IBPBI/2/423-1696/10/SD - Skutki podatkowe dokonania nieodpłatnego zabezpieczenia spłaty kredytu przez spółkę dominującą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2010 r. (data wpływu do tut. BKIP 25 listopada 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia skutków podatkowych dla Spółki, w przypadku dokonania przez Spółkę dominującą nieodpłatnego zabezpieczenia spłaty kredytu - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 listopada 2010 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia skutków podatkowych dla Spółki, w przypadku dokonania przez Spółkę dominującą nieodpłatnego zabezpieczenia spłaty kredytu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest Spółką zależną wobec Spółki dominującej (zgodnie z art. 4 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych). Zarówno Spółka, jak i Spółka dominująca, nie są podmiotami, których przedmiot podstawowej działalności (PKD) obejmują odpłatne świadczenie usług finansowych, w szczególności poręczeń, gwarancji lub przystąpienia do długu. Spółka rozpoczyna realizację projektu inwestycyjnego polegającego w przeważającej części na wybudowaniu nieruchomości i zakupie maszyn i urządzeń zaliczanych w Spółce do środków trwałych. W związku z powyższym Spółka zawarła umowę długoterminowego kredytu bankowego przeznaczonego na ww. inwestycje. Zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego przez Bank jest m.in. ustanowienie hipoteki kaucyjnej na nieruchomości będącej własnością Spółki dominującej. Za ustanowienie ww. zabezpieczenia przez Spółkę dominującą nie przewidziano wypłaty wynagrodzeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udzielone przez Spółkę dominującą zabezpieczenie spłaty kredytu jest dla Spółki nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, udzielone przez podmiot powiązany kapitałowo zabezpieczenie udzielonego Spółce kredytu w postaci ustanowienia hipoteki na nieruchomości będącej własnością Spółki dominującej nie jest nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te zdarzenia gospodarcze i prawne w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy co oznacza, że nieodpłatnym świadczeniem jest świadczenie którego następstwem jest uzyskanie korzyści przez jeden podmiot kosztem drugiego, a w sprawach objętych niniejszym zapytaniem Spółka nie uzyska żadnych konkretnych finansowych korzyści kosztem podmiotu (Spółki dominującej) ustanawiającego hipotekę kaucyjną z tytułu zaciągniętego przez Spółkę kredytu. W związku z powyższym w przypadku ustanowienia hipoteki na majątku nie będącym własnością Spółki nie występuje nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., dalej "ustawa o p.d.o.p."), przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Pojęcie to można rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Jednakże, pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Może bowiem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści. Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o p.d.o.p., musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o p.d.o.p., przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; (....). Natomiast, ust. 2 ww. przepisu stanowi, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W związku z powyższym, dla celów podatkowych nie jest ważne źródło przychodu lub też czy był on następstwem działania (zaniechania) innej osoby.

Wobec tego, dla celów podatkowych za "świadczenia" należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego Spółce przez Bank jest m.in. ustanowienie hipoteki kaucyjnej na nieruchomości będącej własnością innego podmiotu - Spółki dominującej. Za ustanowienie ww. zabezpieczenia przez Spółkę dominującą nie przewidziano się wypłaty wynagrodzeń.

Zatem uznać należy, iż w przedmiotowej sprawie zaistniała sytuacja, w której Spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie w postaci ustanowienia hipoteki kaucyjnej na nieruchomości będącej własnością Spółki dominującej w celu zabezpieczenia udzielonego jej kredytu.

Świadczeniodawca wyraził bowiem gotowość do zaangażowania własnych aktywów w przyszłości, w przypadku konieczności spłaty zobowiązania ciążącego na Spółce.

Taka gotowość posiada swoją wartość, o czym najlepiej świadczy fakt, iż istnieją instytucje finansowe, które świadczą odpłatnie usługi w zakresie udzielania zabezpieczeń spłaty kredytów. Natomiast w przypadku opisanym przez Spółkę, podmiot powiązany kapitałowo zaniechał pobrania wynagrodzenia za udzielone zabezpieczenie, co stanowi konkretną korzyść finansową dla Spółki. Wartość tego wynagrodzenia stanowi dla Spółki przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, podlegający opodatkowaniu, w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o p.d.o.p.

Zasady określania wartości takiego przychodu, zostały unormowane w art. 12 ust. 6 ustawy o p.d.o.p., który stanowi, iż wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Zatem w przedmiotowej sytuacji, gdy tego typu usługi nie jest przedmiotem działalności podmiotu dokonującego zabezpieczenia wartość tego świadczenia należy wycenić na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia, zgodnie z art. 12 ust. 6 pkt 4 ustawy o p.d.o.p.

W tym miejscu należy podkreślić, iż dla kwalifikacji przedmiotowych świadczeń nie ma znaczenia zakres prowadzonej działalności przez podmiot dokonujący zabezpieczenia. Przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o p.d.o.p., nie odnosi się bowiem do kryterium profesjonalnego działania podmiotu realizującego nieodpłatne świadczenie jako przesłanki różnicującej skutki podatkowe uzyskania tego świadczenia.

W opisanym stanie faktycznym należy również mieć na uwadze, treść art. 11 ustawy o p.d.o.p. albowiem poręczenie jest udzielane pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Reasumując, stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.