IBPBI/2/423-1186/09/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 6 lipca 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 13 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie zakwalifikowania odpisu aktualizującego należności do gospodarki zasobami mieszkaniowymi (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4) - jest prawidłowe.

W dniu 13 lipca 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie zakwalifikowania odpisu aktualizującego należności do gospodarki zasobami mieszkaniowymi (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4)

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia Mieszkaniowa funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy - Prawo spółdzielcze oraz ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych i statut. Członkowie Spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, osoby niebędące członkami, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, członkowie Spółdzielni będący właścicielami lokali oraz właściciele lokali niebędący członkami Spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni przez wnoszenie comiesięcznych opłat. Obowiązek uiszczenia opłat powstaje od chwili wydania lokalu.

W przypadku trudności z regulowaniem przez członków Spółdzielni należności dotyczących lokali mieszkalnych, pomimo ponagleń zalegają oni z zapłatą. Spółdzielnia prowadzi działania windykacyjne dochodząc swoich należności za pośrednictwem sądu.

Po uzyskaniu prawomocnego nakazu zapłaty (gdy dłużnik nie ureguluje zadłużenia) sprawa zostaje skierowana do egzekucji komorniczej. Jeżeli wierzytelność okaże się nieściągalna, następuje umorzenie przez komornika, Spółdzielnia dokonuje odpisu aktualizującego w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Aby wierzytelności spisane w ciężar "pozostałych kosztów operacyjnych" jako nieściągalne uznać za koszty uzyskania przychodów muszą być spełnione jednocześnie dwa warunki:

* uprzednio były one zaliczone do przychodów należnych,

* powinny być udokumentowane w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy odpis aktualizujący należności dotyczący lokali mieszkalnych, który nie jest udokumentowany w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p. (nie stanowi kosztów uzyskania przychodów) stanowi podstawę do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych nawet wówczas, gdy wynik na gospodarce zasobami mieszkaniowymi stanowi nadwyżka kosztów nad przychodami przewyższająca wysokość odpisu aktualizującego (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4)

Zdaniem Wnioskodawcy, odpis aktualizujący nie stanowiący kosztów uzyskania przychodów nie stanowi podstawy opodatkowania w przypadku gdy nadwyżka kosztów nad przychodami gospodarki zasobami mieszkaniowymi przewyższa kwotę odpisu aktualizującego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - określonej w dalszej części skrótem "ustawa o p.d.o.p."), wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści wyżej powołanego przepisu, aby dochód podmiotów, o których mowa w tym przepisie, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

* dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a także

* dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku dochodowego jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (to jest cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. Dochody zwolnione z podatku dochodowego mogą pochodzić wyłącznie z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie zatem dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi prowadzoną przez podatników, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o p.d.o.p. składają się wpływy z opłat pobieranych od lokatorów (czynsze) oraz pokrywane z nich koszty. Opłaty te (czynsze) kalkulowane są w takiej wysokości, aby pokrywały zarówno utrzymanie (koszty) lokali mieszkalnych, jak i pozostałych pomieszczeń przynależnych do nich oraz koszty ich zarządzania (administracji). Wynika to z ustaw w oparciu, o które funkcjonują podmioty zajmujące się gospodarką zasobami mieszkaniowymi w tym przypadku ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o p.d.o.p. nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 26a, w szczególności jeżeli:

Jeśli nie zostały spełnione warunki określone w art. 16 ust. 2a ustawy o p.d.o.p. uzasadniające dokonanie odpisu aktualizującego wartość należności, to odpisy te stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o p.d.o.p. nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym wynik na gospodarce zasobami mieszkaniowymi stanowi nadwyżka kosztów nad przychodami przewyższająca wartość odpisu aktualizującego, zatem wyłączenie odpisu z kosztów podatkowych nie spowoduje wygenerowania dochodu do opodatkowania.

Jednocześnie wskazać należy, że powołany w pytaniu art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p., nie dotyczy odpisów aktualizujących lecz wskazuje przesłanki uprawniające do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne (art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o p.d.o.p.).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienić należy, iż w sprawie będącej przedmiotem pytań oznaczonych we wniosku Nr 1, 2 i 3 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.