IBPBI/2/423-1010/09/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 31 sierpnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji otrzymanych przez Spółkę zrealizowanych odsetek w ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) powstałych na:

* działalności strefowej - jest prawidłowe,

* działalności pozostałej - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 sierpnia 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji otrzymanych przez Spółkę zrealizowanych odsetek w ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) powstałych na:

* działalności strefowej,

* działalności pozostałej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka jest podmiotem działającym na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej: SEE), na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy (dalej: zezwolenie strefowe) udzielonego przez Ministra Gospodarki.

Treść zezwolenia wyznaczająca zakres działalności objętej zwolnieniem od podatku dochodowego (w związku z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - ustawa o p.d.o.p.) wymienia: działalność produkcyjną, handlową i usługową w zakresie następujących wyrobów wytworzonych na terenie strefy:

* pojazdy samochodowe (PKWiU 34.1),

* części i akcesoria do pojazdów samochodowych i ich silników (PKWiU 34.4).

Spółka podpisała z mającym siedzibę w Polsce bankiem, wspólnie z innymi mającymi siedzibę w Polsce spółkami z grupy kapitałowej, wielostronną, umowę o kompleksowe zarządzanie płynnością finansową - Umowa zarządzania płynnością w formie kredytów dziennych - tzw. umowę cash poolingową.

Celem świadczonej przez bank usługi cash poolingu jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi polskich podmiotów z grupy kapitałowej, do której należy również Spółka, poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów uczestniczących w strukturze.

W ramach tej struktury Spółka (podobnie jak pozostali uczestnicy umowy):

* w przypadku dodatniego salda na jej rachunku uczestniczącym w umowie cash pooling - przekazuje na rzecz banku, za pośrednictwem głównego konta bankowego grupy należącego do Agenta - jednego z podmiotów uczestniczących w umowie, który pośredniczy w transakcjach między bankiem a pozostałymi uczestnikami umowy - nadwyżkę środków pieniężnych wykazywanych na jej koncie bieżącym prowadzonym przez bank oraz,

* w przypadku ujemnego salda na koncie Spółki uczestniczącym w umowie, przekazywane są na jej konto środki pieniężne z rachunku głównego Agenta w wysokości niezbędnej do zbilansowania salda.

Odpowiednio, takie same operacje dokonywane są na rachunkach pozostałych uczestników umowy cash poolingowej. Wspomniane transfery pieniężne mają na celu zbilansowanie sald występujących na rachunkach bankowych poszczególnych uczestników struktury na koniec każdego dnia roboczego oraz wykazanie wspólnego salda (dodatniego lub ujemnego) - tzw. salda ekspozycji netto - jakie wszystkie podmioty uczestniczące w strukturze mają w stosunku do banku prowadzącego umowę.

Zarówno środki przelewane z głównego konta bankowego grupy na konto Spółki (w przypadku ujemnego salda rachunku Spółki na koniec dnia), jak i środki przelewane na rzecz banku z rachunku Spółki za pośrednictwem rachunku głównego grupy (w przypadku salda dodatniego) podlegają oprocentowaniu. Rachunek Spółki uczestniczący w opisanej strukturze cash poolingu jest rachunkiem prowadzonym w złotówkach i jednocześnie jest podstawowym rachunkiem bieżącym Spółki związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą wykorzystywanym do rozliczeń złotówkowych z kontrahentami.

Spółka znajduje się w początkowej (inwestycyjnej) fazie rozwoju działalności. W efekcie, w przypadku występowania dodatniego salda na rachunku bankowym uczestniczącym w opisanej strukturze cash poolingu, znakomita większość środków pieniężnych stanowiących to saldo pochodzi nie tyle ze sprzedaży produktów i usług określonych w zezwoleniu strefowym lecz ze środków wniesionych przez udziałowca spółki (tj. kapitał założycielski oraz dokonane później dopłaty). Środki te są przeznaczone na sfinansowanie kolejnych etapów nowej inwestycji na terenie SSE obejmujących tak wydatki stricte inwestycyjne, jak i wydatki wynikające z bieżącego funkcjonowania Spółki. Po zakończeniu etapu inwestycyjnego i rozpoczęciu regularnego procesu produkcyjnego zakładane dodatnie saldo na rachunku bankowym Spółki uczestniczącym w umowie cash poolingu będzie z kolei w znakomitej większości wynikiem wpływów środków pieniężnych ze sprzedaży produktów wytworzonych na terenie SSE i określonych w zezwoleniu strefowym. Pomimo faktu, że Spółka nie będzie prowadzić działalności poza terenem SSE nie można wykluczyć, że w przyszłości, w toku prowadzonej działalności na rachunku bankowym mogą pojawić się także marginalne (w porównaniu z podstawową działalnością produkcyjną) wpływy środków pieniężnych z przychodów ubocznych, nie wymienionych z zezwoleniu strefowym a tym samym nie objętych zwolnieniem podatkowym jak np. przychody z odsetek od lokat bakowych, ze sprzedaży odpadów lub nieużytecznych materiałów, otrzymanych odszkodowań.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku otrzymania przez Spółkę odsetek (zrealizowanych) w ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu), osiągane z tego tytułu przez Spółkę przychody będą korzystać w całości ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

* tak w fazie prowadzenia działalności inwestycyjnej, gdy środki na rachunku uczestniczącym w umowie cash poolingowej pochodzą w większości ze środków pieniężnych wniesionych przez udziałowców (kapitał udziałowy oraz dopłaty).

* jak i w okresie prowadzenia przez Spółkę regularnej działalności produkcyjnej, gdy środki pieniężne na rachunku uczestniczącym w umowie pochodzić będą prawie w całości ze sprzedaży produktów wymienionych w zezwoleniu strefowym.

Zdaniem Spółki, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o p.d.o.p., wolne od podatku są dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. Zgodnie z utrwaloną już linią interpretacyjną zakres zwolnienia określony w przywołanym przepisie nie obejmuje wszystkich dochodów z działalności prowadzonej na terenie SSE lecz jedynie te dochody, które osiągane są przez podatnika z działalności określonej w zezwoleniu strefowym oraz ściśle związane z tą działalnością dochody o charakterze ubocznym, które powstają w skutek prowadzenia na terenie strefy sprzedaży produktów i usług wymienionych w zezwoleniu strefowym. Do tych ostatnich zalicza się m.in. przychody finansowe związane z działalnością objętą zezwoleniem strefowym.

Opublikowane interpretacje przepisów podatkowych wydane przez organy podatkowe potwierdzają możliwość zwolnienia od podatku m.in. przychodów: z różnic kursowych, transakcji na instrumentach pochodnych a także z odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach bieżących związanych z prowadzoną działalnością na terenie SSE, i to pomimo tego że przychody tego rodzaju nie są wprost wymienione w zezwoleniach strefowych podatników.

Przykładowo:

* w postanowieniu Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 6 października 2005 r., sygn. 1473/262/WD/423/82/05/TC dotyczącym odsetek z tytułu gromadzenia wolnych środków pieniężnych w ramach rachunku bieżącego, Naczelnik stwierdził, że: "Za przychody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy uznaje się nie tylko przychody będące bezpośrednio wynikiem tej działalności, ale także przychody z każdej innej działalności z nią związanej, w tym także z tytułu niektórych operacji finansowych. Wobec tego należy uznać, że ze zwolnienia strefowego korzystają też przychody (dochody) - operacje finansowe, które powstały w związku z wykonywaną działalnością na terenie strefy na podstawie zezwolenia (...)";

* w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 21 lipca 2005 r., sygn. BI/005-0033/05 uznano, iż: " (...) Odsetki powstałe na rachunku bieżącym, prowadzonym w związku z działalnością gospodarczą, korzystają ze zwolnienia, tak jak pozostałe dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Strefy";

* w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 16 kwietnia 2007 r., sygn. IS-I/2-4230/1/07 stwierdzono, że: " (...) dochody z odsetek od środków na rachunkach bieżących związane z bieżącymi operacjami i rozliczeniami podlegają bowiem zwolnieniu od podatku dochodowego, jeżeli pochodzą z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach udzielonych zezwoleń".

Zdaniem Spółki, opisany wcześniej we wniosku mechanizm naliczania odsetek wynikający z umowy cash-poolingowej jest analogiczny do zasad działania bieżącego rachunku bankowego. Co więcej, jest z tym rachunkiem ściśle powiązany gdyż całe saldo rachunku bieżącego wliczane jest do salda ekspozycji netto grupy wobec banku na koniec każdego dnia roboczego. W efekcie, otrzymywane, w formie odsetek przelewanych na rachunek bieżący, wynagrodzenie z tytułu uczestnictwa w umowie cash poolingu powinno podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego jako dochód związany ściśle z działalnością prowadzoną na terenie SSE. W opinii Spółki, zwolnienie od podatku w opisanej powyżej sytuacji będzie miało zastosowanie zarówno w okresie gdy uzyskane odsetki będą otrzymywane z tytułu środków pieniężnych otrzymanych przez Spółkę od udziałowca (tj. w okresie inwestycyjnym) jak i w przypadku odsetek uzyskanych od środków pieniężnych otrzymanych za sprzedane wyroby wymienione w zezwoleniu (powiększonych o ewentualne marginalne przychody związane z działalnością w strefie lecz nie wymienione wprost w zezwoleniu strefowym).

Zarówno bowiem w pierwszym jak i w drugim przypadku otrzymane przez Spółkę oprocentowanie środków związane jest bezpośrednio z działalnością prowadzoną przez Spółkę na terenie SSE i powiązane jest z prowadzonym dla Spółki rachunkiem bieżącym w banku świadczącym usługę cash poolingu.

Jednocześnie, Spółka zauważa, że "udostępnienie" przez Spółkę dodatniego salda rachunku bieżącego na potrzeby ustalenia wspólnego salda ekspozycji netto grupy w ramach umowy cash pooling należy wyraźnie odróżnić od zawarcia z bankiem umowy lokaty terminowej, z której należności uznawane są jako odrębne źródło dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych (nie podlegających zwolnieniu). W opisywanym przypadku do zawarcia umowy lokaty z bankiem nie dochodzi a środki na rachunku uczestnika umowy są jedynie przelewane na rzecz banku celem spłaty wierzytelności banku wobec Agenta, w konsekwencji czego uczestnik z dodatnim saldem na rachunku wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela (banku) z tytułu wierzytelności banku przysługujących względem Agenta.

W świetle powyższego Spółka stoi na stanowisku, że obok przychodów z podstawowej działalności jaką jest produkcja i sprzedaż wyrobów wymienionych w zezwoleniu strefowym, także otrzymane przez Spółkę odsetki z tytułu środków zgromadzonych na rachunku bankowym uczestniczącym w umowie cash poolingowej, stanowią przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o p.d.o.p.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Umowa "cash poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. pool leadera, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Stosownie do postanowień art. 12 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274 z późn. zm.), dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, przez osoby prawne lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są zwolnione od podatku dochodowego, odpowiednio na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - określanej dalej skrótem "ustawy o p.d.o.p."), wolne od podatku są dochody, z zastrzeżeniem ust. 4-6, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (...), przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.

W myśl art. 17 ust. 4 ww. ustawy o p.d.o.p. zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34, przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.

Aby w sposób jednoznaczny stwierdzić, że otrzymywane przez Spółkę odsetki (zrealizowane) w ramach umowy cash poolingu związane są z działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie strefy w oparciu o zezwolenie czy też nie, należy dokonać oceny indywidualnego przypadku, w konkretnym stanie faktycznym. Odsetki z tytułu środków zgromadzonych na rachunku bankowym uczestniczącym w umowie cash poolingowej mogą być uzyskane w ramach działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu, ale mogą stanowić również odrębną działalność, niezwiązaną z działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Tak więc, jeśli otrzymane przez Spółkę odsetki (zrealizowane) w ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) związane są z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością w strefie, przychody i koszty z tym związane mogą być oceniane jako łączące się z działalnością prowadzoną w strefie. Tym samym dochód ten, w części, w jakiej związany jest z działalnością objętą zezwoleniem, może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Natomiast odsetki z tytułu środków zgromadzonych na rachunku bankowym uczestniczącym w umowie cash poolingowej, które nie są związane z działalnością strefową będą stanowiły przychód z działalności finansowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Mając powyższe na uwadze, odsetki (zrealizowane) w ramach umowy cash poolingu z tytułu środków pieniężnych otrzymanych przez Spółkę od udziałowca (tj. w okresie inwestycyjnym) od środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży wyrobów wymienionych w zezwoleniu czyli z działalności strefowej podlegają zaliczeniu do przychodów strefowych z których dochód podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych. Zatem w tej części stanowisko Spółki jest prawidłowe.

Natomiast zrealizowane odsetki w ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) z tytułu środków pieniężnych otrzymanych przez Spółkę nie w związku z prowadzoną działalnością w Specjalnej Strefie Ekonomicznej nie podlegają zaliczeniu do przychodów strefowych z których dochód podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych. W tej części stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.