IBPBI/2/423-1489/09/PC - Określenie charakteru prawnego gwarancji lub poręczeń w podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 2 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych udzielonych Spółce nieodpłatnie przez podmiot powiązany gwarancji i poręczeń, w związku z uruchomieniem długoterminowego kredytu bankowego (zdarzenie przyszłe oznaczone numerem 1) - jest prawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2009 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych udzielonych Spółce nieodpłatnie przez podmiot powiązany gwarancji i poręczeń, w związku z uruchomieniem długoterminowego kredytu bankowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione m.in. następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka należy do grupy kapitałowej w której jest Spółką zależną wobec innej Spółki dominującej (zgodnie z art. 4 § 1 pkt 4 k.s.h.). Zarówno Spółka jak i Spółka dominująca nie są podmiotami, których przedmiot działalności (PKD) obejmuje odpłatne świadczenie usług finansowych, w szczególności poręczeń, gwarancji lub przystąpienia do długu.

Spółka zamierza rozszerzyć i wzmocnić swoją pozycję rynkową poprzez następujące zdarzenie przyszłe wymagające interpretacji:

Spółka planuje uruchomienie długoterminowego kredytu bankowego przeznaczonego na rozwój sieci sprzedaży produktów oraz inwestycję w nowe środki produkcji. Zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego przez Bank jest solidarne poręczenie lub gwarancja Spółki dominującej, posiadającej w Spółce ponad 50% udziałów. Za otrzymane gwarancje lub poręczenia nie przewiduje się wypłaty wynagrodzeń.

(zdarzenie przyszłe oznaczone numerem 1)

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udzielone poręczenie lub gwarancja są nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielone przez podmiot powiązane kapitałowo poręczenie lub gwarancja z tytułu zaciągniętego kredytu nie są nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te zdarzenia gospodarcze i prawne w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (patrz wyrok NSA z dnia 20 września 2005 r. FSK 2206/04).

W przypadku poręczenia lub gwarancji taka sytuacja nie następuje.

Stanowisko Spółki jest zgodne z linią orzecznictwa sądowego w sporach między organami podatkowymi a podatnikami. Sądy powołują się na orzeczenie NSA z dnia 10 maja 2006 r. (II FSK 313/06) zgodnie z którym nieodpłatnym świadczeniem jest świadczenie, którego następstwem jest uzyskanie korzyści przez jeden podmiot kosztem drugiego, a w sprawach objętych niniejszym zapytaniem Spółka nie uzyska żadnych konkretnych finansowych korzyści kosztem podmiotu udzielającego poręczenia, gwarancji z tytułu zaciągniętego kredytu.

Stanowisko Spółki jest zgodne ze znanymi jej interpretacjami Ministra Finansów, w tym z interpretacją indywidualną:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje jednak, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Należy w tym miejscu wskazać, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pojęcie to "ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje nie tylko świadczenie w znaczeniu cywilistycznym, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar majątkowy" (por. wyrok NSA z dnia 10 maja 2006 sygn. akt II FSK 313/06, publ. LEX Nr 198804).

Stosownie do art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Zgodnie z wyrokiem WSA w Łodzi z dnia 24 kwietnia 2007 r. sygn. akt I SA/Łd 2033/06 (publ. LEX Nr 264835) powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa (inne świadczenia) lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych). Zdaniem Sądu w sytuacji, kiedy podatnik zaciąga oprocentowany kredyt bankowy, a więc korzysta odpłatnie ze środków pieniężnych udzielonych przez bank, poręczenie udzielone przez inny podmiot stanowi jedynie zabezpieczenie udzielonego kredytu, a podatnik nie uzyskuje korzyści majątkowych kosztem tego podmiotu. Podobne stanowisko zajął także WSA w Warszawie w wyroku z dnia 18 czerwca 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 665/08 (publ. LEX Nr 399607).

W wyroku z dnia 19 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA/Gl 248/08 WSA w Gliwicach (niepubl.) wskazał, że poręczenie kredytu bankowego udzielone nieodpłatnie przez podmiot, który nie jest uprawniony do odpłatnego świadczenia tego typu usług finansowych, nie może zostać uznane nieodpłatnym świadczeniem.

Ww. uwagi odnoszą się również do udzielonej nieodpłatnie gwarancji spłaty.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca planuje uruchomienie długoterminowego kredytu bankowego przeznaczonego na rozwój sieci sprzedaży produktów oraz inwestycje w nowe środki produkcji. Zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego przez Bank jest solidarne poręczenie lub gwarancja spłaty udzielona przez Spółkę dominującą, posiadającą w Spółce ponad 50% udziałów. Fakt, iż poręczyciel (gwarant) który nie zajmuje się profesjonalnie udzielaniem poręczeń (gwarancji), nie uzyska żadnych korzyści majątkowych za wykonanie ww. czynności nie oznacza automatycznie, iż mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem.

Wskazać bowiem należy, iż przedmiotowe poręczenie (gwarancja), w chwili zawierania umowy nie rodzą po stronie Wnioskodawcy żadnych korzyści majątkowych.

NSA w wyroku z dnia 10 października 2001 r. (sygn. akt III SA 121/00) oraz WSA w Warszawie w wyroku z dnia 27 października 2004 r. (sygn. akt III SA 3060/02) orzekł, że do nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie dochodzi jedynie w wyniku samego podpisania umów zobowiązujących do wykonania usług (por. również I SA/Kr 1240/05). Przychód powstać może dopiero wtedy, gdy świadczenia będące przedmiotem umów zostałyby wykonane.

W związku powyższym, należy uznać że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym udzielenie bez wynagrodzenia przez Spółkę dominującą poręczenia (gwarancji) w związku z uruchomieniem długoterminowego kredytu nie stanowi dla Spółki nieodpłatnego świadczenia, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie zdarzeń przyszłych 2, 3 i 4 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.