IBPBI/2/423-1232/08/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP 29 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy otrzymanie od podmiotu powiązanego poręczenia stanowi dla Spółki przychód do opodatkowania - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy otrzymanie od podmiotu powiązanego poręczenia stanowi dla Spółki przychód do opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka jest spółką ze szwedzkiej grupy X. Spółka prowadzi działalność w zakresie obrotu energią elektryczną. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej podpisuje umowy z kontrahentami i, celem zabezpieczenia wypłacalności, Spółka korzysta z nieodpłatnych poręczeń/gwarancji (dalej poręczenia), które są udzielane przez inny podmiot z grupy. Podmiot ten zobowiązał się do uregulowania zobowiązań względem kontrahentów Spółki w razie nieuregulowania należności przez samą Spółkę. Jednocześnie Spółka wskazuje, iż podmiot udzielający poręczenia nie jest podmiotem, w którego zakres działalności wchodzi odpłatne świadczenie usług poręczenia. Udzielanie poręczeń dla Spółki nie będzie się wiązało z żadnym opłatami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych korzystanie z nieodpłatnych poręczeń przez Spółkę będzie rodziło obowiązek rozpoznawania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa), przychodem z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie. Ustawa jednak nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem "nieodpłatnego świadczenia". W orzecznictwie sądów podkreśla się, iż pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" użyte w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje nie tylko świadczenie w znaczeniu cywilistycznym, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami, lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar majątkowy (wyrok NSA z dnia 10 maja 2006 r. - sygn. II FSK 313/06, wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2005 r. - sygn. III S.A./Wa/928/04). Wobec powyższego Spółka stwierdza, iż jako otrzymująca poręczenie nie uzyskuje z tego tytułu żadnego przysporzenia majątkowego. Ponadto, podmiot udzielający tego poręczenia nie ponosi żadnych negatywnych konsekwencji swojego działania (do momentu ewentualnej realizacji poręczenia), podmiot ten nie musi więc angażować dodatkowych aktywów w związku z udzielaniem poręczeń. Z uwagi na brak angażowania dodatkowych aktywów nie dochodzi do uszczuplenia majątku poręczyciela (a więc powstania kosztu).

Powyższą analizę przepisu potwierdzają wg Spółki liczne wyroki sądów oraz interpretacje dokonane przez organy podatkowe. Spółka zwraca uwagę na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - sygn. ILPB3/423-397/08-2/HS oraz ILPB3/423-397/08-3/HS, w której wskazano, iż aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe. Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mający konkretny wymiar finansowy. Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód, co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest jego otrzymanie przez podatnika. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie. Z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji sygn. IP-PB3-423-698/08-2/AG wskazuje na fakt, iż udzielający poręczenia faktycznie dokonuje świadczenia na rzecz podmiotu otrzymującego jedynie w momencie ewentualnej realizacji poręczenia. W przeciwnym razie, jeśli podmiot udzielający nie podejmuje działań związanych z realizacją poręczenia, to oznacza, że nie wiąże się to z nieodpłatnym świadczeniem na rzecz podmiotu otrzymującego poręczenie. W wyroku WSA w Gliwicach z dnia 20 maja 2008 r. sygn. I SA/GL 35/08 sąd zauważył, iż korzystanie z nieodpłatnych poręczeń stanowi jedynie zabezpieczenie, w tym przypadku udzielonego kredytu, a podatnik nie uzyskuje korzyści majątkowych kosztem podmiotu udzielający poręczenia. Sąd podkreślił jednocześnie, że stosownie do przepisów kodeksu cywilnego czynność poręczenia nie musi mieć charakteru odpłatnego (podobnie w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 19 czerwca 2008 r. sygn. I SA/GL 248/08).

Dodatkowy argument przemawiający za brakiem konieczności wykazywania przychodów z tytułu nieodpłatnych poręczeń wskazany został przez WSA w Łodzi w wyroku z dnia 24 kwietnia 2007 r. sygn. I SA/Łd 2033/06, zdaniem sądu: "jeżeli poręczyciel jest osobą prawną, to w księgach rachunkowych takiej jednostki wartość udzielonych poręczeń ujmuje się w ewidencji pozabilansowej "Zobowiązania warunkowe". W przypadku, gdy kredytobiorca spłaci kredyt bez realizacji poręczenia, zobowiązanie warunkowe podlega wyksięgowaniu. Z kolei zgodnie z art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, jednostki są zobowiązane do tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym m.in. z tytułu udzielonych poręczeń. Spółka uważa, że tytułem uzasadniającym tworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązania w związku z udzielonym poręczeniem jest pogorszenie się kondycji finansowej dłużnika, któremu jednostka udzieliła poręczenia, jeżeli na podstawie posiadanych informacji jednostka przewiduje, iż w konsekwencji udzielonego poręczenia będzie zobowiązana spłacić dług. Powstanie rezerwy rodzi zatem nie fakt udzielenia poręczenia, ale przewidywana konieczność wywiązania się z przyszłego zobowiązania.

Wskazane we wniosku argumenty potwierdzone tezami z orzecznictwa oraz interpretacjami organów podatkowych, pozwalają, zdaniem Spółki, na zajęcie stanowiska, zgodnie z którym otrzymywane przez nią nieodpłatne poręczenia nie stanowią przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń. A zatem sam fakt otrzymania nieodpłatnego poręczenia, do moment ewentualnego wywiązania się z obowiązków poręczyciela, jako dłużnika solidarnego przy uregulowaniu długu, nie powoduje po stronie Spółki konieczności wykazywania przychodu z tytułu określonego w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.