IBPBI/2/423-1192/13/JD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 3 lipca 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 12 września 2013 r. (wpływ do tut. Biura 19 września 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wynagrodzenie uiszczone przez Spółkę na rzecz SPV stanowi koszt uzyskania przychodów (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest prawidłowe.

W dniu 13 września 2013 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wynagrodzenie uiszczone przez Spółkę na rzecz SPV stanowi koszt uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej także: "Spółka") prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek, która nie stanowi działalności bankowej w rozumieniu polskich przepisów. Opierając się na przesłankach biznesowych planuje zawrzeć umowę swap na zwłokę w zapłacie pożyczki, tzw. credit default swap (dalej: "CDS"). Zawarcie takiej transakcji pozwoli na ograniczenie ryzyka wynikającego z charakteru działalności Spółki, które powstaje w związku z zaprzestaniem spłat pożyczek przez pożyczkobiorców. W efekcie może to prowadzić do utraty części lub całości środków pieniężnych, które Spółka przekazała pożyczkobiorcy w formie pożyczki. Celem zawarcia umowy CDS jest ograniczenie istniejącego ryzyka niespłacania pożyczek i tym samym zabezpieczenie Spółki przed utratą środków pieniężnych. Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę CDS z innym podmiotem powiązanym bądź niepowiązanym z Wnioskodawcą (dalej: "SPV"), który w zamian za uzgodnione wynagrodzenie dokona spłaty całości lub części długu należnego od pożyczkobiorcy, w przypadku zaistnienia uzgodnionego w umowie CDS zdarzenia. Zdarzeniem tym będzie niespłacenie raty/rat pożyczki przez okres wskazany w umowie CDS.

Umowa CDS może objąć część kapitałową niespłaconej pożyczki, jak też część odsetkową niespłaconej pożyczki (odsetki, które nie będą podlegały kapitalizacji). Powyższe wynagrodzenie będzie płacone przez Spółkę na rzecz SPV cyklicznie lub jednorazowo z własnych środków obrotowych Spółki. Wysokość wynagrodzenia będzie ustalona m.in. w oparciu o poziom ryzyka braku spłaty pożyczek objętych CDS. Wypłacane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie będzie stanowiło wydatek faktycznie poniesiony przez Spółkę, który będzie również właściwie udokumentowany. Jednocześnie wynagrodzenie wypłacane SPV nie będzie w żadnym wypadku podlegać zwrotowi. W umowie uregulowana zostanie kwestia przejścia bądź braku przejścia prawa do żądania zwrotu niespłaconej części pożyczki od pożyczkobiorcy na rzecz SPV. W sytuacji, gdy umowa nie będzie przewidywała przejścia prawa do żądania przez SPV zwrotu pożyczki od pożyczkobiorcy, Spółka będzie zobowiązana na mocy przedmiotowej umowy CDS, do zwrotu SPV otrzymanych od pożyczkobiorcy spłat pożyczek objętych daną umową CDS.

CDS jest instrumentem pochodnym służącym przeniesieniu na SPV ryzyka braku spłaty udzielonej przez Spółkę pożyczki. Spółka poprzez zawarcie umowy CDS zmierza do zachowania, zabezpieczania zaangażowanych środków finansowych przeznaczonych na udzielanie pożyczek. W przypadku braku zawarcia umowy CDS, Spółka ponosi znaczne ryzyko prowadzenia działalności w zakresie udzielania pożyczek związane z niedokonywaniem przez pożyczkobiorców spłat pożyczek. Dlatego też, zawarcie umowy CDS zabezpiecza możliwość prowadzenia działalności Spółki w zakresie udzielania pożyczek, a w konsekwencji osiąganie przychodów z tytułu odsetek od przedmiotowych pożyczek. W związku z powyższym, wynagrodzenie uiszczane przez Spółkę na rzecz SPV w ramach CDS, pozostanie w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie uiszczane przez Spółkę na rzecz SPV stanowi koszt uzyskania przychodów dla Spółki, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT... (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na rzecz SPV w ramach umowy CDS stanowić będzie dla Spółki koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej "ustawa o CIT").

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W doktrynie prawa podatkowego oraz w orzecznictwie przyjmuje się, iż aby można było uznać wydatek za koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* celem jego poniesienia powinno być osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów oraz to, że pozostaje on w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika;

* wydatek musi być poniesiony przez podatnika oraz musi być definitywny;

* wydatek nie może znajdować się w katalogu wskazanym w art. 16 ust. 1 ustawy CIT, tj. katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów;

* wydatek powinien być właściwie udokumentowany.

Aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy w pierwszej kolejności ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów - w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę CDS celem ograniczenia istniejącego ryzyka niespłacania pożyczek i tym samym zabezpieczenia Spółki przed utratą środków pieniężnych. W efekcie zawarcia tej umowy, SPV będzie przejmować ryzyko związanie z niespłacaniem przez pożyczkobiorców pożyczek i dokonywać spłaty kapitału pożyczki oraz odsetek. Należy zaznaczyć, iż w przypadku, gdyby taka umowa nie została zawarta przez Spółkę, to ponosiłaby ona całkowite ryzyko związane z utratą środków pieniężnych, które zostały przeznaczone na udzielenie pożyczki. W związku z tym, w opinii Spółki, nie ulega wątpliwości, iż wynagrodzenie uiszczane tytułem umowy CDS pozostaje w związku przyczynowym z przychodami, bowiem zawarcie tej umowy ma na celu ograniczenie ryzyka utraty środków pieniężnych i zabezpieczenie źródła przychodów.

Jednocześnie, zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja indywidualna z 18 lipca 2013 r., sygn. IBPBI/1/415-425/13/AP), koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. W ocenie Spółki, wypłacone wynagrodzenie będzie wydatkiem poniesionym na zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, bowiem zawarta umowa CDS będzie gwarantowała otrzymanie spłaty kapitału i odsetek z pożyczek.

Kolejno, zdaniem Wnioskodawcy, przez wydatki poniesione należy uznać takie wydatki, które w ostatecznym rozrachunku są pokrywane z zasobów majątkowych podatnika. Natomiast wydatki definitywne to takie wydatki o charakterze rzeczywistym, które nie są jedynie tymczasowe i nie podlegają zwrotowi. W ramach umowy CDS, Spółka będzie uiszczać wynagrodzenie na rzecz SPV z własnych środków obrotowych, a jednocześnie wynagrodzenie to nie będzie podlegało zwrotowi nawet w przypadku, gdyby zdarzenie określone w umowie CDS nie zaistniało. Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy, katalog enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów nie zawiera wyłączeń, które mogłyby skutkować brakiem prawa do ujęcia wydatków związanych z zapłatą wynagrodzenia na rzecz SPV w kosztach uzyskania przychodów przez Wnioskodawcę.

Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę będą spełniać również warunek dotyczący udokumentowania wydatków albowiem będą one przez Wnioskodawcę stosownie dokumentowane. W konsekwencji, wynagrodzenie uiszczane przez Spółkę na rzecz SPV na podstawie umowy CDS spełnia przesłanki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i stanowi wydatek poniesiony w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, a więc jest kosztem uzyskania przychodów.

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu 26 września 2011 r. (sygn. ILPB4/423-223/11-2/MC) oraz 15 marca 2012 r. (sygn. ILPB3/423-596/11-2/MM).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i 2 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.