IBPBI/2/423-116/13/CzP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 3 lipca 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2013 r. (data wpływu do tut. BKIP 24 stycznia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 25 kwietnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z nieodpłatnym zbyciem udziałów w celu umorzenia /pytanie oznaczone we wniosku nr 1.1 / - jest prawidłowe.

W dniu 24 stycznia 2013 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z nieodpłatnym zbyciem udziałów w celu umorzenia. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 5 kwietnia 2013 r. Znak: IBPBI/2/423-116/13/CzP, IBPBI/2/423-244/13/CzP, IBPBI/2/423-413/13/CzP, IBPBI/2/415-86/13/ŁCz wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniu 25 kwietnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wspólnikami Wnioskodawcy (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) są trzy osoby: dwie osoby fizyczne A i B oraz jedna osoba prawna - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością X. Z kolei jedynymi wspólnikami spółki X pozostają wyłącznie A i B. W celu rozdzielenia udziałowego obu spółek i wyeliminowania stosunku zależności i dominacji pomiędzy X a Wnioskodawcą, właścicielki obu spółek podjęły decyzję o umorzeniu wszystkich udziałów Wnioskodawcy, należących do X. W związku z tym planowane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia udziałów dotychczasowego udziałowca X bez wynagrodzenia. Umorzenie nastąpiłoby za zgodą wszystkich wspólników Wnioskodawcy wyrażoną w formie uchwały Zgromadzenia Wspólników oraz na podstawie umowy o zbyciu udziałów w celu umorzenia. Umorzenie połączone będzie z obniżeniem kapitału zakładowego Wnioskodawcy o wysokość stanowiącą równowartość łącznej wartości nominalnej udziałów posiadanych przez X. Natomiast wartość nominalna umorzonych udziałów zostanie przekazana na kapitał zapasowy lub fundusz rezerwowy Wnioskodawcy. W konsekwencji kapitały własne - jako pozycja A po stronie pasywów w bilansie Wnioskodawcy nie ulegną zmianie. Również majątek Wnioskodawcy, wykazywany po stronie aktywów pozostanie nie zmieniony. Nie nastąpi ani "przysposobienie" (winno być przysporzenie), ani też uszczuplenie majątku Wnioskodawcy. Innym skutkiem umorzenia udziałów Wnioskodawcy (należących do X) będzie, że jedynymi wspólnikami obu spółek pozostaną wyłącznie osoby fizyczne A i B.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy dobrowolne (bez wynagrodzenia, w drodze obniżenia kapitału zakładowego spółki) umorzenie udziałów należących do wspólnika będącego osoba prawną, spowoduje powstanie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla tego wspólnika, którego udziały zostaną umorzone... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1.1)

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne zbycie udziałów Wnioskodawcy przez wspólnika w celu umorzenia nie spowoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy (winno być wspólnika) w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tryb umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością reguluje art. 199 k.s.h.

W myśl art. 199 § 1 k.s.h. zdanie drugie, udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Stosownie natomiast do art. 199 § 2 k.s.h. zdanie drugie, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Przepis art. 199 § 3 k.s.h. dopuszcza jednakże sytuację, w której za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

W celu ustalenia skutków podatkowych Wnioskodawca wskazuje, iż nieodpłatne zbycie udziałów w celu ich umorzenia od 1 stycznia 2011 r. nie mieści się w kategorii dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych. Z tego też względu, dla określenia konsekwencji podatkowych należy posługiwać się ogólnym pojęciem przychodów określonych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis art. 12 ww. ustawy zawiera otwarty katalog kategorii uznawanych za przychód dla potrzeb tego podatku. Jednak z przepisów tych wynika, że przychodami są - co do zasady - wszelkie przysporzenia o charakterze trwałym (faktycznie otrzymane lub należne). Tymczasem w przypadku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, w momencie umorzenia nie dochodzi do jakiegokolwiek przysporzenia po stronie wspólnika, będącego zbywcą udziałów (ani faktycznego, ani należnego). Tym samym należy uznać, iż w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie powstanie po stronie wspólnika (spółki X) przychód do opodatkowania.

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku nieodpłatnego zbycia udziałów Wnioskodawcy należących do wspólnika (spółki X) w celu ich umorzenia, nie powstaje po stronie spółki X przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w swym stanowisku w zdaniu pierwszym widnieje zapis "nieodpłatne zbycie udziałów Wnioskodawcy przez wspólnika w celu umorzenia nie spowoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych." Jednakże treść pytania oraz dwóch ostatnich zdań stanowiska odnosi się do wspólnika. Tut. Organ przyjął zatem, iż jest to oczywista omyłka, tym bardziej, że pytanie oznaczone 1.2 w tym samym wniosku odnosi się do Wnioskodawcy.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm. dalej określany "k.s.h.").

Zgodnie z treścią art. 199 § 1 k.s.h., udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Ponadto umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 zdanie pierwsze k.s.h.). Co do zasady umorzenie zarówno dobrowolne, jak i przymusowe następuje zatem za wynagrodzeniem. Wyjątek określa art. 199 § 3 k.s.h., który stanowi, iż za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż wspólnikami Wnioskodawcy (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) są trzy osoby: dwie osoby fizyczne A i B oraz jedna osoba prawna - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością X. Z kolei jedynymi wspólnikami spółki X pozostają wyłącznie A i B. W celu rozdzielenia udziałowego obu spółek i wyeliminowania stosunku zależności i dominacji pomiędzy X a Wnioskodawcą, właścicielki obu spółek podjęły decyzję o umorzeniu wszystkich udziałów Wnioskodawcy, należących do X. W związku z tym planowane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia udziałów dotychczasowego udziałowca X bez wynagrodzenia. Umorzenie nastąpiłoby za zgodą wszystkich wspólników Wnioskodawcy wyrażoną w formie uchwały Zgromadzenia Wspólników oraz na podstawie umowy o zbyciu udziałów w celu umorzenia. Umorzenie połączone będzie z obniżeniem kapitału zakładowego Wnioskodawcy o wysokość stanowiącą równowartość łącznej wartości nominalnej udziałów posiadanych przez X. Natomiast wartość nominalna umorzonych udziałów zostanie przekazana na kapitał zapasowy lub fundusz rezerwowy Wnioskodawcy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej "u.p.d.o.p."), dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). W przypadku opisanego zdarzenia przyszłego, tj. dobrowolnego zbycia udziałów celem umorzenia, nie dojdzie do sytuacji objętej dyspozycją ww. przepisu, w związku z powyższym w przypadku udziałowca będącego osobą prawną nie powstanie dochód (przychód) z udziału w zyskach osób prawnych. Z tego też względu, dla określenia konsekwencji podatkowych opisanych okoliczności należy posługiwać się ogólnym pojęciem przychodów określonym w art. 12 u.p.d.o.p. u.p.d.o.p. nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie jedynie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii, a także enumeratywnie wyliczył, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów. Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Na podstawie art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p., można więc stwierdzić, że - co do zasady - przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych mocą art. 12 ust. 4 u.p.d.o.p.

Biorąc pod uwagę opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż w przypadku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, w momencie umorzenia nie dochodzi do jakiegokolwiek przysporzenia po stronie wspólnika, będącego zbywcą udziałów (ani faktycznego, ani zależnego). Tym samym należy uznać, iż w świetle u.p.d.o.p. nie powstanie po stronie wspólnika (spółki X) przychód podatkowy.

Skoro, jak wyżej wskazano, w przedstawionych okolicznościach nie występuje przychód określony w art. 10 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., to na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek płatnika.

Biorąc pod uwagę powyższe, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytań oznaczonych nr 1.2, 1.3 i 2 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.