IBPBI/2/423-1000/11/MO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu do tut. BKIP 10 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów w przypadku realizacji umowy cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 10 sierpnia 2011 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów w przypadku realizacji umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka A (spółka z o.o.) oddział w Polsce (dalej zwana Oddziałem) jest oddziałem holenderskiego przedsiębiorstwa posiadającego osobowość prawną, wchodzącego w skład międzynarodowej grupy (zwana dalej Group) z branży automatyki i robotyki. Oddział nie posiada osobowości prawnej.

Oddział zamierza przystąpić do kompleksowego systemu zarządzenia płynnością finansową w ramach grupy Group (system cash pooling). W tym celu Oddział zawarł umowę - sweep agreement - (dalej zwana Umową) ze spółką należącą do Grupy - Spółka B oraz Bankami X z siedzibą w Japonii działający przez oddział w Wielkiej Brytanii i Y z siedzibą w Polsce.

System zarządzenia płynnością finansową ma służyć zwiększeniu efektywności zarządzania środkami pieniężnymi, polepszeniu płynności finansowej uczestników systemu, zaspokojeniu potrzeb uczestników w zakresie kapitału obrotowego, usprawnieniu wzajemnych rozliczeń w Group i zabezpieczeniu ich przed ryzykiem kursowym. Zarządzającym i liderem systemu (Pool Leader, dalej zwany liderem) będzie ww. Spółka B, podmiot z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Lider jest podmiotem działającym w ogólnie pojętym sektorze finansowym. System zarządzania płynnością finansową będzie oparty na rzeczywistych transferach pieniężnych pomiędzy jego uczestnikami (tzw. zero balancing cash pooling). Bank X będzie wspierać usługę zarządzania systemem płynności finansowej od strony technicznej, w skład czego będzie wchodzić prowadzenie rachunków bankowych na użytek systemu, realizowanie transferów pieniężnych pomiędzy Oddziałem i Liderem, przekazywanie informacji nt. kalkulacji odsetek. O warunkach, na jakich odbywa się system zarządzania płynnością finansową, jak również o oprocentowaniu środków decyduje Lider. Oddział posiada informację, że inne podmioty z Group (w tym jakie inne oddziały Spółki B z siedzibą w Amsterdamie w Holandii) będą uczestnikami systemu zarządzania płynnością finansową, ale nie będzie miał wglądu w rozliczenia z tego tytułu.

Oddział posiada w Banku Y otwarty bieżący rachunek bankowy prowadzony w EUR. Rachunek ten będzie wykorzystywany przez Oddział do rozliczeń w ramach przedmiotowego systemu zarządzania płynnością finansową, Rachunek Oddziału w banku Y jest wykorzystywany przez Oddział także do innych celów niezwiązanych z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową. Lider będzie wykorzystywał dla potrzeb systemu specjalny rachunek bankowy w Banku X w Londynie, w ramach którego będą odbywały się operacje pomiędzy nim a Oddziałem (przy użyciu rachunku w Banku Y). Rachunek ów jest prowadzony w EUR i pozostaje własnością Lidera.

Szczegółowy opis systemu zarządzania płynnością finansową:

Każdego dnia roboczego o godzinie 16.00 w przypadku wystąpienia salda dodatniego (nadwyżki) na rachunku Oddziału prowadzonym w Banku Y, środki stanowiące nadwyżkę (saldo dodatnie) będą automatycznie transferowane na rachunek Lidera w Banku X. W przypadku wystąpienia niedoboru (saldo ujemne) na rachunku Oddziału prowadzonym w Banku Y, będzie następował automatyczny transfer środków z rachunku Lidera w Banku X na rachunek Oddziału celem wyrównania salda do zera. Każdego dnia roboczego o godzinie 16.00 saldo na rachunku Oddziału w Banku Y będzie więc automatycznie wyrównywane do zera. Wszelkie rozliczenia pomiędzy rachunkami odbywać się będą w EUR. W przypadku wystąpienia salda dodatniego na rachunku Oddziału i przekazania środków stanowiących nadwyżkę na rachunek Lidera, Oddziałowi przysługiwać będą odsetki, w razie zaś pokrycia przez Lidera salda ujemnego na rachunku Oddziału, to Oddział będzie obciążany odsetkami na rzecz Lidera. Odsetki będą kalkulowane w szyku rozwartym, codziennie na podstawie dziennych sald stosownie do transferów pieniężnych. Oddział będzie miał podgląd online do subrachunku technicznego, na którym kalkulowane będą odsetki oraz możliwość drukowania dziennych wyciągów z tego rachunku, z których uzyska informację o: saldzie na tym rachunku na dany dzień, kalkulacji odsetek za ten dzień jak również informacje na temat naliczanych odsetek. Na początku każdego następnego miesiąca kalendarzowego następować będzie kapitalizacja odsetek należnych zarówno od Oddziału, jak i na jego rzecz, naliczanych w szyku rozwartym za poprzedni miesiąc, a saldo tych odsetek zwiększy albo zmniejszy stan środków Oddziału na rachunku Lidera w Banku X w zależności od tego, czy będzie dodatnie czy ujemne. Na początku każdego miesiąca Lider będzie przesyłać wyciąg z informacją na temat salda skapitalizowanych odsetek wraz z szczegółową ich kalkulacją. Skapitalizowane na rzecz Lidera odsetki (w razie, gdy odsetki należne Oddziałowi w skali miesiąca będą większe od należnych Liderowi) nie będą przesyłane na rachunek Oddziału w Banku Y, lecz pozostaną na rachunku w Banku X. Również środki ("kapitał") przekazywane w ramach systemu zarządzania płynnością finansową (stanowiące nadwyżki w na rachunku Oddziału w Banku Y) nie będą przelewane zwrotnie. Z kolei, gdy naliczane w danym miesiącu odsetki należne Liderowi będą większe od naliczanych odsetek należnych Oddziałowi, ich saldo będzie potrącane na początku danego miesiąca ze środków Oddziału znajdujących się na rachunku Lidera w Banku X. Środki oraz zgromadzone od nich odsetki należące do Oddziału w ramach systemu zarządzania systemem płynności finansowej będą przekazane na rachunek Oddziału dopiero po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy (sweep agreement).

Oddział nie będzie ponosić dodatkowych kosztów usług świadczonych w ramach systemu zarządzania systemem płynności finansowej, ani wobec Lidera, ani banków. Jedynym wynagrodzeniem dla Lidera będą odsetki od środków przelanych na wyrównanie sald ujemnych na rachunku Oddziału. Pokrywanie wynagrodzenia banku X za świadczone usługi leży wyłącznie po stronie Lidera.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w świetle art. 12 ust. 4 pkt 1 i 2 oraz art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) i pkt 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki naliczane na rzecz Oddziału z tytułu przekazanych środków pieniężnych oraz odsetki naliczane Oddziałowi przez Lidera z tytułu otrzymywanych środków pieniężnych w ramach systemu zarządzania płynnością finansową będą stanowiły odpowiednio jego przychód oraz koszt uzyskania przychodu w momencie ich kapitalizacji na rachunku Lidera, tj. w momencie uznania lub obciążenia na jego rachunku, co w opisanym zdarzeniu przyszłym następuje miesiąca kalendarzowego (winno być "następuje na początku każdego miesiąca kalendarzowego")... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki naliczane na jego rzecz z tytułu przekazywanych w ramach systemu zarządzania płynnością finansową środków pieniężnych oraz odsetki naliczane na rzecz Lidera od przekazywanych Oddziałowi środków pieniężnych, będą stanowiły odpowiednio jego przychód i koszt uzyskania przychodu w momencie uznania lub obciążenia rachunku, tj. w momencie kapitalizacji odsetek, co w przedstawionym zdarzeniu przyszłym będzie miało miejsce na początku każdego miesiąca kalendarzowego.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów) z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) - art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi z kolei, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Nie uważa się (art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) za koszty uzyskania przychodu wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), jak również (art. 16 ust. 1 pkt 11 tej ustawy) naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Treść tych przepisów uzasadnia stanowisko Oddziału w kwestii momentu powstania przychodu i kosztów jego uzyskania.

Za tożsame z zapłatą odsetek Oddział uznaje moment ich kapitalizacji na rachunku Lidera tj. moment, w którym naliczane odsetki (ich saldo) będą zaksięgowywane na tym rachunku. Uznanie lub obciążenie tego rachunku saldem tych odsetek będzie prowadzić do zwiększenia lub zmniejszenia zobowiązań głównych. Na początku każdego miesiąca dochodzić będzie bowiem de facto do dwóch czynności: I - kapitalizacji odsetek należnych każdemu z podmiotów oraz II - potrącenia względem siebie tych odsetek, tak że zaksięgowaniu na rachunku ulegnie ich saldo. Moment kapitalizacji salda odsetek jest więc tożsamy z momentem zapłaty, ponieważ następować będzie wtedy zwiększenie lub pomniejszenie przekazanych przez Oddział środków pieniężnych, ewentualnie zwiększenie kwoty zadłużenia Oddziału względem Lidera. Kapitalizacja stanowi formę zapłaty odsetek i następuje w momencie obciążenia lub uznania rachunku, który będzie własnością Lidera. Stanowisko powyższe określające moment powstania przychodu po stronie Oddziału i kosztów jego uzyskania jest zgodne z pisemną interpretacją Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 stycznia 2011 r. (nr IPPB5/423-772/10-8/JC), jak również z pisemną interpretacją Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 września 2010 r. (nr ILPB4/423-16/10-2/DS.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Na marginesie wskazać należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji nie była zasadność rozpoznawania przychodów i kosztów ich uzyskania w odniesieniu do transakcji zawartych pomiędzy podmiotem zagranicznym i jego oddziałami.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie pytań oznaczonych we wniosku Nr 2-4 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.