IBPBI/2/423-1019/13/MO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 30 lipca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 31 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, w momencie poniesienia, wydatków związanych z odpłatnym ustanowieniem służebności gruntowej celem zapewnienia dojazdu do działki będącej własnością przedsiębiorstwa (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 31 lipca 2013 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, w momencie poniesienia, wydatków związanych z odpłatnym ustanowieniem służebności gruntowej celem zapewnienia dojazdu do działki będącej własnością przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej również "Przedsiębiorstwo") świadczy usługi zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz zbiorowego odprowadzania ścieków dla miasta oraz okolicznych gmin w oparciu o zezwolenia wydane decyzjami wójtów. W ramach prowadzonej działalności Spółka eksploatuje sieć wodociągową i kanalizacyjną, która częściowo jest własnością Spółki, a częściowo zarządzana jest przez Przedsiębiorstwo w oparciu o zawarte umowy dzierżawy. W ramach prowadzonej działalności rozwojowej Przedsiębiorstwo zamierza zakupić grunt, gdzie zlokalizowana jest przepompownia ścieków. Dla zabezpieczenia dojazdu do przedmiotowej działki Spółka zamierza nabyć odpłatnie prawo służebności gruntowej sąsiedniej działki, celem zabezpieczenia dojazdu do nabywanej nieruchomości (określone w art. 285 Kodeksu cywilnego) oraz prawo służebności przesyłu (określone w art. 3051 w związku z art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego). Zakres służebności gruntowej dotyczy sieci kanalizacji sanitarnej stanowiącej własność Przedsiębiorstwa. Służebność ta zostanie ustanowiona celem zapewnienia prawa wstępu na nieruchomość przez przedsiębiorstwo przesyłowe dla przeprowadzania czynności niezbędnych dla prawidłowej eksploatacji sieci, ewentualnych napraw, remontów bądź modernizacji. Koszty związane z nabyciem służebności gruntowej oraz służebności przesyłu obejmują wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości ustanawiającego służebności oraz opłaty notarialne, skarbowe i sądowe związane z ustanowieniem tych służebności.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy koszty odpłatnego ustanowienia służebności gruntowej celem zapewnienia dojazdu do działki będącej własnością Przedsiębiorstwa mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jako koszty pośrednie, o których mowa w art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty związane z nabyciem służebności gruntowej mogą zostać zaliczone przez Przedsiębiorstwo do kosztów uzyskania przychodów jako koszty pośrednie określone w art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Będą one ponoszone przez Przedsiębiorstwo w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest świadczenie usług zbiorowego odprowadzania ścieków, w związku z czym spełniają przesłanki określone w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Ponadto koszty te nie są wymienione w katalogu określonym art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Zdaniem Przedsiębiorstwa, nabycie służebności gruntowej nie stanowi również nabycia wartości niematerialnej i prawnej, która podlegałyby amortyzacji podatkowej zgodnie art. 16b u.p.d.o.p., jako że nie spełnia definicji wartości niematerialnych i prawnych określonych ww. ustawą. Poniesionych kosztów na nabycie służebności gruntowej nie da się odnieść bezpośrednio do osiąganych przychodów, w związku z czym powinny zostać zaliczone, w dacie poniesienia, do kosztów pośrednich określonych w art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Instytucja służebności gruntowej została uregulowana w art. 285-295 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Służebność gruntowa jest prawem, którego treść polega na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm. dalej "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej eksploatuje sieć wodociągową i kanalizacyjną. Obecnie Spółka planuje, dla zabezpieczenia dojazdu do działki, na której zlokalizowana jest przepompownia ścieków, nabyć odpłatnie prawo służebności gruntowej sąsiedniej działki. Zakres służebności gruntowej dotyczy sieci kanalizacji sanitarnej stanowiącej własność Przedsiębiorstwa. Z tytułu ustanowienia służebności gruntowej Spółka poniesie wydatki takie jak: wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości ustanawiającego służebności, opłaty notarialne, skarbowe i sądowe.

W świetle powyższego ww. wydatki spełniają przesłanki, o których mowa w art. 15 u.p.d.o.p., a zatem będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów. Dla ustalenia momentu potrącalności tych kosztów konieczna jest ocena ich charakteru.

Ustawodawca wyróżnia bowiem koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), odrębnie normując zasady ich potrącalności (art. 15 ust. 4, 4b - 4e u.p.d.o.p.).

u. p.d.o.p. nie zawiera legalnych definicji ww. pojęć. Zgodnie jednak z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest "zidentyfikowanie" wpływu danego kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do określonych wyrobów bądź usług. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

Natomiast pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Do tego rodzaju kosztów zalicza się m.in. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną, ubezpieczenia. Każdy z ww. wydatków jest związany z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczynia się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

Poniesienie przedmiotowych wydatków będzie związane z możliwością korzystania przez Spółkę z nieruchomości sąsiadującej na potrzeby związane z prowadzoną działalnością; wydatki te będą zatem związane w sposób ogólny (tekst jedn.: pośredni) z przychodami z Jej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. W myśl natomiast art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p., za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f - 4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że wydatki z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, takie jak: wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości ustanawiającego służebności, opłaty notarialne, skarbowe i sądowe, stanowią koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, które będą mogły zostać potrącane w dacie ich poniesienia.

Tym samym stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 wydano odrębną interpretacje indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.