IBPBI/1/423-70/14/AP - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki akcyjnej wydatków z tytułu zasądzonego przez sąd wraz z odsetkami (wypłaconego przez spółkę) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 31 października 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 7 listopada 2014 r.), uzupełnionym 29 stycznia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki akcyjnej wydatków z tytułu zasądzonego przez Sąd wraz z odsetkami (wypłaconego przez spółkę) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 7 listopada 2014 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki akcyjnej wydatków z tytułu zasądzonego przez Sąd wraz z odsetkami (wypłaconego przez spółkę) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 20 stycznia 2015 r. Znak: IBPBI/1/423-70/14/AP, IBPP1/443-1134/14/MS wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 29 stycznia 2015 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa. Majątek będący w posiadaniu Spółki przeszedł na własność Skarbu Państwa na podstawie art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej i wydanego na tej podstawie Orzeczenia Ministra Przemysłu i Handlu z 14 lutego 1948 r. ogłoszonego w MP z 30 kwietnia 1948 r. Nr 44, poz. 226, gdzie na mocy dekretu o nacjonalizacji przejęto na własność Państwa przedsiębiorstwo X. Decyzją z 13 kwietnia 1993 r. Wojewoda stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez Spółkę prawa użytkowania wieczystego gruntu Skarbu Państwa (obejmujące m.in. działkę nr 1249 o powierzchni 13,4175 ha) oraz nabycie własności budynków i urządzeń położonych na tych gruntach.

Wobec majątku Spółki zgłoszone zostały roszczenia przedsiębiorstwa X. Roszczenia dotyczą działek o powierzchni 12,8142 ha (wchodzących w skład działki 1249), na których zlokalizowana jest znaczna część budynków produkcyjnych i infrastruktury kolejowej Wnioskodawcy. Wobec Wnioskodawcy z wniosku zarządu przedsiębiorstwa X prowadzone były postępowania administracyjne i sądowe w tym o zapłatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W dniu 20 listopada 2008 r. Wnioskodawca otrzymał pozew przedsiębiorstwa X z 8 sierpnia 2008 r. o zapłatę kwoty 4.874.782,00 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości objętych sporem. Postanowieniem z 7 maja 2009 r. Sąd Okręgowy zawiesił niniejsze postępowanie do czasu zakończenia postępowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia ważności decyzji uwłaszczeniowej Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. - które zostało wznowione postanowieniem z 7 lutego 2012 r. Postanowieniem z 7 maja 2012 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii celem ustalenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie i wyznaczył termin 2 miesięcy na sporządzenie opinii. Postanowieniem z 17 kwietnia 2013 r. dopuszczono wniosek o opinię uzupełniającą. W opinii uzupełniającej, wyznaczony biegły określił wynagrodzenie za okres: od 26 stycznia 2004 r. do 8 sierpnia 2008 r. i od 30 sierpnia 2008 r. do kwietnia 2012 r. na kwotę 2.643.900,00 zł a za okres od 5 marca 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. na kwotę 427.500,00 zł.

W dniu 28 stycznia 2014 r. ogłoszono wyrok sądu i zasądzono od Wnioskodawcy kwotę 2.918.809,00 zł z należnymi odsetkami i kosztami postępowania, a w pozostałej kwocie oddalono powództwo. W dniu 31 marca 2014 r. Wnioskodawca złożył apelacje do Sądu Apelacyjnego. Termin apelacji wyznaczono na dzień 26 listopada 2014 r.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 26 stycznia 2015 r., wskazano, że majątek będący w posiadaniu Wnioskodawcy przeszedł na własność Skarbu Państwa na podstawie art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej i wydanego na jego na podstawie Orzeczenia Ministra z 14 lutego 1948 r. ogłoszonego w Monitorze Polskim z 30 kwietnia 1948 r. Nr 44, poz. 226. Przejmującym był podmiot Y wyznaczony Zarządzeniem z dnia 17 lipca 1948 r. nr RP 1/145/48. Składniki majątkowe zostały przejęte protokołem zdawczo-odbiorczym nr 1 z 2 listopada 1948 r. od przedsiębiorstwa X.

Zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z 15 grudnia 1948 r. o przekształceniu dotychczasowego podmiotu Y - powstało przedsiębiorstwo Z. W związku z powyższym Zarządzeniem Ministra Przemysłu Ciężkiego z 5 stycznia 1950 r. zostało utworzone przedsiębiorstwo A. Zarządzeniem Ministra Przemysłu Chemicznego z dnia 6 października 1971 r. przedsiębiorstwo A otrzymało nazwę B. Aktem notarialnym z 30 kwietnia 1991 r. przedsiębiorstwo B zostało przekształcone w jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa pod nazwą którą obecnie posługuje się Wnioskodawca - Spółka ta jest następcą prawnym przedsiębiorstwa państwowego. Wnioskodawca - Spółka Akcyjna została wpisana do rejestru handlowego w Sądzie Rejonowym. Skarb Państwa posiada 100% akcji. Obecnie Spółka wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego. Decyzją Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. stwierdzono, że działki 1249/5 o powierzchni 0,4984 ha, 1249/3 o powierzchni 0,7172 ha i część działki 1249/6 o powierzchni 11,5412 ha, uregulowane w księdze wieczystej, z dniem 5 grudnia 1990 r. z mocy prawa przeszły w użytkowanie wieczyste Wnioskodawcy. Decyzją z 17 listopada 2003 r. Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej stwierdził nieważność orzeczenia nr 26 Ministra Przemysłu i Handlu z 14 lutego 1948 r., w sprawie przejęcia na własność Państwa przedsiębiorstw w części dotyczącej przedsiębiorstwa X oraz orzeczenia Ministra Przemysłu Chemicznego z 29 września 1961 r. w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo odbiorczego przejęcia przedsiębiorstwa X.

Decyzją z 26 stycznia 2004 r. Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej utrzymał w mocy decyzję z 17 listopada 2003 r. W dniu 28 grudnia 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę Wnioskodawcy na decyzję Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 26 stycznia 2004 r. utrzymującej w mocy decyzję tego organu z 17 listopada 2003 r. w tej części, w której stwierdzono nieważność orzeczenia nr 26 Ministra Przemysłu i Handlu z 14 lutego 1948 r. o przejęciu na własność państwa przedsiębiorstwa w części dotyczącej przedsiębiorstwa X oraz orzeczenia Ministra Przemysłu Chemicznego z 29 września 1961 r. w sprawie zatwierdzenia protokołów zdawczo-odbiorczych.

W dniu 8 marca 2005 r. Wnioskodawca złożył do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 grudnia 2004 r. oddalającego skargę Wnioskodawcy od części decyzji Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 26 stycznia 2004 r. w przedmiocie nieważności przejęcia na własność Państwa przedsiębiorstwa X oraz zatwierdzenia protokołu zdawczo-odbiorczego. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 13 grudnia 2005 r. oddalił skargę kasacyjną Wnioskodawcy.

Decyzją z 29 września 2010 r. Minister Infrastruktury stwierdził nieważność decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w zakresie odnoszącym się do działek 1249/3, 1249/5 i części działki 1249/6. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją Ministra Infrastruktury z 25 lutego 2011 r. Skarga Wnioskodawcy została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 18 sierpnia 2011 r., natomiast skarga kasacyjna wyrokiem z 18 stycznia 2013 r.

Pozwem z 22 grudnia 2006 r. przedsiębiorstwo X wystąpiło do Sądu Rejonowego z powództwem opartym o art. 10 ustawy z dnia 8 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, o uzgodnienie treści księgi wieczystej w zakresie działek 1249/3, 1249/6, odpowiadających nieruchomości zapisanej wcześniej w księdze wieczystej.

Wyrokiem z 23 października 2014 r. Sąd Rejonowy uzgodnił treść księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w ten sposób, że w dziale II tejże księgi wieczystej nakazał w miejsce działki o numerze geodezyjnym 1249/11 o powierzchni 12,0665 ha wpisać działkę o numerze geodezyjnym 1249/15 o powierzchni 11,4668 ha i działkę o numerze geodezyjnym 1249/16 o powierzchni 0,6033 ha, a następnie odłączyć z tejże księgi wieczystej działki nr 1249/3 o powierzchni 0,7172 ha, nr 1249/9 o powierzchni 0,4923 ha, nr 1249/15 o powierzchni 11,4668 ha i urządzić dla nich nową księgę wieczystą, w której jako wyłącznego właściciela w dziale II wpisać powoda - przedsiębiorstwo X, bez dokonywania wpisów w dziale III i IV.

Wnioskodawca władał nieruchomością składającą się obecnie z działek nr 1249/3 o powierzchni 0,7172 ha, nr 1249/9 o powierzchni 0,4923 ha, nr 1249/15 o powierzchni 11,4668 ha od 1948 r. W okresie od 1948 r. Wnioskodawca, pierwotnie jako przedsiębiorstwo Y, następnie jako przedsiębiorstwo A, przedsiębiorstwo B, a ostatecznie pod nazwą jaką obecnie się posługuje, wzniósł na wyżej wymienionej nieruchomości liczne budynki i budowie, stanowiące zaplecze i infrastrukturę techniczną przedsiębiorstwa. Na działkach 1249/3,1249/9 i 1249/15 o łącznej powierzchni 12,6763 ha w tym okresie wybudowanych zostało 51 budynków i wiele budowli infrastruktury technicznej.

Z uwagi na wartość nieruchomości wzniesionych przez Wnioskodawcę w okresie od 1948 r. do chwili obecnej Wnioskodawcy jako samoistnemu posiadaczowi nieruchomości w dobrej wierze (w dacie kiedy budynki i budowie były wznoszone) przysługuje powództwo oparte na art. 231 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze, który wzniósł na powierzchni lub pod powierzchnią gruntu budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem.

W sprawie roszczeń reprywatyzacyjnych Wnioskodawca jest stroną w następujących postępowaniach administracyjnych i sądowych:

1. Postępowania administracyjnego o wznowienie postępowania w przedmiocie decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dotyczącej nabycia przez Wnioskodawcę prawa wieczystego użytkowania gruntów Skarbu Państwa. Postępowanie prowadzone jest z wniosku Zarządu przedsiębiorstwa X.

* W dniu 31 lipca 2006 r. po wznowieniu postępowania administracyjnego postanowieniem z 27 kwietnia 2001 r. w przedmiocie uchylenia decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. nabycia na rzecz Wnioskodawcy prawa wieczystego użytkowania gruntów Skarbu Państwa. Wojewoda wydał decyzję odmawiającą uchylenia decyzji innego Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dot. nabycia na rzecz Wnioskodawcy prawa wieczystego użytkowania gruntów Skarbu Państwa, jako działki nr 1249, 79, 138, 12/2, 11/8, 11/6, 10/2 o łącznej powierzchni 19,0562 ha oraz prawa własności budynków i urządzeń znajdujących się na tych gruntach w części dotyczących działek nr 79, 138, 12/2, 11/8,11/6, 10/2 o pow. łącznej 5,6387 ha oraz stwierdzającą że ww. decyzja uwłaszczeniowa Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. została wydana z naruszeniem prawa w części dotyczącej nieruchomości o pow. 12,6142 wchodzącej w skład działki ewidencyjnej nr 1249 o pow. 13,4175 ha.

* Od powyższej decyzji, z uwagi na uchybienia formalne Wnioskodawca 16 sierpnia 2006 r. złożyły odwołanie do Ministra Budownictwa.

* Decyzją z 13 października 2006 r. Minister Budownictwa uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

* W dniu 16 listopada 2006 r. Wnioskodawca złożył skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego. W dniu 10 lipca 2007 r. WSA oddalił przedmiotowa skargę.

* Od powyższego wyroku Wnioskodawca złożył skargę kasacyjną do NSA.

* Wyrokiem z 13 listopada 2008 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Wnioskodawcy,

* Po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania przez organ pierwszej instancji do chwili obecnej nie wydano w niniejszej sprawie żadnej decyzji.

* W dniu 10 stycznia 2013 r. złożono skargę na bezczynność organu.

* Wojewoda przedłużył termin załatwienia sprawy do 30 września 2013 r.

* Postanowieniem z 18 kwietnia 2013 r. Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej uznał zażalenie za nieuzasadnione.

* Decyzją Wojewody z 7 lipca 2013 r. umorzono postępowanie o wznowienia postępowania jako bezprzedmiotowe.

* W dniu 24 lipca 2013 r. Wnioskodawca złożył odwołanie od powyższe decyzji.

2. Postępowanie administracyjne o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dotyczącej uwłaszczenia Zakładów Wnioskodawcy nieruchomościami o łącznej powierzchni 19.0562 ha w części dotyczących własności przedsiębiorstwa X. Postępowania prowadzone było z wniosku Zarządu przedsiębiorstwa X. Postępowanie zostało prawomocnie zakończone.

* W dniu 21 sierpnia 2006 r. Wnioskodawca otrzymał z Ministerstwa Budownictwa zawiadomienia o tym, że przedsiębiorstwo X wystąpiło z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dotyczącej uwłaszczenia Zakładów Wnioskodawcy nieruchomościami o łącznej powierzchni 19,0562 ha w części dotyczących własności przedsiębiorstwa X (prawdopodobnie części działki nr 1249).

* W dniu 18 grudnia 2007 r. Minister Infrastruktury wydał decyzje odmawiającą stwierdzenia nieważności ww. decyzji w części odnoszącej się do działki nr 1249.

* W dniu 22 stycznia 2008 r. przedsiębiorstwo X wystąpiło o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją z 18 grudnia 2007 r. Ministra Infrastruktury odmawiającej stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w części odnoszącej się do działki nr 1249.

* Minister Infrastruktury decyzją z 22 lutego 2008 r. po rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorstwa X utrzymał w mocy decyzję z 18 grudnia 2007 r.

* W dniu 10 marca 2008 r. przedsiębiorstwo X złożyło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję Ministra Infrastruktury z 22 lutego 2008 r.

* Minister Infrastruktury 3 kwietnia 2008 r. wniósł o oddalenie przedmiotowej skargi.

* Postanowieniem z 3 lipca 2008 r. Naczelny Sąd Administracyjny zwiesił postępowanie sądowe do czasu rozstrzygnięcia skargi kasacyjnej - wznowienia postępowania administracyjnego dotyczącego postępowania uwłaszczeniowego.

* Postanowieniem z 20 listopada 2008 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął zawieszone postępowanie sądowe.

* Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z 20 lutego 2009 r. uchylił decyzję Ministra Infrastruktury z 22 lutego 2008 r. i utrzymano nią w mocy decyzję tego organu z 18 grudnia 2007 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dotyczącej uwłaszczenia Wnioskodawcy na określonych nieruchomościach.

* W dniu 29 kwietnia 2009 r. na powyższy wyrok Wnioskodawca złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sadu Administracyjnego.

* W dniu 23 listopada 2009 r. skarga kasacyjna została oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny.

* Minister Infrastruktury w wyniku ponownego rozpatrzenia przedsiębiorstwa X o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. dotyczącej uwłaszczenia Zakładów Wnioskodawcy na określonych nieruchomościach, decyzją z 29 września 2010 r. stwierdził nieważność decyzji uwłaszczeniowej Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w zakresie odnoszącym się do działek nr 1249/3, 1249/51 części działki 1249/6.

* Pismem z 18 października 2010 r. Wnioskodawca złożył wniosek do Ministra Infrastruktury o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją z 29 września 2010 r.

* Minister Infrastruktury 25 lutego 2011 r. wydał decyzje utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Infrastruktury z 29 września 2011 r. w tej części, w której stwierdzono nieważność decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w zakresie odnoszącym się do działek nr 1249/3, 1249/5 i części działki nr 1249/6 powstałych z dawnej działki 1023/2 oraz stwierdził że decyzja Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w części dotyczącej działki nr 1023/2 została wydana z naruszeniem prawa, przy czym nie jest możliwe stwierdzenie nieważności decyzji w tej części z przyczyn określonych w art. 156 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego

* W dniu 1 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego decyzję Ministra Infrastruktury z 25 lutego 2011 r. utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Infrastruktury z 29 września 2011 r. w tej części w której stwierdzono nieważność decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. w zakresie odnoszącym się do działek nr 1249/3, 1249/5 i części działki nr 1249/8 powstałych z dawnej działki 1023/2.

* Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem 18 sierpnia 2011 r. oddalił skargę na decyzję Ministra Infrastruktury z 25 lutego 2011 r. utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Infrastruktury z 29 września 2011 r.

* W dniu 15 października 2011 r. Wnioskodawca złożył do NSA skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sąd Administracyjny z 16 sierpnia 2011 r.

* Wyrokiem z 16 stycznia 2013 r. NSA oddalił skargę kasacyjną Wnioskodawcy.

3. Postępowanie sądowe o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

Przedsiębiorstwo X pozwem z 22 grudnia 2005 r. przeciwko Wnioskodawcy wystąpiło do Sądu Rejonowego o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, przez wykreślenie w Dziale II księgi wieczystej właściciela nieruchomości - Skarbu Państwa i wpisanie jako właściciela gruntów Przedsiębiorstwo X o łącznej powierzchni 12,7893 ha oznaczonej jako działki nr 1249/3, 1249/5.

* Sąd Rejonowy postanowieniem z 4 lipca 2007 r. zawiesił postępowanie do czasu rozstrzygnięcia postępowań administracyjnych.

* Sąd Rejonowy postanowieniem z 24 kwietnia 2012 r. podjął zawieszone postępowanie i na rozprawie 14 czerwca 2012 r. wyznaczył biegłego geodetę w celu wydzielenia spornych nieruchomości.

* W dniu 20 stycznia 2013 r. biegły geodeta na wniosek Sądu sporządził opinię, wydzielenia w terenie powierzchni spornego gruntu.

* Sąd wydał postanowienie o uzupełnienie opinii biegłego przez ustalenie granic w terenie.

* W dniu 14 marca 2013 r. Wnioskodawca złożył wniosek o zawieszenie postępowania sądowego do czasu rozstrzygnięcia postępowania administracyjnego o wznowienie postępowania w przedmiocie decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r.

* Postanowieniem Sądu Rejonowego z 18 sierpnia 2013 r. oddalił wniosek o zawieszenie postępowania.

* W dniu 31 października 2013 r. biegły geodeta sporządził opinię uzupełniającą w przedmiocie wydzielenia w terenie powierzchni spornego gruntu.

* Postanowieniem Sądu Rejonowego z 15 kwietnia 2014 r. wezwano do udziału w charakterze pozwanego Starostę Powiatu z uwagi na przejecie części dziatki pod drogę. Następnie po uregulowaniu KW i ujawnianiu podziału działki powód cofnął powództwo wobec powiatu.

* Postanowieniem Sądu Rejonowego z 22 maja 2014 r. wezwano do udziału w charakterze pozwanego Bank na spornych gruntach miał ustanowioną hipotekę jako zabezpieczenie udzielonego dla Wnioskodawcy kredytu.

* Wyrokiem z dnia 23 października 2014 r. Sąd Rejonowy uzgodnił treść księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w ten sposób, że w dziale II tejże księgi wieczystej nakazał w miejsce działki o numerze geodezyjnym 1249/11 o powierzchni 12,0665 ha wpisać działkę o numerze geodezyjnym 1249/15 o powierzchni 11,4668 ha i działkę o numerze geodezyjnym 1249/16 o powierzchni 0,6033 ha, a następnie odłączyć z tejże księgi wieczystej działki nr 1249/3 o powierzchni 0,7172 ha, nr 1249/9 o powierzchni 0,4923 ha, nr 1249/15 o powierzchni 11,4668 ha i urządzić dla nich nową księgę wieczystą, w której jako wyłącznego właściciela w działa II wpisać powoda przedsiębiorstwo X bez dokonywania wpisów w dziale III i IV.

4. Postępowanie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

* W dniu 29 grudnia 2006 r. Wnioskodawca otrzymał od przedsiębiorstwa X wezwanie przedsądowe o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz zaniechanie wpłacania opłat z tytułu wieczystego użytkowania tych nieruchomości gdyż dalsze opłaty na rzecz Starosty Powiatowego będą traktowane jako świadczenia nienależne określone w art. 452 Kodeksu cywilnego.

* W dniu 4 stycznia 2007 r. Wnioskodawca udzielił odpowiedzi na powyższe wezwanie informując przedsiębiorstwo X, że z uwagi na posiadany tytuł prawny do nieruchomości (decyzja wojewody o uwłaszczeniu) brak jest podstaw do zapłaty kwoty z tytułu bezumownego korzystania oraz zaprzestania regulowania opłat na rzecz Starosty.

* W dniu 29 października 2007 r. przedsiębiorstwo X zawezwało Wnioskodawcę do próby ugodowej o zapłatę kwoty 3.909.332 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości o powierzchni 12,7893 ha (teren zakładu).

* W dniu 20 grudnia 2007 r. nie doszło do zawarcia próby ugodowej.

* W dniu 20 listopada 2008 r. Wnioskodawca otrzymał pozew przedsiębiorstwa X z 8 sierpnia 2008 r. o zapłatę kwoty 4.874.782,00 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości objętych sporem.

* Postanowieniem z dnia 7 maja 2009 r. Sąd Okręgowy zawiesił niniejsze postępowanie do czasu zakończenia postępowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia ważności decyzji uwłaszczeniowej Wojewody z 13 kwietnia 1993 r.

* Postanowieniem z 7 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy podjął zawieszone postępowanie.

* Postanowieniem z 7 maja 2012 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii celem ustalenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie - wyznaczono termin 2 miesięcy na sporządzenie opinii.

* W dniu 28 lutego 2013 r. Wnioskodawca otrzymał opinię biegłego ustalającą wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie za okres od 26 stycznia 2004 r. do 30 kwietnia 2012 r. na kwotę 2.716.400,00 zł.

* W dniu 14 marca 2013 r. Wnioskodawca złożył wniosek o zawieszenie postępowania sądowego do czasu rozstrzygnięcia postępowania administracyjnego o wznowienie postępowania w przedmiocie decyzji Wojewody z 13 kwietnia 1993 r.

* Postanowienie Sądu Rejonowego z 17 kwietnia 2013 r. oddalono wniosek o zawieszenie jednocześnie dopuszczono wniosek o opinie uzupełniającą biegłego.

* Opinia uzupełniająca biegłego określa wynagrodzenie za okres od 26 stycznia 2004 r. do 8 sierpnia 2008 r. i od 30 sierpnia 2008 r. do kwietnia 2012 r. na kwotę 2.643.900,00 zł a za okres od 5 marca 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. na kwotę 427.500,00 zł.

* W dniu 28 stycznia 2014 r. ogłoszono wyrok sądu i zasądzono od Wnioskodawcy kwotę 2.918.809,00 zł z należnymi odsetkami i kosztami postępowania, w pozostałej kwocie oddalono powództwo. Zdaniem Sądu do roszczenia przedsiębiorstwa X z tytułu bezumownego korzystania ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia jako roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej.

* W dniu 31 marca 2014 r. złożono apelacje do Sądu Apelacyjnego.

* Wyrokiem z 26 listopada 2014 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację i utrzymał w mocy wyrok z dnia 28 stycznia 2014 r.

5. Postępowanie o wydanie nieruchomości

* Postanowienie Sądu Okręgowego z 29 sierpnia 2014 r. o udzielenie zabezpieczenia roszczeń przedsiębiorstwa X o wydanie nieruchomości lub zapłatę kwoty 22.210.915,00 zł poprzez wpisanie w dziale III księgi wieczystej ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu z powództwa przedsiębiorstwa X przeciwko Wnioskodawcy o wydanie lub alternatywnie o zapłatę kwoty 22.210.915,00 zł

* Zażalenie Wnioskodawcy z 15 września 2014 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zapłacone wynagrodzenie wraz z odsetkami ustawowymi za bezumowne korzystanie zasądzone przez Sąd stanowi koszt uzyskania przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych brak jest wskazania, że nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, czy też rzeczy. Grunty, których dotyczy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie są wykorzystywane przez Spółkę do prowadzenia działalności gospodarczej. Prowadzona tam jest działalność produkcyjna Spółki - na tej nieruchomości znajdują się budynki produkcyjne oraz infrastruktura kolejowa niezbędna do przywozu surowców do produkcji oraz wywozu produktów gotowych przeznaczonych do sprzedaży. Tym samym służą one do osiągnięcia albo zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Charakter kwoty wypłacanej przez Spółkę z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości wyznacza art. 224 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego, w związku z art. 225 i art. 230 Kodeksu cywilnego.

Istotą wynagrodzenia za bezumowne korzystanie jest przyznanie właścicielowi rekompensaty za brak możliwości dysponowania własną rzeczą. Wyliczając wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie jakie Spółka ma zapłacić - w wyroku z 28 stycznia 2014 r. Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości. Wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu lub dzierżawy, która ewentualnie mogłaby być zawarta, gdyby nieruchomość nie została zajęta. W związku z powyższym, kwota wypłacona przez Wnioskodawcę na rzecz właściciela nieruchomości z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości może stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek i kredytów.

Koszty poniesione przez Wnioskodawcę należy oceniać pod względem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodu, co oznacza, że pomiędzy wydatkiem a przychodem powinien zachodzić związek przyczynowy, w którym poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Kwalifikowanie wydatku jako kosztu uzyskania przychodu zależy od oceny, czy podatnik w momencie dokonania wydatku mógł przewidzieć, że wydatek nie przysporzy spodziewanego przychodu. Skoro wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, to zapłacone odsetki od tego zobowiązania również stanowią koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast badać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a powstaniem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako prowadzące do ich osiągnięcia.

Zatem, aby określony wydatek uznać za koszt uzyskania przychodów, muszą zostać spełnione następujące warunki, wydatek ten:

* musi pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

* musi być właściwie udokumentowany.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów), co a contrario oznacza, że koszt podatkowy mogą stanowić tylko zapłacone odsetki od zobowiązań.

Z treści złożonego wniosku oraz jego uzupełnienia, wynika że Wnioskodawca będący jednoosobową spółką Skarbu Państwa jest w posiadaniu majątku, który przeszedł na własność Skarbu Państwa na podstawie art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej i wydanego na tej podstawie Orzeczeniu Ministra Przemysłu i Handlu z 14 lutego 1948 r., gdzie na mocy dekretu o nacjonalizacji przejęto na własność Państwa przedsiębiorstwo X. Decyzją z 13 kwietnia 1993 r. Wojewoda stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez Wnioskodawcę prawa użytkowania wieczystego gruntu Skarbu Państwa (obejmującego m.in. działkę nr 1249 o powierzchni 13,4175 ha) oraz nabycie własności budynków i urządzeń położonych na tych gruntach. Wobec Wnioskodawcy zgłoszone zostały roszczenia przedsiębiorstwa X. Roszczenia dotyczą działek o powierzchni 12,8142 ha (wchodzących w skład działki nr 1249), na których zlokalizowana jest znaczna część budynków produkcyjnych i infrastruktury kolejowej Wnioskodawcy. Wobec Wnioskodawcy z wniosku przedsiębiorstwa X prowadzone były postępowania administracyjne sądowe, w tym o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. W dniu 20 listopada 2008 r. Wnioskodawca otrzymał pozew przedsiębiorstwa X z 8 sierpnia 2008 r. o zapłatę kwoty 4.874.782,00 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości objętych sporem. Postanowieniem z 7 maja 2009 r. Sąd Okręgowy zawiesił niniejsze postępowanie do czasu zakończenia postępowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia ważności decyzji uwłaszczeniowej Wojewody z 13 kwietnia 1993 r. - które wznowił postanowieniem z 7 lutego 2012 r. Postanowieniem z 7 maja 2012 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii celem ustalenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie. W opinii uzupełniającej wyznaczony biegły określił wynagrodzenie za okres: od 26 stycznia 2004 r. do 8 sierpnia 2008 r. i od 30 sierpnia 2008 r. do kwietnia 2012 r. na kwotę 2.643.900,00 zł a za okres od 5 marca 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. na kwotę 427.500,00 zł. Wyrokiem Sądu z 28 stycznia 2014 r. zasądzono od Wnioskodawcy kwotę 2.918.809,00 zł z należnymi odsetkami i kosztami postępowania, a w pozostałej kwocie oddalono powództwo. W dniu 31 marca 2014 r. Wnioskodawca złożył apelacje do Sądu Apelacyjnego, który 26 listopada 2014 r. oddalił apelację i utrzymał w mocy wyrok z 28 stycznia 2014 r.

Grunty, których dotyczy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie, są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do prowadzonej działalności gospodarczej (działalności produkcyjnej Spółki). Na ww. gruncie znajdują się budynki produkcyjne oraz infrastruktura kolejowa, niezbędna do przywozu surowców do produkcji oraz wywozu produktów gotowych przeznaczonych do sprzedaży.

Mając powyższe na względzie zauważyć należy, że wydatki z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie zostało wymienione w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie oznacza to jednakże automatycznie, że wydatki z tego tytułu stanowią koszty podatkowe. Niezbędnym jest bowiem w tej mierze dokonanie oceny, czy wydatki z tego tytułu spełniają ogólne przesłanki zaliczenia wydatków do kosztów podatkowych, określone w cyt. art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W tym też kontekście zauważyć należy, że nieruchomości gruntowe, w związku z posiadaniem których Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tych nieruchomości, wykorzystywane są (i były) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (działalności produkcyjnej). Na nieruchomościach tych znajdują się bowiem budynki produkcyjne oraz infrastruktura kolejowa niezbędna do przywozu surowców do produkcji oraz wywozu produktów gotowych przeznaczonych do sprzedaży. Niewątpliwie zatem wydatki poniesione na zapłatę ww. wynagrodzenia, mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i są związane z wykorzystywaniem ww. nieruchomości na potrzeby tej działalności. Co istotne konieczność poniesienia tych wydatków oraz ich wysokość wynika z prawomocnego wyroku sądu powszechnego.

W świetle powyższego zasadnym jest przyjęcie, że wydatki te mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W konsekwencji również odsetki od ww. wynagrodzenia zasądzonego przez sąd, które Spółka będzie zobowiązana zapłacić, będą miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, co oznacza, że odsetki te będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki, o ile zostaną zapłacone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w pozostałym zakresie dot. wniosku ORD-IN, tj. w zakresie podatku do towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.