IBPBI/2/423-1049/10/BG - Możliwość zaliczenia otrzymanego od ubezpieczyciela odszkodowania do przychodów podatkowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 maja 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 20 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia otrzymanego przez Spółkę odszkodowania do przychodów podatkowych w przypadku, gdy koszty odszkodowawcze poniesione przez Spółkę:

* nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki,

* zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki,

- jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2010 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia otrzymanego przez Spółkę odszkodowania do przychodów podatkowych w przypadku, gdy koszty odszkodowawcze poniesione przez Spółkę:

* nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki,

* zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka zajmuje się świadczeniem usług transportowych (transport towarów) oraz usług logistycznych. Spółka zawiera umowy (dalej "Umowy") z kontrahentami (dalej "Kontrahenci") dotyczące przewozu towarów. Na podstawie zawieranych Umów Spółka odpowiada wobec Kontrahentów za szkody wyrządzone w towarach i wszelkie ubytki w towarach powstałe podczas transportu.

Niejednokrotnie podczas przewozu towarów przez Spółkę dochodzi do powstania szkód w towarach. Szkody w towarach powstają na skutek nienależytego zabezpieczenia przewożonych towarów lub złego ułożenia towarów podczas załadunku, nagłego osunięcia lub przechylenia palety z towarem, wybojów na drodze, wypadków wynikających z nieuważnej jazdy kierowców na drodze, czynników losowych, itd.

W związku z dostarczeniem wadliwych towarów Spółka jest zobowiązana do pokrycia szkód powstałych podczas transportu. Odpowiedzialność Spółki jest regulowana w Umowach zawartych z Kontrahentami, jednakże opiera się ona przede wszystkim na ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (dalej "Prawo przewozowe"). Spółka zaznacza jednak, że jej odpowiedzialność może zostać rozszerzona w Umowie ze względu na dbałość o Kontrahentów i chęć budowania pozytywnego wizerunku Spółki jako rzetelnego partnera handlowego.

W razie wyrządzenia szkód w przewożonych towarach Spółka otrzymuje od Kontrahentów informacje na temat stwierdzonej szkody. Kontrahent obciąża Spółkę odszkodowaniem określonym kwotowo (kwota odszkodowania odpowiada stwierdzonej szkodzie), np. w wypadku gdy towary nie nadają się do dalszej odsprzedaży (gdyż np. doszło do stłuczenia transportowanych butelek). W niektórych wypadkach w związku ze stwierdzeniem uszkodzenia przewożonego towaru Kontrahent odsprzedaje Spółce uszkodzone w czasie transportu towary (np. towary - co do zasady zdatne do użytku - ale, których opakowanie zostało naruszone w czasie transportu, itp.). Spółka stara się sprzedać uszkodzone towary, odkupione od Kontrahentów, innym podmiotom.

Spółka jest ubezpieczona na wypadek zaistnienia szkód podczas wykonywania usługi transportowej. Spółka zwraca się do ubezpieczyciela, w którym Spółka się ubezpiecza jako firma przewozowa (dalej "Ubezpieczyciel"), o zwrot kosztów poniesionych w związku z wyrównaniem Kontrahentowi szkody powstałej w czasie transportu towarów (dalej "Koszty Odszkodowawcze"). Koszty Odszkodowawcze mogą obejmować kwotę odszkodowania, jaką Spółka musi zapłacić Kontrahentowi w związku z powstaniem szkody towarowej (w wypadku, gdy Kontrahent obciąża Spółkę notą obejmującą kwotę odszkodowania wyrażoną w ustalonej kwocie) lub wydatki poniesione na odkupienie od Kontrahenta uszkodzonych w czasie transportu towarów. W wypadku gdy Spółka - w ramach wyrównania Kontrahentowi szkody - odkupuje uszkodzone w czasie transportu towary, a następnie towary te zostają przez Spółkę sprzedane, Spółka zwraca się do Ubezpieczyciela o zwrot różnicy między wydatkiem poniesionym na zakup uszkodzonych towarów od Kontrahenta, a przychodem uzyskanym z ich sprzedaży.

Ubezpieczyciel nie zwraca jednak Spółce małych kwot. W polisie ubezpieczeniowej Ubezpieczyciel zaznaczył bowiem, że potrąca wysokość wypłacanego odszkodowania o określoną kwotę (np. 500 EUR) lub o 10% szkody. W związku z tym, w wypadku wystąpienia szkód o niskiej wartości Spółka nie zwraca się do Ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania.

Założenie. Dla potrzeb niniejszej interpretacji Spółka prosi o przyjęcie przez organ podatkowy, że Ubezpieczyciel wypłaca Spółce odszkodowanie w wysokości nie większej (tekst jedn. równej lub mniejszej) niż Koszty Odszkodowawcze poniesione przez Spółkę na pokrycie szkód poniesionych przez Kontrahentów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Spółki, ustawa nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem "przychodu". Art. 12 ust. 1-3, 3c i ust. 4b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) wymienia jedynie szczególne kategorie przychodów, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, a także enumeratywnie wylicza w ust. 4, jakiego rodzaju wpływy nie będą stanowiły przychodu podatnika (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 marca 2004 r., sygn. akt I SA/Wr 3881/01). Dlatego też pierwszym krokiem w celu ustalenia, co będzie stanowiło przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, będzie wykluczenie danego rodzaju przysporzenia z kategorii "nie-przychodów", wymienionych w art. 12 ust. 4 ustawy. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy, do przychodu nie zalicza się zwróconych innych wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Z uwagi na powyższe, jeśli Spółka nie zaliczy Kosztów Odszkodowawczych do kosztów uzyskania przychodów, to może uznać, że odszkodowanie otrzymane od Ubezpieczyciela nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Odszkodowanie od Ubezpieczyciela jest bowiem powiązane z kosztami, które musi ponieść Spółka w celu pokrycia szkód wyrządzonych Kontrahentom. Gdyby bowiem do szkody nie doszło i Spółka nie zapłaciłaby odszkodowań na rzecz Kontrahentów, Spółka nie mogłaby ubiegać się o wypłatę odszkodowania od Ubezpieczyciela. W związku z tym, że Spółka nie otrzymuje realnego przysporzenia majątkowego, ponieważ najpierw ponosi wydatek (Koszty Odszkodowawcze), który następnie jest jej zwracany w całości lub części, otrzymanie odszkodowania od Ubezpieczyciela powinno być dla niej neutralne podatkowo.

Za neutralnością podatkową odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów opowiadają się organy podatkowe. M.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 19 grudnia 2008 r., znak IPPB5/423-69/08-2/AS, podzielił stanowisko podatnika, że jeśli wypłacone przez podatnika odszkodowanie nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, to odszkodowanie od ubezpieczyciela nie stanowi przychodu podatnika. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się z podatnikiem, że nie dojdzie do powstania przychodu z tytułu otrzymania odszkodowania od ubezpieczyciela w sytuacji, gdy podatnik nie zaliczył do kosztów uzyskania przychodów wydatków na pokrycie szkód w dostarczanych kontrahentom towarach (tak w interpretacji z dnia 25 stycznia 2010 r., znak IPPB3/423-817/09-2/PD).

Podobne stanowisko zajmuje Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 3 lipca 2009 r., znak ITPB3/423-194/09/MK. Zdaniem tego organu "jeżeli świadczenie pieniężne uzyskane od ubezpieczyciela lub podwykonawcy obejmowało koszty dotyczące wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej to pod względem podatkowym może być ono uznane za zwrot poniesionych wydatków (kategoria kosztów obejmuje pojęcie wydatków), które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych, i dlatego ich zwrot nie stanowi przychodu podatkowego".

Przychodem będzie natomiast - w ocenie organu podatkowego - ewentualna nadwyżka otrzymanego świadczenia pieniężnego od ubezpieczyciela nad poniesionymi kosztami na rzecz klientów, dotyczącymi wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej. Powyższe stanowisko zostało wyrażone również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 sierpnia 2008 r. Znak ITPB3/423-332/08/PS.

Spółka zwraca również uwagę na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 12 czerwca 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 357/07, w którym Sąd orzekł, że kwota odszkodowania wypłacona podatnikowi, który uprzednio poniósł wydatki związane ze zdarzeniem wywołującym szkodę, a które nie mogły zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej poniesionym wydatkom, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a Ustawy nie stanowi przychodu podatnika. Przychodem będzie natomiast nadwyżka otrzymanego odszkodowania nad poniesionymi wydatkami.

Ponieważ art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy dotyczy jedynie sytuacji, w której następuje zwrot wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, przepis ten nie znajdzie zastosowania w wypadku gdy Koszty Odszkodowawcze zostaną uznane za koszt uzyskania przychodów Spółki. Jeśli Koszty Odszkodowawcze byłyby uznane za koszt uzyskania przychodów, to odszkodowanie otrzymane od Ubezpieczyciela powinno być uznane za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) nie definiują pojęcia "przychodu". W art. 12 ust. 1-3 tej ustawy wskazane zostały przykładowo (katalog otwarty) okoliczności, których zaistnienie rodzi obowiązek rozpoznania przychodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 4 tej ustawy zawarty został zamknięty katalog przysporzeń, które nie generują po stronie podmiotu je otrzymującego przychodu dla celów podatkowych.

Na mocy art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca wyłączył z przychodów, zwrócone inne wydatki nie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Wskazać w tym miejscu należy, że niezaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów winno jednakże wynikać bądź z ustawowego wyłączenia tego wydatku z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 cyt. ustawy, bądź z braku związku poniesionego wydatku z przychodem (art. 15 ust. 1 tej ustawy).

Nie może ono zatem być wynikiem dobrowolnego działania podmiotu, nie znajdującego oparcia w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

Stosownie do brzmienia art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka zajmuje się świadczeniem usług transportowych, w związku z zawieranymi z kontrahentami umowami odpowiada za szkody wyrządzone w towarach i wszelkie ubytki w towarach powstałe podczas transportu. W związku z dostarczeniem wadliwych towarów Spółka jest zobowiązana do pokrycia szkód powstałych podczas transportu.

W razie wyrządzenia szkód w przewożonych towarach kontrahent obciąża Spółkę odszkodowaniem określonym kwotowo, np. w wypadku gdy towary nie nadają się do dalszej odsprzedaży, a w niektórych wypadkach odsprzedaje Spółce uszkodzone w czasie transportu towary. Spółka stara się sprzedać uszkodzone towary, odkupione od kontrahentów innym podmiotom.

Spółka jest ubezpieczona na wypadek zaistnienia szkód podczas wykonywania usługi transportowej więc zwraca się do ubezpieczyciela o zwrot kosztów poniesionych w związku z wyrównaniem kontrahentowi szkody powstałej w czasie transportu towarów. Koszty odszkodowawcze mogą obejmować kwotę odszkodowania, jaką Spółka musi zapłacić kontrahentowi w związku z powstaniem szkody towarowej lub wydatki jakie musi ponieść na odkupienie od kontrahenta uszkodzonych w czasie transportu towarów. W wypadku gdy Spółka odkupuje uszkodzone w czasie transportu towary, a następnie towary te zostają przez Spółkę sprzedane, Spółka zwraca się do ubezpieczyciela o zwrot różnicy między wydatkiem poniesionym na zakup uszkodzonych towarów od kontrahenta, a przychodem uzyskanym z ich sprzedaży.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż kwota odszkodowania wypłacana Spółce, która poniosła wskazane wyżej wydatki związane ze zdarzeniami powodującymi szkodę, a które zgodnie z art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie stanowi przychodu podatkowego Spółki na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a ww. ustawy. Przychodem będzie natomiast ewentualna nadwyżka otrzymanego świadczenia pieniężnego od ubezpieczyciela nad poniesionymi kosztami dotyczącymi wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej.

Natomiast jeżeli wydatki Spółki stanowią koszty uzyskania przychodów wówczas uzyskane od ubezpieczyciela odszkodowanie stanowi przychód podatkowy Spółki.

Stanowisko Spółki uznać zatem należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji nie była ocena możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych przez Spółkę wydatków w związku z wypłaconymi odszkodowaniami oraz wydatków na zakup uszkodzonych towarów. W tym zakresie wydano w dniu 19 sierpnia 2010 r. odrębne interpretacje Znak IBPBI/2/423-713/10/PP, Znak IBPBI/2/423-1050/10/PP.

Jednocześnie należy zauważyć, że powoływane przez Spółkę interpretacje nie stanowią powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego ponieważ wydane zostały w indywidualnych sprawach i wiążą tylko strony postępowania. Wobec tego cytowane interpretacje nie mogą mieć wpływu na treść zawartą w wydanej interpretacji indywidualnej.

Nadmienia się, iż w sprawie będącej przedmiotem zdarzenia przyszłego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.