IBPBI/2/423-1312/09/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 22 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w sytuacji nabycia części własnych akcji celem umorzenia zastosowanie znajdzie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2) - jest prawidłowe.

W dniu 22 października 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy w sytuacji nabycia części własnych akcji celem umorzenia zastosowanie znajdzie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka E zamierza skorzystać z uprawnienia wskazanego w art. 359 § 1 oraz § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), tzn. nabycia części własnych akcji celem umorzenia ("umorzenia dobrowolnego"). Nabycie akcji nastąpi od Spółki. Zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych umorzenie takie nastąpi bez wynagrodzenia. W momencie "umorzenia dobrowolnego" Spółka będzie posiadać 30,24% akcji Spółki E przez okres dłuższy niż 2 lata. Spółka E będzie posiadać certyfikat rezydencji Spółki, który będzie potwierdzać miejsce siedziby tej Spółki dla celów podatkowych w Polsce, na rok dokonania "umorzenia dobrowolnego".

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w stosunku do opisanej transakcji znajdzie zastosowanie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, należy zastanowić się, czy w rozważanym przypadku znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 1-ust. 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., określanej w dalszej części skrótem "ustawa o p.d.o.p."). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w kontekście występowania określonych powiązań kapitałowych lub rodzinnych pomiędzy spółkami zostaną narzucone lub ustalone warunki różniące się od warunków, które mogą ustalić pomiędzy sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione tutaj powiązania nie istniały - to i dochody danego podmiotu oraz należny podatek należy określać bez uwzględnienia warunków, wynikających z tych powiązań.

Jak wskazuje ten przepis, jego stosowanie jest możliwe przy łącznym spełnieniu trzech warunków:

* pomiędzy spółkami występują określone powiązania kapitałowe lub też rodzinne,

* w wyniku takich powiązań pomiędzy spółkami zostaną narzucone lub ustalone warunki różniące się od warunków które mogą ustalić pomiędzy sobą niezależne podmioty,

* w wyniku tego spółka nie wykaże dochodów albo wykaże dochody niższe od oczekiwanych.

Jak wskazano w stanie faktycznym, w momencie "umorzenia dobrowolnego" Spółka będzie posiadać 30,24% akcji Spółki E przez okres dłuższy niż 2 lata, co oznacza, że warunek występowania określonych powiązań kapitałowych pomiędzy spółkami będzie w rozważanym przypadku spełniony (zgodnie z art. 11 ust. 5a ustawy o p.d.o.p., mamy do czynienia z posiadaniem w kapitale danego podmiotu bezpośredniego udziału w wysokości nie mniej niż 5%). Spółka zastanawia się jednak nad spełnieniem kolejnego warunku, a mianowicie czy w wyniku takiego powiązania spółki narzucą lub ustalą pomiędzy sobą warunki różniące się od warunków, które mogą ustalić pomiędzy sobą niezależne podmioty. Zdaniem Spółki, odpowiedź na to pytanie jest negatywna. Instytucja "umorzenia dobrowolnego" bez wynagrodzenia jest przewidziana w art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych. W praktyce oznacza to, że mogą z niej skorzystać wszystkie podmioty, które spełnią przewidziane w tych przepisach wymagania formalne, a więc zarówno podmioty powiązane w rozumieniu ustawy o p.d.o.p., jak i podmioty pomiędzy którymi takie powiązania nie występują. Sam fakt uczestniczenia przez Spółkę w tego typu instytucji nie oznacza więc, że jej zamiarem będzie narzucenie lub ustalenie ze Spółką E warunków różniących się od warunków, które mogą narzucić lub ustalić pomiędzy sobą dwa niezależne podmioty. Wręcz przeciwnie w rozważanym przypadku, będą to dokładnie takie same warunki jakie mogą ustalić pomiędzy sobą niezależne podmioty, wynikające z Kodeksu spółek handlowych.

Co więcej, brak wykazania przez Spółkę dochodu nie będzie wynikać z istnienia między spółkami określonych powiązań kapitałowych oraz z narzucenia lub ustalenia warunków różniących się od warunków, które mogą ustalić pomiędzy sobą niezależne podmioty, lecz z uprawnienia które zostanie jej przyznane przez art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych, a więc również z uprawnienia o charakterze powszechnym, z którego mogą korzystać wszystkie podmioty. Sam fakt uczestniczenia przez Spółkę w takiej, nie zaś innej konstrukcji "umorzenia dobrowolnego" będzie podyktowany wyłącznie przesłankami biznesowymi, związanymi z prowadzonym przez Spółkę rodzajem działalności gospodarczej, nie zaś tzw. przesłankami podatkowo-rachunkowymi.

Podsumowując, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 11 ust. 1-ust. 9 ustawy o p.d.o.p. Analogiczne stanowisko prezentuje między innymi Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 lipca 2008 r., sygn. IP-PB3-423-751/08-2/JB, w której wskazał, iż "Na podstawie art. 10 ust. 1 ww. dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). Z powyższego wynika, że katalog dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych wskazany w art. 10 ust. 1 ustawy jest katalogiem otwartym, jednakże warunkiem koniecznym dla uznania, że przychód ten został osiągnięty jest jego faktyczne otrzymanie. A zatem w przypadku braku otrzymania wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów, zgodnie z przepisami ustawy podatnik, którego udziały są umarzane nie uzyska żadnego dochodu (przychodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Spółka uważa, że w niniejszej sprawie nie będzie miał zastosowania art. 11 ustawy o p.d.o.p., który co do zasady reguluje metody określania dochodu w drodze oszacowania pomiędzy podmiotami powiązanymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), akcje mogą być umorzone w przypadku, gdy statut tak stanowi. Akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe). Umorzenie dobrowolne nie może być dokonane częściej niż raz w roku obrotowym. Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa statut.

W myśl art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych, umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia. Uchwała powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia, wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi akcji umorzonych bądź uzasadnienie umorzenia akcji bez wynagrodzenia oraz sposób obniżenia kapitału zakładowego. Umorzenie przymusowe następuje za wynagrodzeniem, które nie może być niższe od wartości przypadających na akcję aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między akcjonariuszy.

Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., określanej w dalszej części skrótem "ustawa o p.d.o.p."), jeżeli:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka E zamierza nabyć części własnych akcji celem umorzenia ("umorzenie dobrowolne") od Wnioskodawcy bez wynagrodzenia. W momencie "umorzenia dobrowolnego" Spółka będzie posiadać 30,24% akcji Spółki E przez okres dłuższy niż 2 lata. Spółka E będzie posiadać certyfikat rezydencji Spółki, który będzie potwierdzać miejsce siedziby tej Spółki dla celów podatkowych w Polsce, na rok dokonania "umorzenia dobrowolnego".

Mając na uwadze wyżej cytowane przepisy stwierdzić należy, iż w stosunku do opisanej transakcji nie znajdzie zastosowanie art. 11 ustawy o p.d.o.p. Ww. przepis odnosi się bowiem do sytuacji, kiedy w wyniku powiązań, m.in. kapitałowych, zostaną narzucone warunki odbiegające od warunków rynkowych, natomiast w sytuacji umorzenia udziałów nie jest możliwe ustalenie, czy transakcja została przeprowadzona na warunkach rynkowych. Umorzenie udziałów z samej swojej natury następuje pomiędzy spółką a jej udziałowcem (udziałowcami). W konsekwencji brak jest porównywanych transakcji pomiędzy niezależnymi podmiotami.

Stanowisko Spółki należy zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 1 wydano odrębną interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.