. agenta (zwana dalej "Agentem") i w tym celu otwiera w "A." rachunek docelowy master account (zwany dalej "Rachunkiem Agenta").

Cash pooling wykonywany jest w dwóch etapach:

Etap 1

* W pierwszym etapie struktury cash poolingu "A." dokonuje dziennych przelewów środków pieniężnych pomiędzy Rachunkiem Spółki założonym w "B." a Rachunkiem Spółki założonym w "A.", w taki sposób, aby na koniec danego dnia Rachunek Spółki w "B." wykazywał saldo zerowe.

* Oznacza to, iż w przypadku, gdy przed końcem danego dnia Rachunek Spółki w "B." wykazuje saldo dodatnie, kwota ta zostaje przez "A." przelana z tego rachunku na Rachunek Spółki w "A.", w celu wyzerowania konta posiadanego w "B.".

* Natomiast w przypadku, gdy przed końcem dnia Rachunek Spółki w "B." wykazuje saldo ujemne, w celu wyzerowania tego konta, "A." przelewa środki z Rachunku założonego przez Spółkę w "A.".

* Analogicznie transfery przebiegają dla innych spółek z grupy.

Etap 2

* W drugim etapie, saldo na Rachunku Spółki prowadzonym w "A." zostaje przeniesione na Rachunek Agenta (środki nie będą przekazywane pomiędzy uczestnikami cash poolingu bezpośrednio ale zawsze przez Rachunek Agenta).

* Oznacza to, iż w przypadku, gdy Rachunek Spółki w "A." wykazuje saldo dodatnie, kwota ta może zostać odpowiednio przelana przez "A." na Rachunek Agenta.

* Natomiast w przypadku, gdy Rachunek Spółki w "A." wykazuje saldo ujemne, "A." przelewa odpowiednio środki z Rachunku Agenta.

Kalkulacja odsetek

Po zakończeniu danego miesiąca Bank dostarcza informacje dotyczące przepływów pieniężnych z tytułu wykonania umowy umożliwiając tym samym spółkom biorącym udział w umowie na rozliczenie odsetek z tytułu jej wykonania. Natomiast odsetki są przelewane między rachunkami danego uczestnika cash poolingu w "A.", w tym Rachunkiem Spółki, a Rachunkiem Agenta. Na wniosek klienta bank może również rozliczać te odsetki na zasadach zlecenia stałego (tj. przyjąć stałą dyspozycje dokonywania przeksięgowań z tytułu odsetek pomiędzy kontami uczestników umowy - z rachunku danego uczestnika cash poolingu w "A.", w tym z Rachunku Spółki, na Rachunek Agenta i odwrotnie).

Wynagrodzenie za usługę bankową

"A." pobiera wynagrodzenie za świadczenie opisywanej usługi (na podstawie punktu C.5. Umowy "A"-CashSweep).

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy jeśli Spółka stosuje podatkową metodę obliczania różnic kursowych (tzn. na Podstawie przepisu art. 15a ustawy o p.d.o.p.), to w ramach Umowy "A"-CashSweep przenoszenie salda pomiędzy rachunkiem prowadzonym w "B." a rachunkiemprowadzonym w "A." jak i pomiędzy rachunkiem prowadzony w "A." a Rachunkiem Agenta nie spowoduje powstania różnic kursowych w rozumieniu art. 15a ustawy o p.d.o.p., które zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe... (pytanie wymienionewe wniosku jako 4)

Równocześnie, w przypadku uznania przez Organ że zaprezentowane przez Spółkę stanowisko jest nieprawidłowe Spółka prosi o wskazanie prawidłowego sposobu kwalifikacji wyżej wymienionych czynności w zakresie zadanych pytań.

Zdaniem Spółki konstrukcja cash poolingu polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto. W konsekwencji, sama umowa cash poolingu zawiera co prawda w sobie pewne elementy umowy pożyczki, jednak nie wyczerpuje równocześnie pewnych jej znamion.

Należy podkreślić, iż w operacjach cash poolingu występują podmioty, wśród których, pewne podmioty posiadają wolne środki finansowe, pewne podmioty posiadają niedobór tych środków oraz podmioty występujące w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash pooling posiadający wolne środki nie posiada bowiem wiedzy czy środki te zostaną w ogóle wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem z którego zostaje zasilony rachunek o saldzie debetowym jest rachunek zbiorczy banku, na którym bank gromadzi wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu, dokonując następnie odpowiednich przelewów.

W ramach Umowy "A"-CashSweep Spółka jako uczestnik cash poolingu, przekazuje swoje saldo Rachunku (dodatnie lub ujemne) z rachunku prowadzonego w "B." na rachunek prowadzony w "A." a następnie na Rachunek Agenta, na którym są one "poolowane" (łączone) z saldami innych uczestników oraz środkami Agenta. Ponieważ omawiane kwoty wyrażone są w EUR, powstaje wątpliwość, czy należy obliczać różnice kursowe od tak przekazanych sald.

Zdaniem Spółki, jeśli stosuje ona podatkową metodę obliczania różnic kursowych (tzn. na podstawie przepisu art. 15a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), to w ramach Umowy "A"-CashSweep nie powstają różnice kursowe w rozumieniu art. 15a ustawy o p.d.o.p., które zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe. Tzn. zdaniem Spółki w omawianym stanie faktycznym nie należy obliczać różnic kursowych od sald przenoszonych pomiędzy rachunkiem prowadzonym w "B." a rachunkiem prowadzonym w "A." jak i pomiędzy rachunkiem prowadzony w "A." a Rachunkiem Agenta.

Zdaniem Spółki analizując postawiony problem przede wszystkim należy wziąć pod uwagę charakter umowy cash poolingu. Jest to usługa finansowa świadczona przez bank na rzecz wielu podmiotów.

Tak więc zdaniem Spółki przekazywanie sald pomiędzy rachunkiem prowadzonym w "B." a rachunkiem prowadzony w "A." nie zmienia faktu, iż dalej pozostają one środkami własnymi/długami Spółki.

Natomiast w zakresie przekazywania salda pomiędzy rachunkiem prowadzonym w "A." a Rachunkiem Agenta, należy zaznaczyć, że Konto Agenta ma charakter w istocie konta technicznego, na którym zgromadzone są środki uczestników umowy oraz Agenta, a celem tego jest uzyskanie tzw. efektu skali, który ma zapewnić obniżenie kosztów pozyskania środków obrotowych dla wszystkich uczestników umowy, a dodatkowo ma zmaksymalizować korzyści związane z posiadaniem nadwyżki gotówki poprzez możliwość korzystniejszego jej lokowania.

Zatem wpłata tych środków w ocenie Spółki nie powoduje obowiązku zaewidencjonowania tego transferu. Tym samym taka transakcja nie powoduje żadnych skutków w zakresie wyceny pozycji w walucie obcej. W konsekwencji nie powstaje wówczas problem obliczenia różnic kursowych, które nie obciążają kosztów uzyskania przychodów, ani też nie stanowią przychodów spółki.

Dokonując analizy językowej przywołanych przepisów należy podkreślić, że skutek w postaci powstania ujemnych lub dodatnich różnic kursowych wiążą z następującymi zdarzeniami: zapłatą oraz inną formą wypływu środków lub wartości pieniężnych wyrażonych w walucie obcej.

Odnosząc powyższe do omawianego stanu faktycznego Spółka stwierdza, że z pewnością przelew środków pieniężnych w ramach umowy cash pooling nie stanowi zapłaty. Drugą możliwością jest ustalenie czy transfer środków pieniężnych w ramach tego rodzaju umowy może zostać zakwalifikowany jako "inna forma wypływu środków pieniężnych". Pojęcie "inna forma wypływu" nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane, zatem należy je rozumieć zgodnie z potocznym rozumieniem zarówno użytych słów, jak też całego zwrotu. Zwrot "inna forma wypływu środków pieniężnych" powinien zdaniem Spółki obejmować wyłącznie te formy przekazania środków pieniężnych, gdzie wraz z przekazaniem dochodzi do przeniesienia władztwa nad nimi innym podmiotom (wyjątkiem są umowy pożyczki i kredytu, które zostały uregulowane odrębnie).

Zdaniem Spółki w omawianym stanie faktycznym, w ramach Umowy "A"-CashSweep nie dochodzi do przeniesienia władztwa nad środkami pieniężnymi i innemu podmiotowi.

W odniesieniu do kwestii różnic kursowych w kontekście operacji dokonywanych w ramach cash poolingu, Spółka zwraca uwagę na interpretację indywidualną z dnia 12 czerwca 2008 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPB3/423-233/08/SD (KAN-2776/3/08)).

Tak więc w opinii Spółki złotówkowe wartości historyczne salda wykazywanego na rachunku prowadzonym przez "B." będą przenoszone na Rachunek Agenta.

Elementem wywołującym powstanie różnic kursowych, w ramach omawianej struktury cash poolingu, będzie jednak sytuacja, w której saldo przenoszone na rachunek Agenta będzie przeciwstawne do aktualnego rozrachunku z Agentem (zobowiązania / należności wobec Agenta) z tytułu sald przeniesionych w dniach poprzednich. W takiej sytuacji dojdzie do powstania różnic kursowych obliczonych jako różnica pomiędzy złotówkowymi wartościami przeciwstawnych pozycji (tj. przenoszonego salda oraz aktualnego rozrachunku z Agentem od niższej z tych wartości) obliczonymi przy zastosowaniu kursów historycznych po jakich one zostały zaewidencjonowane na rachunku Spółki prowadzonym w "B.".

Podsumowując, w ocenie Spółki, jeśli Spółka stosuje podatkową metodę obliczania różnic kursowych (tzn. na podstawie przepisu art. 15a ustawy o p.d.o.p.), to w ramach Umowy "a"-CashSweep przenoszenie salda pomiędzy rachunkiem prowadzonym w "B." a rachunkiem prowadzonym w "A." jak i pomiędzy rachunkiem prowadzony w "A." a Rachunkiem Agenta nie spowoduje powstania różnic kursowych w rozumieniu art. 15a ustawy o p.d.o.p., które zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe.

Jeżeli Organ uzna, że zaprezentowane przez Spółkę stanowisko w zakresie rozliczania różnic kursowych jest nieprawidłowe Spółka prosi o wskazanie prawidłowego sposobu ich rozliczania (tj. wskazania momentów i kursów według jakich Spółka powinna dokonać rozliczenia różnic kursowych).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.