IBPBI/2/423-1076/14/CzP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 3 lipca 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 26 sierpnia 2014 r. (data wpływu do tut. BKIP 2 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu rozpoznania jako koszty uzyskania przychodów wydatków niezbędnych do udostepnienia złoża do eksploatacji metodą odkrywkową (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2) - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2014 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu rozpoznania jako koszty uzyskania przychodów wydatków niezbędnych do udostepnienia złoża do eksploatacji metodą odkrywkową.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka, prowadzi m.in. działalność w zakresie produkcji kruszyw dolomitowych z kamienia pozyskanego w drodze zakupu od innego podmiotu gospodarczego. W związku z rozwojem Spółki oraz zabezpieczeniem źródła pozyskania kamienia i uniezależnieniem się od jego aktualnego dostawcy podjęte zostały w 2005 r. działania zmierzające do pozyskania koncesji na wydobywanie kamienia dolomitowego z własnego złoża metodą odkrywkową. W związku z tym Spółka ponosiła i ponosi nadal wydatki niezbędne do uzyskania koncesji oraz udostępnienia złoża dolomitu do eksploatacji. Koncesję na wydobywanie dolomitów Spółka uzyskała w styczniu 2012 r. z terminem ważności do 31 grudnia 2042 r., natomiast eksploatacja złoża dolomitu rozpocznie się od 2015 r.

Do kosztów związanych z udostępnieniem złoża do eksploatacji metodą odkrywkową Spółka zalicza:

* czynsz za dzierżawę gruntów (złoże położone jest częściowo na gruntach stanowiących własność Spółki a częściowo na obcych, które są dzierżawione),

* opłatę z tytułu wyłączenia gruntów leśnych,

* prace mające na celu odkrycie i udostępnienie złoża (zdejmowanie i zwałowanie nakładu, eksploatacja kopalin towarzyszących),

* opłatę roczną za udostępnienie złoża (koncesyjną),

* opłatę eksploatacyjną naliczaną zgodnie z prawem geologicznym i górniczym,

* prace geodezyjne,

* koszty regulacji prawnych terenów zajmowanych pod kopalnię.

Ponoszone na udostępnienie złoża koszty Spółka ujmuje, z punktu widzenia przepisów bilansowych, jako koszty do rozliczenia w czasie. Koszty te będą rozliczane w okresie planowanej eksploatacji złoża dolomitu, a rozpoczęcie rozliczenia nastąpi z dniem oddania złoża do eksploatacji, tj. od 2015 r.

Z punktu widzenia przepisów prawa podatkowego poniesione dotychczas koszty na koncesję oraz udostępnienie złoża dolomitu nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy poniesione do dnia oddania do eksploatacji koszty związane z udostępnieniem złoża dolomitu mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów stopniowo w okresie zgodnym z przyjętym do celów bilansowych, tzn. w okresie planowanej eksploatacji... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Ad. 2)

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), koszty poniesione na udostępnienie złoża do eksploatacji stanowić będą koszty uzyskania przychodów, bowiem poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów oraz nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1. Kwestia związana z momentem potrącalności kosztów uzyskania przychodów została uregulowana w przepisie art. 15 ust. 4 oraz 4d u.p.d.o.p. Na podstawie art. 15 ust. 4 u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem art. 4b i 4c. Natomiast stosownie do postanowień art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Wobec treści wskazanego wyżej przepisu, zdaniem Spółki, wszelkie wskazane koszty poniesione na udostępnienie do eksploatacji złoża dolomitowego stanowią koszty pośrednie oraz dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy. W tej sytuacji powinny podlegać rozliczeniu w czasie, a jako okres ich rozliczenia należy, zdaniem Spółki, przyjąć okres na jaki planowana jest eksploatacja złoża na podstawie dokumentacji geologicznej, określającej zasoby tego złoża Rozpoczęcie dokonywania rozliczenia tych kosztów winno nastąpić z chwilą oddania złoża do eksploatacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Przywołana regulacja wskazuje, że definicja kosztów uzyskania przychodów - dla celów podatku dochodowego - składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną.

Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, tj.:

* konieczność faktycznego, co do zasady, poniesienia wydatku,

* poniesienie wydatku musi nastąpić w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami - pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Z powyższego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione nakłady i wydatki związane bezpośrednio lub pośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodu, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Wskazać w tym miejscu należy, że wymienione powyżej koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem to wydatki, których poniesienie przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów składających się na całość przychodów osiąganych przez podatnika w roku podatkowym. Należą do nich koszty określonego rodzaju działalności prowadzonej przez podatnika, także koszty związane z konkretnymi transakcjami składającymi się na tę działalność. Natomiast koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami to wydatki, których nie można bezpośrednio przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka poniosła i ponosi nadal szereg, wymienionych we wniosku, wydatków niezbędnych do udostepnienia złoża do eksploatacji metodą odkrywkową. Wszystkie te wydatki bezsprzecznie poniesione zastały w celu uzyskania przychodu związanego z eksploatacją przedmiotowych złóż. Koncesję na wydobywanie dolomitów Spółka uzyskała w styczniu 2012 r. z terminem ważności do 31 grudnia 2042 r., natomiast eksploatacja złoża dolomitu rozpocznie się od 2015 r.

Koszty te warunkują uzyskiwanie przez Spółkę przychodów z działalności gospodarczej, dlatego też ww. wydatki mogą być rozpoznawane jako koszty podatkowe w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Wydatków tych jednak nie można powiązać z konkretnym przychodem osiągniętym w konkretnym roku podatkowym, dlatego też stanowią one koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodem, których moment potrącenia został uregulowany w art. 15 ust. 4d i ust. 4e u.p.d.o.p.

Stosownie do art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Natomiast, zgodnie z art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p., za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Zdaniem tut. Organu dnia poniesienia kosztu nie należy utożsamiać z dniem faktycznego księgowania kosztów, lecz należy przyjąć, że jest to dzień, na który Spółka uwzględnia koszt w prowadzonych przez nią księgach rachunkowych. Z literalnego brzmienia art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. wynika jednoznacznie, że ustawodawca uzależnia moment, w którym wydatek staje się kosztem uzyskania przychodów od momentu ujęcia go w księgach zgodnie z zasadami ustawy o rachunkowości. Przy czym nie chodzi w tym przypadku o jakiekolwiek ujęcie wydatku w księgach, tylko jego "ujęcie jako kosztu", tzn. uznanie przez podatnika za taki koszt przy zachowaniu zasad rachunkowości: współmierności przychodów i kosztów (art. 6 ustawy o rachunkowości), istotności (art. 8 ust. 1 ww. ustawy) i ostrożności (art. 7 cytowanej ustawy). Dzień, na który ujęto koszt w księgach, to dzień, w którym w księgach pojawił się koszt na koncie kosztowym. Dopiero moment odpisu kosztów w ewidencji rachunkowej w ciężar kont o charakterze wynikowym mający wpływ na ustalenie prawidłowego wyniku finansowego firmy, jest momentem mającym określone konsekwencje na gruncie podatku dochodowego. Wynik finansowy bowiem obliczony na podstawie rachunku zysków i strat, tworzonego zgodnie z ustawą o rachunkowości, z uwzględnieniem ustaw podatkowych stanowi podstawę naliczenia podatku dochodowego. W związku z powyższym nie jest obojętne, kiedy koszt bilansowy może być uznany za koszt podatkowy.

Kluczowe znaczenie ma tu zasada współmierności, zgodnie z którą w księgach rachunkowych firmy trzeba ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty, przy czym nie jest istotna ani data wystawienia przez kontrahenta faktury, ani moment jej faktycznego zaksięgowania (rozumianego jako czynność techniczno-rachunkowa). Innymi słowy przyporządkowanie księgowe danego kosztu do okresu sprawozdawczego zgodnie z przepisami o rachunkowości pozwala na określenie dnia, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych w rozumieniu art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p.

Stwierdzić więc należy, że z przywołanych przepisów u.p.d.o.p. wynika podstawowa reguła, tzn. moment uznania wydatku za koszt podatkowy jest w obecnym stanie prawnym uzależniony od uznania go za taki koszt w ujęciu bilansowym. Ujęcie (zaksięgowanie) kosztu w księgach rachunkowych określa więc datę powstania kosztu podatkowego. Przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że stanowisko Spółki, że dla celów podatkowych winna rozliczać koszty o jakich mowa we wniosku (jako koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami dotyczącymi okresu przekraczającego rok podatkowy) w czasie, przez okres planowanej eksploatacji (analogicznie jak dla celów rachunkowych) jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienić należy, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 1 i 3 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.